تأليفاتفصلنامه هنر و تمدن شرقمجلاتمقالات
فصلنامه هنر و تمدن شرق شماره ۲۴
فهرست مقالات در فصلنامه هنر و تمدن شرق شماره ۲۴
۱- نقش طبیعت به عنوان زیرساخت مناظر مردمی در جهت توسعۀ پایدار شهر کرمان | مرتضی همتی
۲- تأملی بر نمودهای منظر آیینی در استان کرمان | حمیده ابرقویی فرد
۳- نقش سنت زیارت-تفرج در فرهنگ ایرانی با تکیه بر نمونۀ موردی بقعۀ شاه نعمتالله ولی | سیده حسنا حسینی نسب
۴ – تأثیر شریانهای ارتباطی در توسعۀ شهر نمونۀ موردی : محور هفت باغ علوی کرمان | سیدامیر منصوری؛ شیوا افشاری
۵ – نظریۀ منشاء همه چیز: تأثیرات مکۀ مکرمه بر جغرافیای طبیعی و انسانی کرۀ ارض | بهزاد مولوی
۶- رود به مثابۀ قدرت؛ نقش رودخانۀ کامو در شکلگیری روستای کامو | فرشاد بهرامی؛ پریچهر صابونچی
چکیده مقاله ۱ فصلنامه هنر و تمدن شرق شماره ۲۴
نقش طبیعت به عنوان زیرساخت مناظر مردمی در جهت توسعۀ پایدار شهر کرمان | مرتضی همتی
توسعۀ پایدار یکی از اصلیترین چالشهای بشر در سالهای اخیر است. علم پایداری به عنوان نگرشی در جهت اصلاح رابطۀ تعاملی انسان و طبیعت مطرح شده است. این رویکرد، سه مؤلفه شامل اجتماع، محیطزیست و اقتصاد برای پایداری شهرها ارائه کرده است. در یکی از آخرین مدلهای ارائهشده، محیطزیست بهعنوان زیرساختی برای دو عامل دیگر دیده شده است.
چکیده مقاله ۲ فصلنامه هنر و تمدن شرق شماره ۲۴
تأملی بر نمودهای منظر آیینی در استان کرمان | حمیده ابرقویی فرد
ضرورت مسئله: مناظر آیینی حاصل تعامل اجتماع با محیط پیرامونی بوده و نقشی روایتگر در بازگویی وجوه فرهنگی جوامع مختلف در زمینههایی نظیر باورها، اعتقادات و آیینها دارند. آیین بهعنوان یک مؤلفۀ فرهنگی، از عوامل بازشناسی یک گروه انسانی از گروه دیگر است و عامل مهمی در شکلگیری شهرهای ایرانی و حیات اجتماعی آنها به شمار میرود. برگزاری آیینها در قالب تعامل میان انسان و محیط پیرامونی، سبب اضافه شدن بعد معنایی به کالبد فضا شده و برهمنهی دو وجه عینی و ذهنی ناشی از این تعامل مناظر آیینی را ایجاد کرده است. از اینرو منظر آیینی عامل مهمی در زمینۀ شناخت و ادراک منظر شهرهای ایرانی است و این مسئله ضرورت پرداختن به مناظر آیینی و آیینها را در شناخت منظر شهرها روشن میسازد.
چکیده مقاله ۳ فصلنامه هنر و تمدن شرق شماره ۲۴
نقش سنت زیارت-تفرج در فرهنگ ایرانی با تکیه بر نمونۀ موردی بقعۀ شاه نعمتالله ولی | سیده حسنا حسینی نسب
مردم ایران همواره پیوند عمیقی با طبیعت اطراف خود داشتهاند و منظر فرهنگی آنها نیز در ارتباط با منظر طبیعی و متأثر از آن بوده است به گونهای که با بررسی اماکن مذهبی ایران به همنشینی ثابت عناصر طبیعی در کنار مکان مقدس پی میبریم. این قبیل مناظر از کارکرد مذهبی صرف خود فراتر رفتهاند و تعامل میان انسان و محیط، سبب ایجاد زمینهای بالقوه برای عملکردهای اجتماعی و تفرجی در لوای ابعاد آیینی شده است. اصل هدفمندی در انتخاب مقصد تفرجی برای مردم ایران، آنها را بر این داشته تا فضاسازی بناهای مقدس خود را با این سنت و نقش چندعملکردی تطبیق بدهند، به گونهای که میتوان این خوانش را از ساختار و سلسلهمراتب ورودی و حیاطهای بقعۀ شاه نعمتالله ولی داشت و برای هریک از این صحنها متناسب با عناصر شکلدهندۀ خود، نمود رفتاری و شأن متفاوتی را تعیین کرد که در ارتباط و هماهنگ با قرارداد رفتاری ناشی از سنت زیارت-تفرج است.
چکیده مقاله ۴ فصلنامه هنر و تمدن شرق شماره ۲۴
تأثیر شریانهای ارتباطی در توسعۀ شهر نمونۀ موردی : محور هفت باغ علوی کرمان | سیدامیر منصوری؛ شیوا افشاری
عوامل طبیعی، اقتصادی، اجتماعی و سیاسی از مواردی هستند که شهر بسته به موقعیت، بر پایۀ هریک از آنها توسعه مییابد. شریانها در شهرهای مدرن، استخوانبندی اصلی شهر را شکل داده و یکی از عوامل توسعۀ شهر به حساب میآیند. با توجه به کمرنگشدن مرز بین بافت شهر و حاشیه، شریانها به محرک مهمی جهت توسعه تبدیل شدهاند. این محورها در خارج از شهر بسته به موقعیت مکانی و زمانی به عناصری مهم برای شهر تبدیل میشوند که اهداف منظرین بسیاری را دنبال میکنند.
مقالۀ حاضر بخشی از مجموعه مطالعاتی است که حول محور واحدی انجام شده است و سعی دارد نشان دهد که علت پدیدههای مختلف یکی بیش نیست و نگاه به جهان به صورت پراکنده و جزئینگرانه برای توضیح پدیدهها نه تنها کافی نیست، بلکه موجب ناهنجاریهای فراوان میشود.
اساس این مقاله کتاب مکۀ مکرمه (تألیف نگارنده) است. شهر مکه دقیقاً در ظهر روز اول تابستان و نصفالنهار شمالی جنوبی آن در نیمۀ شب اول زمستان، همزمان روی صفحه استوای کهکشان راه شیری و روی صفحۀ منظومۀ شمسی به گونهای قرار میگیرد که بهطور منظم بیش از هرجای دیگری روی زمین از تابشهای الکترومغناطیسی در حجمی عظیم برخوردار میشود.
اساس این مقاله کتاب مکۀ مکرمه (تألیف نگارنده) است. شهر مکه دقیقاً در ظهر روز اول تابستان و نصفالنهار شمالی جنوبی آن در نیمۀ شب اول زمستان، همزمان روی صفحه استوای کهکشان راه شیری و روی صفحۀ منظومۀ شمسی به گونهای قرار میگیرد که بهطور منظم بیش از هرجای دیگری روی زمین از تابشهای الکترومغناطیسی در حجمی عظیم برخوردار میشود.
چکیده مقاله ۶
روستای کامو در فلات مرکزی ایران، به عنوان یکی از قدیمیترین روستاهای ایران، پیوستگی جداییناپذیری با عناصر طبیعی دارد. هویت این روستا در ارتباط با عناصر طبیعیاش از جمله، کوه گرگس، رودخانه و توپوگرافی منطقه است. رودخانۀ کامو به عنوان اصلیترین مؤلفۀ منظر طبیعی در شکلگیری و پیدایش آن نقش اساسی را ایفا کرده است.