تأليفاتفصلنامه مطالعات مدیریت شهریمجلاتمقالات

فصلنامه مطالعات مدیریت شهری شماره ۳۹

فصلنامه مطالعات مدیریت شهری شماره 39 پاییز 1398

فهرست مقالات در  فصلنامه مطالعات مدیریت شهری شماره ۳۹

 
۱- رتبه‌بندی شاخص‌ها و متغیرهای اثرگذار در تاب‌آوری شهری منطقه ۱۵ تهران | فروغ فتاحی واجاری؛ رحیم سرور؛ علیرضا استعلاجی
 
۲- بررسی رابطه تبلیغات شهری و آگاهی از حقوق شهروندی | امیر کاظمی؛ شاهین مظفری
 
۳- تحلیلی بر سیاستهای کاهش مسکن غیر رسمی در ایران | احمد شاهیوندی؛ کامیار عبدخدا
 
۴- بررسی رابطه بین مفهوم از خود با تصمیم گیری برای انتخاب مکان گردشگر مبتنی بر سبک مصرف در گردشگران داخلی شهر اصفهان | مهرداد صادقی؛ عباس قائدامینی هارونی
 
۵- ارزیابی شاخصهای اکولوژیک محلات شهری در راستای برنامهریزی پایدار شهر (نمونه موردی: محلات سراب، کوهسنگی وآزادشهر) | فاطمه زردی؛ بهداد علیزاده؛ نگار حسینیان
 
۶- آسیبشناسی برنامهریزی استراتژیک در سازمانهای محلی (مطالعه موردی شورای شهر و شهرداریهای استان کرمانشاه) | بهزاد سوکی؛ رضا نجف بیگی؛ کرم اله دانشفرد
 
۷- تحلیل تجربی هزینه‌های غیرمالی تحمیلی به شهرداری آجین ناشی از عدم تخصیص اعتبارات عمرانی | سید مهدی حسینیان؛ سیاوش مرادی مکرم؛ حمید اسدی
 

مقاله ۱ فصلنامه مطالعات مدیریت شهری شماره ۳۹

رتبه‌بندی شاخص‌ها و متغیرهای اثرگذار در تاب‌آوری شهری منطقه ۱۵ تهران | فروغ فتاحی واجاری؛ رحیم سرور؛ علیرضا استعلاجی

مقدمه و هدف پژوهش: تاب‌آوری شهری به توانایی یک سیستم شهری در مقیاس زمانی و فضایی برای حفظ یا بازگشت سریع به عملکردهای مطلوب گذشته در برابر اختلال (مخاطرات طبیعی) در جهت پایداری با تغییرات گفته می‌شود. زمانی که شهر به طور همزمان قادر باشد تا توازن بین عملکردهای اکوسیستمی و انسانی برقرار کند، انعطاف‌پذیر باشد، قدرت انطباق در شرایط عدم قطعیت و رویدادهای غیرمنتظره داشته باشد و فرصت‌های موجود و بالقوه را حفظ و روی آنها سرمایه‌گذاری کند، در آن صورت تاب‌آور است. کاهش تاب‌آوری در شهرها باعث افزایش آسیب‌پذیری در سیستم شهر شده و اختلالات و شوک‌های هرچند کوچک باعث بحران می‌شود. لذا با توجه به اهمیت موضوع، هدف این تحقیق، ارتقای دانش نظری در حوزه تاب‌آوری محیط‌های شهری می‌باشد.
روش پژوهش: در تحقیق حاضر از روش تحقیق توصیفی و تحلیلی برای شناخت و تدوین مؤلفه‌های مؤثر بر تاب‌آوری شهر و از ابزارهایی نظیر مشاهده و پرسشنامه و ابزار تحلیل آماری معادلات ساختاری  Liserelاستفاده شده است.
یافته‌ها: نتایج به‌دست‌ آمده از نرم‌افزار لیزرل نشان می‌دهد که شاخص‌های نهادی و مدیریتی با ضریب مستقیم و مثبت (۹۶/۰) و همچنین شاخص‌های اقتصادی هم در دنباله آن با ضریب مستقیم و مثبت (۶۴/۰)، سپس شاخص‌های اجتماعی با ضریب مستقیم و مثبت (۲۴/۰) و شاخص‌های کالبدی و زیرساختی با ضریب مستقیم و مثبت (۱۳/۰) مهم‌ترین شاخص‌های تأثیرگذار در تاب‌آوری شهری هستند.
نتیجه گیری: شاخص نهادی- مدیریتی که تأثیرگذارترین مؤلفه بین مؤلفه‌های تاب‌آوری است، یک نوع همبستگی و ارتباط منطقی و معنادار در ارتباط با سایر مؤلفه‌ها دارد و بیشترین همبستگی بین شاخص‌های نهادی- مدیریتی و شاخص اقتصادی با امتیاز ۶۲/۰ می‌باشد که به عنوان عامل اصلی، تأثیر زیادی بر روی سه شاخص دیگر تحقیق دارد و می‌توان با تقویت این شاخص، منجر به بهبود و ارتقای سایر شاخص‌های مؤثر بر تاب‌آوری شهری شد تا نهایتاً سطح کلی تاب‌آوری شهری در منطقه بهبود یابد.
 

مقاله ۲ فصلنامه مطالعات مدیریت شهری شماره ۳۹

بررسی رابطه تبلیغات شهری و آگاهی از حقوق شهروندی | امیر کاظمی؛ شاهین مظفری

مقدمه و هدف پژوهش: مفهوم حقوق شهروندی از جمله مفاهیم و واژه هایی است که پیشینه و خاستگاهی بس طولانی در تاریخ سیاسی و اجتماعی جوامع بشری دارد در این پژوهش سعی شده با معرفی روش نوینی در آموزش حقوق شهروندی نسبت به این آگاه سازی اقدام شود. هدف اصلی این مقاله عبارتست از: تعیین میزان رابطه تبلیغات شهری وحقوق شهروندی.
روش پژوهش: جامعه آماری در این تحقیق با توجه به سئوال اصلی جامعه آماری ۸۵ نفر از مدیران علمی و اجرایی در امر تبلیغات می​باشد که با توجه به نمونه گیری هدفمند ۸ نفر از اساتید دانشگاه، ۲۰ نفر از صاحب نظران مسائل تبلیغات در مرکز پژوهش​های بازرگانی و مرکز تحقیقات استراتژیک، ۱۸نفر از مدیران حوزه تبلیغات و ۳۹ نفر از کارشناسان حوزه تبلیغات می​باشند. با توجه به محدود بودن جامعه همه اعضای جامعه به عنوان نمونه آماری در نظر گرفته شدند و به روش سرشماری مورد پرسش قرار گرفتند.
یافته‌ها: یافته​های تحقیق حاکی از اثبات فرضیات مطرح شده در مقاله است بدین معنا که تبلیغات شهری باعث افزایش آگاهی از حقوق شهروندی در شهروندان تهرانی شده است.
نتیجه گیری: تبلیغات شهری باعث افزایش آگاهی از حقوق شهروندی در شهروندان تهرانی شده است.
 
 

مقاله ۳ فصلنامه مطالعات مدیریت شهری شماره ۳۹

تحلیلی بر سیاستهای کاهش مسکن غیر رسمی در ایران | احمد شاهیوندی؛ کامیار عبدخدا

از آنجا که مسکن در سبد هزینه­های خانوارهای شهرنشین ایرانی دارای بالاترین وزن می­باشد،تعدادی از افراد به دلیل ناتوانی مالی در خرید مسکن روی به بازار غیر­رسمی آورده­اند.سیاست­های مسکن می­تواند به عنوان ابزاری مؤثری در کاهش مسکن غیر­رسمی وبهبود کیفیت­زیستی سکونتگاها عمل کند.سوال اصلی پژوهش این است که سیاستهای قبلی مسکن به چه میزان سبب کاهش مسکن غیررسمی شده­است و چه عواملی می­تواند سبب افزایش کارایی این سیاست­ها گردد.روش پژوهش به صورت توصیفی- تحلیلی می­باشد.در این پژوهش ابتدا با مرور پژوهش­های انجام شده وهمچنین بررسی برنامه­های پنج­ساله توسعه اقتصادی و اجتماعی، سیاست­های مرتبط با مسکن غیر­رسمی استخراج ومتغیرهای مربوط به هرسیاست تعیین گردید.با توزیع پرسشنامه در میان ۱۰۰ نفر از متخصصان در دسترس حوزه مسکن داده­های مورد نظر گردآوری شد .برای تجزیه و تحلیل داده­ها از روش مدلسازی ساختاری وتحلیل عاملی تأییدی در محیط نرم افزارAMOSGraphic استفاده شده و با استفاده از میزان بار عاملی و وزن رگرسیونی، اصلی­ترین پیامدهای هر سیاست و متغیرهای مؤثر برآن استخراج گردید.نتایج پژوهش نشان داد اگرچه سیاست­های اصلی در زمینه مسکن غیر­رسمی دارای نقاط قوت زیادی مانندکاهش هزینه­های ساخت­مسکن،کاهش مصرف­زمین به دلیل ساخت آپارتمانها وافزایش کیفیت­زیستی سکونتگاها می­باشد اما این سیاست­ها دارای نقاط ضعفی همچون کلی­بودن برنامه­ها،درنظر نگرفتن مشارکت­مردم در توسعه مسکن و… می­باشد.
 

دریافت کامل مقاله


مقاله ۴ فصلنامه مطالعات مدیریت شهری شماره ۳۹

بررسی رابطه بین مفهوم از خود با تصمیم گیری برای انتخاب مکان گردشگر مبتنی بر سبک مصرف در گردشگران داخلی شهر اصفهان | مهرداد صادقی؛ عباس قائدامینی هارونی

مقدمه و هدف پژوهش: تحقیق حاضر با هدف بررسی ارتباط بین مفهوم از خود با تصمیم گیری برای انتخاب مکان گردشگر مبتنی بر سبک مصرف در گردشگران داخلی شهر اصفهان انجام شد.
روش پژوهش: روش تحقیق توصیفی از نوع همبستگی و از لحاظ هدف کاربردی است. جامعه آماری شامل گردشگران داخلی شهر اصفهان که به صورت نامحدود بود که از این تعداد با استفاده از فرمول نمونه گیری کوکران ۳۸۴ نفر با استفاده از روش هدفمند وابسته به معیار به عنوان نمونه انتخاب شدند، ابزار این پژوهش پرسشنامه استاندارد محقق ساخته هشت بعدی سبک مصرف والس و پرسشنامه استاندارد ابعاد مفهوم از خود چیمن و همکاران (۲۰۰۰) استفاده شد. روایی صوری توسط تعدادی از جامعه آماری، روایی محتوایی آن نیز توسط متخصصان و اساتید مجرب و روایی سازه پرسشنامه با روش تحلیل عاملی تأییدی و اکتشافی مورد بررسی قرار گرفت. همچنین پایایی پرسشنامه با ضریب آلفای کرونباخ محاسبه گردید که همگی پرسشنامه​ها با ابعاد آن بالاتر از ۷/. بدست آمد که نشان دهنده پایایی مورد قبول متغیرهای مورد پژوهش می​باشد. تجزیه و تحلیل داده​ها در سطح توصیفی با استفاده از آماره هایی همچون میانگین و انحراف معیار و در استنباطی با استفاده از آماره هایی همچون معادلات ساختاری، تحلیل واریانس توسط نرم افزارهای، spss و Warp pls 6 انجام شد.
یافته‌ها: که رابطه معناداری بین خود واقعی با ابعاد: موفقان، معتقدان، مبارزان و متفکران و بعد خود ایده آل با ابعاد: موفقان، تجربه کنندگان، نوآوران، سازندگان و بازماندگان از سبک مصرف وجود داشت.
نتیجه گیری: هرچه میزان خود واقعی در گردشگران داخلی شهر اصفهان بیشتر باشد تمایل به این نوع سبک​های مصرف کاهش می​یابد.
 

دریافت کامل مقاله


مقاله ۵ فصلنامه مطالعات مدیریت شهری شماره ۳۹

ارزیابی شاخصهای اکولوژیک محلات شهری در راستای برنامهریزی پایدار شهر (نمونه موردی: محلات سراب، کوهسنگی وآزادشهر) | فاطمه زردی؛ بهداد علیزاده؛ نگار حسینیان

مقدمه و هدف پژوهش: در دوران کنونی در پی معضلات محیط‌زیستی، ایجاد موانع در راه رسیدن به شهرهایی با ویژگی​های مطلوب زیست‌محیطی، لازم می​شود که به عوامل اکولوژیکی و شناخت درست از این منابع در سطح شهر به‌ویژه محلات توجه شود. بنابراین بر پایه رسالتی که بر عهده ما است، تقویت جایگاه شاخص های اکولوژیکی در محلات شهری در پژوهش حاضر به عنوان هدف اصلی مطرح می شود که در راستای برنامه‌ریزی پایدار ‌گام برمی‌دارد.
روش پژوهش: درواقع این پژوهش پس از شناخت و تدقیق شاخص‌های اکولوژیکی برای سه محله موردپژوهش با استفاده از مطالعات کتابخانه‌ای سپس با تدوین پرسشنامه‌ی ساکنین و کارشناسان عوامل و شاخص‌های تأثیرگذار در دستیابی به محلات شهری اکولوژیک را شناسایی کرده است. در ادامه با توجه به وضع موجود محلات جدول SWOT تدوین شده است، و از طریق مدل QSPM استراتژی‌هایی در جهت بهبود وضع موجود اتخاذشده و استراتژی‌های جذاب اولویت‌بندی شده‌اند.
یافته‌ها: یافته های پژوهش نشان می‌دهد که استراتژی‌های جذاب هر سه محله در راستای ایجاد زیرساخت‌های سبز همچون فضاهای سبز محلی، ایجاد حمل‌ونقل سبز، تقویت نقش مراکز محلی و کاهش آلودگی‌های محیطی در سطح محلات گام برمی‌دارند.
نتیجه گیری: در نتیجه برای دستیابی به برنامه‌ریزی شهر پایدار باید به شاخص‌های اکولوژیکی در مقیاس محلی توجه شود.
 

دریافت کامل مقاله


مقاله ۶ فصلنامه مطالعات مدیریت شهری شماره ۳۹

آسیبشناسی برنامهریزی استراتژیک در سازمانهای محلی (مطالعه موردی شورای شهر و شهرداریهای استان کرمانشاه) | بهزاد سوکی؛ رضا نجف بیگی؛ کرم اله دانشفرد

مقدمه و هدف پژوهش: برنامه­ریزی استراتژیک در سازمانهای محلی همواره با موانعی روبرو بوده است که بر کیفیت برنامه­ها اثرگذار است.این تحقیق با شناسایی عوامل اثرگذار بر برنامه­ریزی استراتژیک، آسیبهای موجود را شناسایی و راهکارهای لازم را ارایه می­دهد.
روش پژوهش: این تحقیق کمی و کیفی (آمیخته) بوده و از لحاظ هدف تحقیقات توصیفی و اکتشافی است.جهت جمع­آوری اطلاعات علاوه بر مطالعات کتابخانه­ای ومتون مرتبط از طریق مصاحبه نیم ساختارمند با خبرگان نیز استفاده­گردیده است.که پس از تحلیل تم، از طریق فازی سازی نظرخبرگان، عوامل شناسایی شده در قالب مدل ارایه می­گردد.پس از آن اعتبار مدل مورد سنجش قرار می­گیرد و اثر عوامل چهارگانه بر متغیر وابسته اندازه­گیری می­شود.در نهایت درمورد عوامل تحلیل شکاف صورت می-گیرد تا آسیبها شناسایی شوند.
 یافته‌ها: در قسمت کیفی با استفاده از مصاحبه نیمه­ساختاریافته و مطالعه متون مختلف با روش تحلیل تم ۳۳ زیرمقوله مشخص و در چهار دسته رفتاری، ارتباطی، دانشی و نهادی دسته­بندی و در قسمت کمی برای فازی‌سازی دیدگاه خبرگان از اعداد فازی مثلثی (طیف ۹ درجه) استفاده و سپس پرسشنامه براساس مدل ارائه شده تهیه و در جامعه آماری ۱۳۳نفری (نمونه ۹۸ نفر) توزیع شد. شاخص‌های برازش مدل تحقیق مثبت و بزرگ‌تر از صفر بوده و مقدار شاخص GOF 611/0 بوده که نشان از کیفیت مدل دارد. بعد از آن چهار فرضیه تاثیر معنادار آسیب​های چهارگانه دانشی، رفتاری، ارتباطی و نهادی با برنامه‌ریزی استراتژیک با احتمال۹۵/۰ رد نشد. در نهایت تحلیل شکاف وضع موجود و مطلوب با توزیع پرسشنامه­ای دیگر در جامعه مورد نظر صورت گرفت.
نتیجه گیری: باتوجه به نتایج تحقیق، بین وضع موجود و مطلوب عوامل چهارگانه شکاف معناداری وجود داشت. از بین ۳۳ شاخص شناسایی شده، ۷ مورد از آنها با وضع مطلوب خود فاصله نداشتند و جز آسیب​ها شناسایی نشدند. با توجه به فاصله وضع موجود و مطلوب سایر عوامل، آسیبهای برنامه­ریزی استراتژیک شناسایی شدند و راهکارهای مرتبط ارائه گردیده است.
 

دریافت کامل مقاله


مقاله ۷ فصلنامه مطالعات مدیریت شهری شماره ۳۹

تحلیل تجربی هزینه‌های غیرمالی تحمیلی به شهرداری آجین ناشی از عدم تخصیص اعتبارات عمرانی | سید مهدی حسینیان؛ سیاوش مرادی مکرم؛ حمید اسدی

مقدمه و هدف پژوهش:  نگاهی به تحقیقات گذشته نشان می‌دهد که کارهای با کیفیتی در زمینه‌ی اقتصاد و مدیریت شهری انجام‌شده و پیشینه تحقیق آن عمیق است. اما کار کمی در زمینه‌ی هزینه‌های تحمیلی به شهرداری‌های شهرهای کوچک ناشی از عدم تامین مالی پروژه‌های عمران انجام‌شده است. این تحقیق در این راستا است. هدف از تحقیق تحلیل تجربی هزینه‌های تحمیلی به شهرداری یک شهر کوچک، آجین، در سال ۱۳۹۶ ناشی از عدم تخصیص اعتبارات عمرانی است.اسناد و مدارک شهرداری بررسی و ۵۰ مصاحبه‌ی حضوری با افراد مرتبط شامل کارکنان شهرداری، کارشناسان استانداری و معتمدین شهر تجزیه‌وتحلیل شدند. آمار توصیفی و استنباطی جهت تجزیه‌وتحلیل داده‌ها استفاده گردید.
روش پژوهش: جهت یافتن پاسخ سؤال تحقیق با مصاحبه‌ی حضوری، با کارشناسان استانداری همدان، کارشناسان شهرداری و معتمدین شهر موانع و مشکلات مربوط به تأخیر در پروژه‌های شهرداری بررسی گردید. با در نظر گرفتن مشکلات فوق و مطالعه‌ی مقالات مرتبط پرسشنامه‌ای با ۳۶ سؤال جهت تعیین مشکلات غیرمالی تحمیلی به شهرداری ناشی از عدم تأمین اعتبارات عمرانی طراحی گردید. پرسشنامه‌ی فوق جهت تعیین روایی سؤالات در اختیار تعدادی  خبره (۴ نفر از شهرداری، ۳ نفر از استانداری و ۳ نفر از معتمدین) قرار گرفت و از روش روایی محتوایی (RCV) (لاوشی، ۱۹۷۵) سؤالات کم‌اهمیت آن خارج ‌شد و در نهایت ۱۶ سؤال اصلی باقی ماند.
یافته ها:  نتایج به‌دست‌آمده نشان می‌دهند نارضایتی شهروندان از آبادانی، مشکلات اجتماعی و سیاسی شهری، مشکلات زیرساختی، کاهش برنامه‌ریزی مناسب، کاهش همکاری سازمان‌های خدمات رسان، کاهش شور و نشاط شهری، عدم رضایت از عملکرد مدیران شهرداری و شورای شهر، کاهش در جذب گردشگر و کاهش اشتغال، هزینه‌های غیر مالی تحمیلی به شهرداری بوده است. تفاوت معنی‌داری بین نظرات معتمدین شهر با نظرات کارکنان استانداری و شهرداری وجود داشت. شهروندان هزینه‌های غیرمالی تحمیلی ناشی از عدم تخصیص به‌موقع و مناسب بودجه‌های عمرانی را بیشتر از کارشناسان استانداری در نظر گرفتند. نتایج این تحقیق کمکی به مدیران اقتصاد شهری برای شناخت بهتر مشکلات شهرداری‌های شهرهای کوچک خواهد بود.
 

دریافت کامل مقاله

ادامه مطلب
مجله پژوهش و برنامه ریزی شهری 3
منبع
فصلنامه مطالعات مدیریت شهری

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

5 × یک =

نوشته های مشابه

دکمه بازگشت به بالا