تأليفاتفصلنامه مسکن و محیط روستامجلاتمقالات
فصلنامه مسکن و محیط روستا شماره ۱۵۸
فصلنامه مسکن و محیط روستا شماره 158 تابستان 1396
فهرست مقالات در فصلنامه مسکن و محیط روستا شماره ۱۵۸
۱- طراحی و شکلگیری خانه روستایی به روایت معماران قدیمی (مطالعه موردی: روستاهای شهرستان گرمسار) | اکبر زرگر، محسن سرتیپی پور، سید حسن میری، حامد شیخ طاهری
۲- معماری، عملکرد سرمایشی و رفتار لرزهای بادگیر | مهرداد حجازی، بینا حجازی، صبا حجازی
۳- تبیین معیارهای مؤثر بر رضایتمندی ساکنین اصیل از شدت تغییرات کالبدی در محلات با سابقه روستایی ( مطالعه موردی: محله نیاوران، تهران) | هادی پندار، کامران ذکاوت، فاطمه باقریان
۴ – تحلیلی بر اثرات اعتبارات مقاومسازی مسکن روستایی بر کارکرد تولیدی آن (مطالعه موردی: دهستان معجزات، شهرستان زنجان ) | دکتر بهروز محمدی یگانه، دکتر مهدی چراغی*، خانم لیلا اسلامی
۵- برنامهریزی و طراحی معماری فضاهای دوستدار کودک در فرایند بازسازی پس از زلزله بم | دکتر علیرضا فلاحی، خانم هدیه گمینی اصفهانی
۶- تأثیر زمین لغزش بر ایمنی راهها و مناطق روستایی در ایران و راهکارهای پایدارسازی آنها (مطالعه موردی: زمین لغزشهای محور ناغان- سد کارون ۴ ) | محسن صالحی، مجید صفا مهر، مسعود نصری، حسین بور
۷- تحلیل موانع اجرای فراگیر نظام فنی روستایی مطالعه موردی: دهستان بهمئی سرحدی غربی- شهرستان کهگیلویه | محمد رضا رضوانی، یعقوب اسفرم، حسن استحکام
۸- بررسی میزان رضایت مردم آسیبدیده شهر بروات از بازسازی پس از زلزله سال ۱۳۸۲ بم | بابک امیدوار، احمدرضا عباسی، محمد آقاجانی، حسین ظفری
۹- بررسی آثار اجرای طرحهای بهسازی بافتهای باارزش بر توسعه سکونتگاههای روستایی | علی اکبر عنابستانی، سیده سمیه خاتمی
۱۰- ارزیابی مؤلفههای مؤثر تابآوری اجتماعی سکونتگاههای روستایی در شرایط بحرانی | داود کاظمی، علیرضا عندلیب
مقاله ۱ فصلنامه مسکن و محیط روستا شماره ۱۵۸
طراحی و شکلگیری خانه روستایی به روایت معماران قدیمی (مطالعه موردی: روستاهای شهرستان گرمسار) | اکبر زرگر، محسن سرتیپی پور، سید حسن میری، حامد شیخ طاهری
مسکن روستایی که حدود یک سوم از جمعیت کل کشور را در خود جای داده است، دارای ویژگیهای کالبدی مختلفی است که تحت تأثیر عوامل اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و محیطی مختلف و در پاسخ به مجموعه نیازهای زیستبوم روستا شکل گرفته است. در شکلگیری خانه روستایی دو رکن اصلی معمار و بهرهبردار نقش اساسی دارند، از اینرو مشارکت معمار ماهر با اهالی روستا، در شکلگیری خانه مطلوب روستایی نقش بهسزایی دارد. امروزه اغلب خانههای روستایی کشور و بهطور خاص روستاهای منطقه گرمسار با مشکلاتی از قبیل عدم هویت، فقدان آرامش و صمیمیت، عدم تأمین آسایش اقلیمی، ناپایداری زیستی و بهطور محسوس با کاهش مشارکت ساکنان روستا در طراحی و ساخت خانهها مواجه هستند.
مقاله ۲ فصلنامه مسکن و محیط روستا شماره ۱۵۸
معماری، عملکرد سرمایشی و رفتار لرزهای بادگیر | مهرداد حجازی، بینا حجازی، صبا حجازی
بادگیرها سیستمهای خنک کننده غیرفعال ساختمانی هستند که از آنها برای تأمین آسایش افراد در مناطق گرم و خشک استفاده میشود. بادگیرها از طریق دریافت هوای تازه فضاهای داخلی را خنک میکنند. گاهی آنها بهصورت دودکش عمل کرده و هوای با طراوت حیاط در طبقه همکف را به سمت بالا هدایت میکنند.
مقاله ۳ فصلنامه مسکن و محیط روستا شماره ۱۵۸
تبیین معیارهای مؤثر بر رضایتمندی ساکنین اصیل از شدت تغییرات کالبدی در محلات با سابقه روستایی ( مطالعه موردی: محله نیاوران، تهران) | هادی پندار، کامران ذکاوت، فاطمه باقریان
محله نیاوران در شمال تهران یکی از محلاتی است که در گذشته نه چندان دور، روستا بهشمار میآمد اما طی سالهای اخیر متراکمسازی و شدت بالای تغییرات کالبدی متأثر از شرایط اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی، تجربههای متفاوتی را برای ساکنین ایجاد کرده است.
مقاله ۴ فصلنامه مسکن و محیط روستا شماره ۱۵۸
تحلیلی بر اثرات اعتبارات مقاومسازی مسکن روستایی بر کارکرد تولیدی آن (مطالعه موردی: دهستان معجزات، شهرستان زنجان ) | دکتر بهروز محمدی یگانه، دکتر مهدی چراغی*، خانم لیلا اسلامی
در نواحی روستایی، محیط مسکن علاوه بر سکونت، تجلیگاه شیوههای زیستی- معیشتی است که همواره با مشکلاتی چون کمبود یا نبود اعتبارات لازم، مقاوم نبودن مساکن روستایی، فرسودگی و وجود برخی کاستیها مانند تداخل فضاهای زیستی و معیشتی مواجه بوده است. در طی چند دهه اخیر اعطای اعتبارات مقاومسازی مسکن در جهت بهبود کیفیت مساکن روستایی در سطح گستردهای اجرا شده است که موجب تحولات و دگرگونیهایی در عملکرد فضاهای مسکن گردیده است.
مقاله ۵ فصلنامه مسکن و محیط روستا شماره ۱۵۸
برنامهریزی و طراحی معماری فضاهای دوستدار کودک در فرایند بازسازی پس از زلزله بم | دکتر علیرضا فلاحی، خانم هدیه گمینی اصفهانی
سانحه بر روی کودکان تأثیرات منفی فراوانی دارد. هدف از احداث «فضاهای دوستدار کودک» بعد از سانحه، علاوه بر ایجاد شرایط مناسب فیزیکی و روانی که در بازتوانی سریعتر کودکان مؤثر خواهد بود، فراهم آوردن فرصتی برای کودکان در راستای شکل دادن و یا تغییر محیط اطرافشان است. شهر بم بعد از زلزله سال ۱۳۸۲ از نمونههایی بود که رویکرد دوستدار کودک در بازسازی آن مورد توجه قرار گرفت و سازمانهای دولتی، غیردولتی و بینالمللی حامی کودکان در آن حضور یافته و «فضاهای دوستدار کودک» متعددی را احداث نمودند.
مقاله ۶
تأثیر زمین لغزش بر ایمنی راهها و مناطق روستایی در ایران و راهکارهای پایدارسازی آنها (مطالعه موردی: زمین لغزشهای محور ناغان- سد کارون ۴ ) | محسن صالحی، مجید صفا مهر، مسعود نصری، حسین بور
در این پژوهش به بررسی اثرات زمین لغزشهای رخ داده در استان چهارمحال و بختیاری و آنالیز آماری آنها پرداخته میشود و در نهایت جهت مستند شدن موارد بررسی شده، دو مورد از زمین لغزشهای بزرگ محور ناغان – سد کارون ۴، با استفاده از روشهای نرمافزاری و تجربی ارزیابی میگردد. جمعآوری آمار مربوطه، در گروه بررسی زمین لغزشهای اداره معاونت آبخیزداری و منابع طبیعی استان چهارمحال و بختیاری، از سال ۱۳۶۵ تا ۱۳۹۲ انجام شده است. طی این مدت، تعداد ۳۱۹ لغزش شناسایی و مشخصات آنها ثبت گردیده است.
مقاله ۷
تحلیل موانع اجرای فراگیر نظام فنی روستایی مطالعه موردی: دهستان بهمئی سرحدی غربی- شهرستان کهگیلویه | محمد رضا رضوانی، یعقوب اسفرم، حسن استحکام
افت کیفی شاخصهای مسکن روستایی و آسیبپذیری سکونتگاههای موجود کشور در برابر حوادث طبیعی از یک طرف و رشد طبیعی جمعیت و نیاز به مسکن از طرف دیگر و همچنین تغییر زیرساختهای نظام روستایی و شرایط زمانی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی روستا و عدم پاسخگویی فضاهای قبلی به گرایشهای جدید، نیاز به تأمین مسکن جدید روستایی را بیش از پیش مینمایاند اما در این میان، مسئله پر اهمیت ساخت مسکنی است که در کنار مقاومبودن و پاسخگویی به نیازهای جدید ساکنان خود، واجد ارزشهای هویتی و مبتنی بر الگوهای بومی مسکن روستایی باشد.
مقاله ۸
بررسی میزان رضایت مردم آسیبدیده شهر بروات از بازسازی پس از زلزله سال ۱۳۸۲ بم | بابک امیدوار، احمدرضا عباسی، محمد آقاجانی، حسین ظفری
زلزله بم و بروات یکی از مخربترین زلزله های ایران محسوب میشود که تلفات سنگینی به جای گذاشته است. اگرچه پس از جنگ شهرهایی چون خرمشهر و آبادان بازسازی شدند ولیکن این بازسازی بهعنوان اولین بازسازی شهری ناشی از سوانح طبیعی (زلزله) محسوب میشد که ابهامات و سؤالات فراوانی پیرامون بازسازی منطقه آسیبدیده پیش روی مسئولین قرار میداد.
مقاله ۹
بررسی آثار اجرای طرحهای بهسازی بافتهای باارزش بر توسعه سکونتگاههای روستایی | علی اکبر عنابستانی، سیده سمیه خاتمی
امروزه در جریان برنامههای توسعه روستایی “حفاظت و توسعه” از موانع اساسی در راه یکدیگر میباشند. از یک سو هم باید حافظ اصالت و ارزش مکان بود و از سوی دیگر در راستای تأمین رفاه اقتصادی سکونتگاههای روستایی گام برداشت. قدر مسلم، پرداختن به احیای بافت باارزش، آثار و تبعات زیستمحیطی، کالبدی، اقتصادی و اجتماعی بههمراه خواهد داشت.
مقاله ۱۰
ارزیابی مؤلفههای مؤثر تابآوری اجتماعی سکونتگاههای روستایی در شرایط بحرانی | داود کاظمی، علیرضا عندلیب
وقوع مخاطرات طبیعی از جمله سیل و زلزله با توجه به شرایط محیطی و جغرافیایی کشور همواره منجر به آسیبهای جدی مالی و تلفات انسانی گستردهای گردیده است و این در حالی است که نگرشهای جاری و حاکم بر مدیریت بحران عمدتاً بر مدیریت انفعالی بحران و یا کاهش آسیبپذیریهای کالبدی توجه دارند و حالآنکه تقویت زمینههای اجتماعی میتواند نقش بسیار مؤثری بر میزان تابآوری سکونتگاههای انسانی در برابر مخاطرات بحرانزا داشته باشد.