فصلنامه مطالعات مدیریت شهری شماره ۱۱

 

 

 

 

 

 

 

 

رکن اساسی توسعه پایدار شهری مدیریت بهینه شهر است .با توجه به رشد فزاینده جمعیت شهری و به منظور کنترل منابع و سرمایه‌های مادی و معنوی و عملکرد بهینه شهرداری مشارکت همه شهروندان به ویژه نخبگان ضروری است. تجربه جوامع تمرکزگرا نشان داده است که نگاه یکسو نگر و برنامه‌ریزی از بالا به پایین در شهر مشکلات زیادی را به بار خواهد آورد. مشارکت نخبگان و نظارت مردم سطح کارایی مدیران را بالا می‌برد. هدف این تحقیق، دستیابی به حکمروایی خوب شهری و ارائه شاخص­هایی برای حکمروایی خوب شهری در ،شهر یاسوج است.
روش پژوهش: روش تحقیق توصیفی، تحلیلی و پیمایشی، و گردآوری مطالب، مبتنی بر پرسشنامه است. فرضیات تحقیق مبتنی بر این است که به نظر می­رسد سه مؤلفه مشارکت، پاسخ‌گویی و کارایی در شهر یاسوج در سطح مناسبی نیست و بین نظرات افراد تحصیل‌کرده و سایر شهروندان خصوصاً در رابطه با مشارکت تفاوت معنی­داری وجود داشته باشد. برای بررسی فرضیات بالا از آزمون­های سطح معنی‌داری[i] و همچنین روش آمار استنباطی[ii] رای سنجش تفاوت معناداری گروه­های مختلف اجتماعی تبیین شده است. در نهایت نتایج با استفاده از نرم‌افزار ARC/GIS نمایش داده شده است.
یافته‌ها: بر اساس یافته­های حاصل از پژوهش مشخص می­گردد که میزان مشارکت مردم در مدیریت شهر یاسوج در سطحی پایین­تر از میانگین مفروض پژوهش و معادل ۰۲۳/۰- است. مؤلفه‌ی پاسخگویی با میانگین ۰۲۵۷/۰ در سطحی بالاتر از متوسط قرار دارد. مؤلفه‌ی کارایی با میانگین ۰۰۳/۰- از سطح متوسط پژوهش کمتر است.

 

دریافت کامل مقاله

هدف از انجام این تحقیق، بررسی میزان آمادگی عوامل درون سازمانی شهرداری شیراز جهت پذیرش برخی تصدی‎های دولتی می‎باشد که به صورت مطالعه موردی در شهرداری شیراز انجام گرفته است. میزان آمادگی از طریق چهار شاخص، «امور مرتبط با مسکن و شهرسازی»، «امور مرتبط با بهداشت و محیط زیست»، «امور فرهنگی، هنری و اجتماعی» و «امور آب، برق، گاز و مخابرات» عملیاتی شده است.
روش پژوهش: جهت جمع‎آوری اطلاعات و اندازه‎گیری متغیرهای سنجشگر میزان آمادگی، در این پژوهش که به روش توصیفی انجام شده از ابزار پرسشنامه با تأیید روایی و پایایی آن استفاده شده است. جامعه آماری تحقیق، مدیران و سرپرستان شهرداری شیراز بودند و کل جامعه مورد آزمون قرار گرفت.
یافته‌ها: یافته‎های این تحقیق فرضیه‎های تعریف شده را تأیید کرد و نشان داد که بین ویژگی‎های ابعاد ساختار سازمانی، آمادگی مدیران و تناسب فرهنگ سازمانی برای تغییر از یک طرف و آمادگی سازمانی شهرداری شیراز جهت پذیرش وظایف جدید از دولت از طرف دیگر در سطح معناداری ۰۱/۰=α رابطه وجود دارد.
نتیجه گیری: نتایج نشان داد که در مورد آمادگی کلی شهرداری شیراز برای پذیرش وظایف جدید، بیشترین آمادگی جهت پذیرش وظایف مربوط به «امور مرتبط با مسکن و شهرسازی» و کمترین میزان آمادگی مربوط به پذیرش وظایف مربوط به «امور آب، برق، گاز و مخابرات» می‎باشد.

 

 

امروزه بیشتر سرمایه‌گذاری‌ها، مخصوصاً در بعد اقتصادی، در کلان‌شهرها صورت می‌گیرد از آن جهت که عقیده عمومی بر آن است که سرمایه‌گذاری در کلان‌شهرها مقرون به صرفه است. این امر باعث توسعه تک بعدی در منطقه و فقط در یک شهر خاص می‌گردد که نتیجه آن افزایش نابرابری منطقه‌ای است و دیگر شهرهای منطقه از توسعه باز می‌مانند درحالی‌که شهرهای دیگر ممکن است دارای توان‌ها و پتانسیل‌های خوبی جهت توسعه اقتصادی باشند.
یکی از مهم‌ترین اهداف در برنامه‌ریزی منطقه‌ای، کاهش نابرابری‌ها و توسعه منطقه با استفاده از توان‌های هر منطقه است. لازمه رسیدن به این امر توجه به شهرهای کوچک به عنوان راهبردی که باعث توسعه اقتصادی این شهرها و منطقه می‌گردد حائز اهمیت است.
این تحقیق با هدف مطالعه نقش شهرهای کوچک در توازن و توسعه منطقه‌ای، به مطالعه شهرهای کوچک استان فارس که بین ۲۵-۵۰ هزار نفر جمعیت دارند، می‌پردازد.
روش پژوهش: روش پژوهش «توصیفی-تحلیلی»است که بر مبنای مؤلفه جمعیتی و به‌کارگیری مدل‌های کمی انجام شده است در پژوهش حاضر جهت بررسی نقشی که شهر‌های کوچک در توسعه اقتصادی منطقه می‌توانند ایفا کنند از دو روش اقتصادی، ضریب مکانی و تغییر سهمی بهره گرفته شده است.

امروزه مدیریت شهری نیازمند یک نظام پایدار درآمدی است تا از طریق آن بتواند به وظایف ذاتی خود عمل کند. اداره‌ی مطلوب شهر و ارائه‌ی خدمات مناسب به شهروندان و هدایت پروژه‌های عمرانی مستلزم دستیابی به درآمدی پایدار است. این پژوهش با هدف بررسی عوامل موثر بر دستیابی حکومت‌های محلی و شهرداری شهرهای کوچک به منابع درآمدی پایدار انجام شده است.
روش پژوهش: بدین منظور صورت‌های مالی شهرداری فیروزکوه از سال ۱۳۸۱-۱۳۹۰ که بر اساس الگوی هفت طبقه‌ای مبتنی بر ماده ۲۹ آیین‌نامه مالی شهرداری‌ها تنظیم شده است و ضمن انجام مصاحبه با اعضای شورای اسلامی شهر و مدیران شهرداری مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته است.
یافته‌ها: نتایج این تحقیق نشان داد درآمدهای شهرداری فیروزکوه در این دوره ده ساله عمدتاً مبتنی بر درآمدهای ناپایدار ناشی از عوارض ساختمانی (بین ۲۰ تا ۴۰ درصد) بوده و این درآمدها اساساً متأثر از سیاست‌های دولت در حوزه مسکن و رکود و رونق بازار مسکن بوده و شورای اسلامی شهر در این حوزه با بررسی و تغییر تعرفه‌های عوارض ساخت و ساز و ماده ۱۰۰ بر این درآمدها تأثیر داشته است.
نتیجه‌گیری: شهرداری فیروزکوه در پایدارسازی منابع درآمدی خود چندان موفق نبوده و می‌تواند با همکاری شورای اسلامی شهر سیاست‌هایی را در راستای دستیابی به منابع درآمدی پایدارتر مانند جذب سرمایه‌گذاری و تأمین مالی، توسعه صنایع خصوصاً صنعت گردشگری و سایر فعالیت‌های خدماتی تدوین و اجرا نماید.

 

در مدیریت امور شهری، مشارکت شهروندان به عنوان عنصر کلیدی در راستای دستیابی به اهداف پیش‌بینی شده، از اهمیت بسزایی برخوردار است. زیرا مشارکت دادن شهروندان موجب خواهد شد تا آنان در انجام امور شهری مسئولیت و تعهد را بپذیرند. در این پژوهش با هدف بررسی عوامل مؤثر بر مشارکت شهروندان در مدیریت امور شهری، میزان مشارکت شهروندان ارومیه و عوامل مؤثر بر آن، شناسایی و مورد بررسی قرار گرفته است.
روش پژوهش: روش پژوهش توصیفی ـ تحلیلی بوده و از پرسشنامه برای گردآوری اطلاعات از میان ۳۸۴ سرپرست خانوار نمونه در مناطق چهارگانه شهر ارومیه به روش نمونه‌گیری خوشه‌ای (چند مرحله‌ای) استفاده شده است.
یافته‌ها و نتیجه‌گیری: حاکی از آن است که بیشترین و کمترین میزان مشارکت در مناطق ۱ و ۲ به ترتیب با میانگین ۶۲% و ۵۱% در ۸ مؤلفه بوده است. به طور کلی در شهر ارومیه از میان مؤلفه‌های مورد بررسی، بیشترین میزان مشارکت شهروندان در مؤلفه پاکسازی محیط شهری، با ۵/۷۱% بوده و کمترین میزان مشارکت شهروندان در مؤلفه درختکاری در محله و شهر، با ۵/۳۱% بوده است. همچنین، میانگین مشارکت شهروندان در مناطق چهارگانه ارومیه حدود ۵/۵۵ درصد بوده که نشان از مشارکت متوسط در اداره امور شهر دارد و عوامل مؤثر بر آن عبارتند از سن، تحصیلات، بعد خانوار، سابقه سکونت در محل، وضع فعالیت، نوع شغل و نوع مسکن بوده است. متغیرهای میزان درآمد و میزان هزینه خانوار هیچ‌گونه رابطه معناداری با میانگین مشارکت شهروندان نشان نداده‌اند. در تحلیل مدل رگرسیونی چند متغیره نیز مشخص شد که متغیرهای وارده بر مدل، ۵۲ درصد از تغییرات متغیر وابسته را تبیین می‌کنند. در این میان سهم متغیرهای مستقل بعد خانوار، سابقه سکونت در محل و نوع شغل از همه بیشتر بوده است. متغیر تحصیلات کمترین سهم در تبیین متغیر وابسته را ایفاد می‌نماید.