تأليفاتفصلنامه مسکن و محیط روستامجلاتمقالات
فصلنامه مسکن و محیط روستا شماره ۱۵۷
فصلنامه مسکن و محیط روستا شماره 157 بهار 1396
فهرست مقالات در فصلنامه مسکن و محیط روستا شماره ۱۵۷
۱- ظهور و حضور روستا و میراث روستایی در سیر تطور اسناد بینالمللی حفاظت | دکتر هادی ندیمی، دکتر رضا ابویی، آقای مهدی صادق احمدی
۲- تحلیل رفتار باد در تهویه طبیعی مسکن بومی روستای قلعهنوی سیستان به کمک CFD | دکتر غلامحسین معماریان، دکتر اصغر محمدمرادی، دکتر سیدمصطفی حسینعلی پور، مهندس ابوالفضل حیدری، مهندس سعیده دودی
۳- تحلیلی بر گونهشناسی انواع بادگیر براساس پلان در خانههای بندر لافت | خانم نفیسه یاری بروجنی، خانم شیدا مراحمی، آقای مهدی سعدوندی
۴ – توسعه کالبدی مناسب زمین و محیطهای روستایی ایران با تأکید بر تولید پایدار غذا | آقای مجید یوسف نیاپاشا، خانم ماریا برزگر
۵- تأثیر مدت زمان عملآوری ملات سنتی کاهگل بر مقاومت فشاری و کششی آن | مسعود باتر، حسین احمدی، جهانگیر عابدی کوپایی، رحمت اله عمادی
۶- بررسی نقش تاب آوری اجتماعی در موفقیت فرایند بازسازی (مطالعه موردی: جوامع روستایی درب آستانه و باباپشمان پس از زلزله سال ۱۳۸۵ دشت سیلاخور، استان لرستان) | پرویز پیران، سعیده اسدی، نیکو دادگر
۷- بررسی و تحلیل اثرات طرح بهسازی مسکن بر الگوی بومی مساکن روستایی(مطالعه موردی: دهستان سلطانعلی شهرستان گنبدکاووس) | گیتی صلاحی اصفهانی، محمد میرزاعلی، حسین سادین
۸- ارزیابی عوامل مؤثر در ناکامی طرحهای تجمیع مناطق روستایی (مطالعه موردی: شهرستان پاوه، بخش نوسود، شهرک شرام) | دکتر مهدی طالب، دکتر حسین میرزایی، اقای عفوات نادری
۹- حقوق همسایگی در بستر محدودیت های ژئومورفولوژی سکونتگاه های روستایی: مورد پژوهی؛ روستای اورامان تخت از تعارضات قانونی تا توافقات عرفی | دکتر رضا خیرالدین، مهندس ابراهیم دلایی میلان
۱۰- بررسی جایگاه الگوی چهارصفه در سازمان فضایی معماری مسکونی ناحیه گرم و خشک ایران | آقای غلامحسین غلامی، آقای مجتبی کاویان
مقاله ۱ فصلنامه مسکن و محیط روستا شماره ۱۵۷
ظهور و حضور روستا و میراث روستایی در سیر تطور اسناد بینالمللی حفاظت | دکتر هادی ندیمی، دکتر رضا ابویی، آقای مهدی صادق احمدی
بخشی از مهمترین دستاوردهای تشریک مساعی جامعه بشری طی پنجاه سال اخیر، در مجموعهای از اسناد بینالمللی که موضوع آنها بهطور کلی حفاظت و میراث فرهنگی است، تبلور یافته است. بررسی این اسناد از آنجا که از یک سو چکیده تجربیات بینالمللی است و از سوی دیگر رشد و تطور دانش و بینش کلی در زمینه حفاظت را بیان میدارد، از منظر میزان اهتمام به موضوع روستا و میراث روستایی حائز اهمیت است.
مقاله ۲ فصلنامه مسکن و محیط روستا شماره ۱۵۷
تحلیل رفتار باد در تهویه طبیعی مسکن بومی روستای قلعهنوی سیستان به کمک CFD | دکتر غلامحسین معماریان، دکتر اصغر محمدمرادی، دکتر سیدمصطفی حسینعلی پور، مهندس ابوالفضل حیدری، مهندس سعیده دودی
امروزه افزایش آلودگیهای زیستمحیطی در اثر استفاده از سوختهای فسیلی برای تأمین آسایش حرارتی، یکی از معضلات این حوزه بهشمار میرود. با رجوع به معماری گذشته میتوان دریافت که تأمین تهویه طبیعی با بهرهگیری حداکثری از نیروهای طبیعی (در این مقاله: باد) صورت میگرفته است. بنابراین میتوان اینگونه برداشت کرد که استفاده از روشهای بومی به نوبه خود میتواند حلکننده مسائل و معضلات به وجود آمده در حوزه تهویه مطبوع بناهای جدید گردد.
مقاله ۳ فصلنامه مسکن و محیط روستا شماره ۱۵۷
تحلیلی بر گونهشناسی انواع بادگیر براساس پلان در خانههای بندر لافت | خانم نفیسه یاری بروجنی، خانم شیدا مراحمی، آقای مهدی سعدوندی
بادگیرها در سیمای شهرهای قدیمی مناطق گرم و مرطوب پس از منارههای مساجد، نقطه اوج خط آسمان شهر قلمداد میشوند. بادگیر که جزء جداییناپذیر خانههای لافت بوده در اکثر خانهها بهتدریج عملکرد خود را از دست داده است. اتاقهایی که در ارتباط با بادگیر بودهاند عملاً تبدیل به یک فضای بدون استفاده شدهاند.
مقاله ۴ فصلنامه مسکن و محیط روستا شماره ۱۵۷
توسعه کالبدی مناسب زمین و محیطهای روستایی ایران با تأکید بر تولید پایدار غذا | آقای مجید یوسف نیاپاشا، خانم ماریا برزگر
توانایی تولید غذا و امنیت غذایی یکی از شرایط خودکفایی است و موضوعی استراتژیک در هر جامعه و کشوری تلقی میگردد. روستا مهمترین و اولین مرجع تولید کننده غذا در ایران بوده که بافت و کالبد آن متأثر از تولید غذا، طراحی و توسعه پیدا کرده است. این نقش مهم در طرحهای توسعه کنونی روستاها مورد بیتوجهی قرار گرفته است.
مقاله ۵ فصلنامه مسکن و محیط روستا شماره ۱۵۷
تأثیر مدت زمان عملآوری ملات سنتی کاهگل بر مقاومت فشاری و کششی آن | مسعود باتر، حسین احمدی، جهانگیر عابدی کوپایی، رحمت اله عمادی
استفاده از خاک و مصالح خاکی، بهدلیل ارزانی، فراوانی و سهولت دسترسی به آن در بیشتر مناطق جهان، از گذشتههای دور تاکنون بهویژه در نواحی گرم و خشک رایج بوده است. در ایران نیز که بخش اعظم آن در منطقه گرم و خشک واقع شده، استفاده از مصالح خاکی، بخشی از فرهنگ و هویت معماری ما را در مناطق شهری و روستایی تشکیل داده است. در میان مصالح مختلف خاکی، کاهگل یکی از قدیمیترین ملاتها و اندودهای سنتی است که از گذشته تاکنون برای عایقبندی پشت بام و نمای ساختمان در مقابل رطوبت و بارندگی استفاده شده است.
مقاله ۶
بررسی نقش تاب آوری اجتماعی در موفقیت فرایند بازسازی (مطالعه موردی: جوامع روستایی درب آستانه و باباپشمان پس از زلزله سال ۱۳۸۵ دشت سیلاخور، استان لرستان) | پرویز پیران، سعیده اسدی، نیکو دادگر
توجه به مفاهیم “تابآوری اجتماعی” و “جامعه تابآور” در جهت کاهش خطر، مقابله با سوانح و موفقیت برنامههای بازسازی در چارچوب مشارکت عمومی، در دهههای اخیر اهمیت زیادی یافته است. پژوهش حاضر سعی در بررسی مفهوم تابآوری اجتماعی و جایگاه آن در موفقیت برنامههای بازسازی پس از زلزله دارد. در این مقاله به شناخت عوامل مؤثر در تابآوری اجتماعی موجود در دو جامعه سانحه دیده روستاهای درب آستانه و باباپشمان پس از رخداد زلزله دشت سیلاخور ۱۳۸۵ استان لرستان، ارزیابی میزان آن در جوامع مزبور و بررسی نقش این عوامل در حذف اسکان موقت، تسریع و موفقیت برنامههای بازسازی پس از زلزله، پرداخته شده است.
مقاله ۷
بررسی و تحلیل اثرات طرح بهسازی مسکن بر الگوی بومی مساکن روستایی(مطالعه موردی: دهستان سلطانعلی شهرستان گنبدکاووس) | گیتی صلاحی اصفهانی، محمد میرزاعلی، حسین سادین
توسعه روستاها و مقاومسازی مسکن روستایی همواره یکی از مهمترین دغدغههای برنامهریزان روستایی بوده است. در این راستا طرحهای مختلفی در قالب برنامههای توسعه به اجرا گذاشته شده که طرح ویژه بهسازی و نوسازی مسکن روستایی متأخرترین و یکی از مهمترین این طرحها در کشور می باشد، طرحی که با هدف تأمین مسکن متناسب، مقاوم و بادوام روستایی شکل گرفت.
مقاله ۸
ارزیابی عوامل مؤثر در ناکامی طرحهای تجمیع مناطق روستایی (مطالعه موردی: شهرستان پاوه، بخش نوسود، شهرک شرام) | دکتر مهدی طالب، دکتر حسین میرزایی، اقای عفوات نادری
برنامهریزی “توسعه روستایی” بهعنوان یکی از سازوکارهای رسیدن به توسعه، مستلزم شناخت دقیق مقتضیات و نیازهای جوامع روستایی، متناسب با شرایط مختلف میباشد. طرحهای ادغام و تجمیع روستاها بهعنوان یکی از سیاستهای مهم در “بازسازی روستاهای مناطق جنگزده” و “برنامهریزی توسعه مناطق روستایی” مطرح گردیده است. در دوران بازسازی مناطق جنگزده طرح ساماندهی “شهرک شرام”، برای تجمیع روستاهای هانیگرمله، بیدرواز و کیمنه(استان کرمانشاه، شهرستان پاوه، بخش نوسود، دهستان شرام) تهیه گردید که باوجود برنامهریزیهای انجام شده، روستاییان ماندن در غربت یا رفتن به روستاهای اصلی و بازسازی نشده خود را بر سکونت در محل تجمیع ترجیح دادند
مقاله ۹
حقوق همسایگی در بستر محدودیت های ژئومورفولوژی سکونتگاه های روستایی: مورد پژوهی؛ روستای اورامان تخت از تعارضات قانونی تا توافقات عرفی | دکتر رضا خیرالدین، مهندس ابراهیم دلایی میلان
معماری و شهرسازی سنتی ایرانی-اسلامی بهعنوان رویکردی بهجا مانده از عصر شهرسازی سنتی، ارائهدهنده الگوهایی خاص در نظام برنامهریزی و مدیریت شهرهای تاریخی ایران بوده است. این الگوها امروزه در بستر شهرها و روستاهایی با بافت سنتی مشاهده میشود که همواره مطابق با شرایط اقلیمی، محیطی، کالبدی و اجتماعی بافت سکونتی است. حقوق همسایگی بهعنوان یکی از حقوق پایهای در نظام شهرسازی ایرانی-اسلامی، در بستر سکونتگاهها نمایان بوده و بر پایه سنت، رفتارها و اصول حاکم بر جامعه، این حقوق رعایت شده است.
مقاله ۱۰
بررسی جایگاه الگوی چهارصفه در سازمان فضایی معماری مسکونی ناحیه گرم و خشک ایران | آقای غلامحسین غلامی، آقای مجتبی کاویان
از چهارصفه بهعنوان کهنترین الگوی معماری مسکونی در ایران، زیاد نام برده شده است. این الگوی ساختمانی صرف نظر از مباحث اقلیمی و سازهای، از دیدگاه معناگرایی نیز از دوره باستان حایز اهمیت بوده و در نقوش و طرحهای مختلف تکرار شده است.