فصلنامه مسکن و محیط روستا شماره ۱۳۴

 

 

 

 

 

 

 

---

هدف از طراحی محیط، تنها بر محور بیان­های زیبایی شناسانه قرار نمی­گیرد بلکه طراحان معمولاً از طریق ادراک موضوع طراحی، تشخیص مسائل و ارائه راه حل­ها، طرحی را به نتیجه می­رسانند که نه تنها به نیازهای کیفی کاربران پاسخ می­گوید بلکه محیطی زیبا نیز خلق می­­نمایند. بنابراین هدف طراحی، خلق محیطی با اجزایی نظیر‌ قرارگاههای رفتاری و مبلمانهایی است که همه آن­ها متناسب با نیازهای رفتاری، انتظارات، توقعات و نیازهای کیفی کاربران متناسب قرار می­گیرند. این بدان معناست که محصول چنین تلاشی باید بر اساس شناخت ویژگی کاربران یعنی” فرهنگ” آنان باشد، تا بتواند به نیاز آنان پاسخ گوید.

 

عوارض نامطلوب آوارگی و بی­خانمانی ناشی از سوانح غیرمترقبه، جستجوی شیوه­های سریع و مناسب اسکان در شرایط اضطرار و موقت را به یکی از مهم­ترین مراحل بازسازی مبدل نموده است.هرچند اسکان موقت دوره­ای کوتاه از مدت زمان بازسازی تا استقرار دائم (این دوره معمولاً تا زمان آماده شدن مسکن دائم چندین ماه و گاه تا یک و دو سال را شامل می­شود) و اسکان اضطرار دوره­ای به مراتب کوتاه­تر از آن را شامل می­شود اما غفلت از کیفیت زندگی سانحه دیدگان در این دو مرحله می­تواند عواقب نامطلوب و گاه جبران ناپذیری بر آسیب دیدگان داشته باشد.

 

 دریافت کامل مقاله

 

 

---

عدم شناخت همه جانبه سکونتگاه­های روستایی و عدم توجه کافی به نیازهای روستائیان، موجب افزایش روند خالی شدن روستاها از سکنه بومی شده و مهاجرت آنان از روستا به شهر را فزونی بخشیده است. از این رو، زمینه برای پیشروی ساخت و سازهای هدایت نشده شهرنشینان در بافت روستایی فراهم شده است. ساخت و سازهای ناهماهنگ با بستر طبیعی روستا در قالب ویلا و شهرک سازی، به­ویژه در مورد سکونتگاه­های روستایی واقع در شمال کشور که از مناظر طبیعی و چشم اندازهای منحصر به فرد برخوردار هستند، بیشتر مشهود است.

 

در معماری اقوام مختلف، پنجره یکی از عواملی است که سهم قابل توجهی در شکل دادن به ظاهر بناهای مسکونی و در نتیجه در انتقال ویژگی­های معماری دارد و چنانچه از ویژگی­های محیط و فرهنگی که بنا متعلق به آن است برخوردار باشد، هویت معماری مکان خود را بیان می­کند. در ساختار پنجرۀ بناهای سنتی، ویژگی­های فرهنگی به خوبی دیده می­شود. تحولات دوران جدید و آزادی بی حد در شکل پذیری عناصر بناها، نوعی آشفتگی و گاهی هم شکلی یکنواخت و بی ارتباط با فرهنگ را برای پنجره ایجاد کرده که باعث کمرنگ شدن نقش پنجره در زندگی انسان­ها شده است و دیگر نمی‌تواند پیام آور فرهنگ سرزمینی که به آن تعلق دارد، باشد.

 

این مقاله به بحث درباره مسکن روستایی استان کرمانشاه می­پردازد. مسکن روستایی در ایران و به­ویژه در استان کرمانشاه از چند عامل رنج می­برد: ضعف تکنیکی ساخت وساز ، وجود مصالح کم دوام و کم توجهی به مقاوم سازی مسکن روستایی است. از آنجاکه کشور ایران بر روی کمر بند زلزله آلپاید قرار دارد و بیش از ۹۷ درصد مساحت ایران در مناطقی که خطر نسبی زلزله در آن­ها متوسط و یا زیاد گزارش شده واقع است.

 

به­رغم روند سریع شهرگرایی در ایران طی دهه‌های گذشته کشور ما هنور جامعه‌ای شهری ـ روستایی شناخته می‌شود و بسیاری از شهرهای کوچک کشور به­رغم تغییرات ظاهری، از جهت مناسبات اجتماعی ـ اقتصادی و ویژگی‌های فرهنگی به روستا شبیه‌تر می‌‌باشند. روستاها سکونتگاه­هایی پویا در ابعاد اجتماعی ـ اقتصادی و کالبدی ـ فضایی هستند که نگرش‌ها ، علایق و پاسخگویی به نیازها یا رویا رویی با عوامل محدود کننده در آن­ها در ساخت کالبد و شکل دادن به فضا مشاهده می‌شود.