مجله پژوهش‌های معماری اسلامی شماره ۹

 

 

 

 

 

 

 

 

 

---

مسکن در اسلام، مرکز آموزش پاکدامنی و زمینه‌ساز جامعه ای عاری از فساد و گناه است. در قرآن مناسب‌ترین سکونتگاه برای انسان مکانی است که با نیازهای وجودی انسان سازگاری داشته باشد و زمینه را برای دستیابی به رشد و تعالی فرد فراهم آورد. این در حالی است که عوامل یاد شده در مسکن معاصر به فراموشی سپرده ‌شده و رنگ اسلامی بودن از مسکن ایرانی زدوده شده است.

 

 

محرمیت را می‌توان یکی از اصولی‌ترین ویژگی‌های معماری اسلامی دانست. خانه که خصوصی‌ترین مکان برای فرد به شمار می‌آید؛ از اصلی‌ترین مکان‌هایی است که رعایت محرمیت و حریم خصوصی در آن، ضروری است. دین اسلام به خصوص آیات قرآن، سخنان و احادیث پیامبران و امامان معصوم (ع) بر این اصل و رعایت آن در مسکن، تأکید ویژه‌ای داشته است.

 

 

 دریافت کامل مقاله

مسجد در زمره‎ی مهمترین و حساس‎‎ترین بناهای جمعیت مسلمانان و از اولین جایگاه‎های نمود جماعت و یا به تعبیر دقیقتر، امت است. اما با این وجود و علی‎رغم تجربه قابل توجه معماری مسجد در اسلام و ایران، به نظر می‎رسد در مقایسه با مسجد آرمانی -مسجدی که غایت مطلوب اسلام است- فاصله‎ی قابل توجهی وجود دارد. به نحوی که «فضای باز»، که با توجه به سیره و سنت اسلام و تاریخ ساخت مسجد از اهمیت غیرقابل‎انکاری برخوردار است؛ مورد غفلت واقع شده است.

 

 

---

 

 

 

 

 

در خلق و تداوم حیات میراث معماری وجوه متعدد فراکالبدی تأثیرگذار بوده و هست، لذا شناخت این وجوه در حفاظت آثار هر سرزمین، امری مهم و ضروری می­نماید. امروزه پیوستن شتاب‌زده سرزمین‌های دارای پیشینه تاریخی به جریان حفاظت مدرن، موجبات تغییر در تعریف و فهم وجوه فراکالبدی آثار این سرزمین‌ها را فراهم کرده است.

 

 

در هر مرمّتی حداقل دو عنصر «موضوع مورد مرمت» (ابنیه و اشیاء) و «عامل انسانی مرمت» (مرمتگر) را به خوبی می‌توان از یکدیگر تمیز داد. بدیهی است که «مرمتگر» به عنوان مداخله‌گر در اثر تاریخی -که موضوع مرمت است- در امر مرمت، نقش تعیین‎کننده‌ای دارد.