تأليفاتمجلاتمجله علمی پژوهش های باستان شناسی ایرانمقالات
مجله علمی پژوهش های باستان شناسی ایران شماره ۲۱
مجله علمی پژوهش های باستان شناسی ایران شماره 21 تابستان 1398
فهرست مقالات در مجله علمی پژوهش های باستان شناسی ایران شماره ۲۱
۱- مطالعة پراکنش جغرافیایی پیکرکهای انسانی نشسته در دورة نوسنگی خاورنزدیک | مرضیه زارع خلیلی؛ حامد وحدتی نسب؛ علیرضا هژبری نوبری؛ باربارا هلوینگ
۲- تحلیل و بررسی تغییرات در سنت سفال مس وسنگ تپه ایدیر، دشت مغان، استان اردبیل | مرتضی حصاری
۳- منشأیابی ابزارهای ابسیدینی محوطه های پیش ازتاریخ دشت خوی براساس آنالیز فلورسانس اشعه ی ایکس (XRF) | اکبر عابدی؛ رعنا بهره مندی پورفرد؛ افراسیاب گراوند؛ فاطمه ملک پور؛ مهدی رازانی
۴ – ارزیابی مجدد محوطه شهداد بر پایه مطالعه گورها، اشیای سنگی و سفال | نصیر اسکندری
۵- پیوندهای فرهنگی خراسان با جنوب شرق ایران و آسیای میانه غربی در دورهی مفرغ جدید مطالعهی موردی:ظرف نقرهای محوطهی شهرک فیروزه نیشابور | حسن باصفا؛ محمد صادق داوری
۶- نقش اسطورههای ایران و یونان در پیکرنگاری بخش قدامی ریتونهای اشکانی نسا (سنتور، ورزا – مرد، گریفون شیرسان) | مصطفی رستمی؛ سید رسول موسوی حاجی؛ حنان افشار
۷- مطالعه و تحلیل سکه های مکشوفه از محوطه ولیران دماوند | محمدرضا نعمتی؛ فریبا شریفیان؛ علی صدرایی
۸- کَلِک تَمِرخو؛ چهارتاقی نویافته از دوره ی ساسانی در غرب لرستان (طرحان) | یونس یوسف وند؛ فرشاد میری
۹- عوامل تخریب و متروک شدن کاروانسرای ایلخانی بیستون براساس یافته های باستان شناختی | خلیل الله بیک محمدی
۱۰- بازنگری در طبقه بندی و تاریخ گذاری سفال گونه ی نقش کَنده در گِلابه (اسگرافیاتو) در ایران دوره ی اسلامی | میترا شاطری؛ هایده لاله؛ حمیده چوبک
۱۱- شهربابک و رودان حدفاصل مرز شمالی ایالات فارس و کرمان در دوران اسلامی | علی شجاعی اصفهانی
۱۲- بررسی تاریخی و باستان شناختی قلعه کهنه ی کرمانشاه | محمد ابراهیم زارعی؛ مریم دهقان
چکیده مقاله ۱ مجله علمی پژوهش های باستان شناسی ایران شماره ۲۱
مطالعة پراکنش جغرافیایی پیکرکهای انسانی نشسته در دورة نوسنگی خاورنزدیک | مرضیه زارع خلیلی؛ حامد وحدتی نسب؛ علیرضا هژبری نوبری؛ باربارا هلوینگ
در دورهی نوسنگی، در منطقهی خاورنزدیک ساخت پیکرکهای گلی به شکل انسان و حیوان رایج شد که رواج آن، ابتدا در هلال حاصلخیزی و سپس با فاصلهی کوتاهی در نقاط مختلف خاورنزدیک رخ داد. فراوانی پیکرکها در محوطههای نوسنگی، نشانهی اهمیت این آثار در نزد این جوامع است.
چکیده مقاله ۲ مجله علمی پژوهش های باستان شناسی ایران شماره ۲۱
تحلیل و بررسی تغییرات در سنت سفال مس وسنگ تپه ایدیر، دشت مغان، استان اردبیل | مرتضی حصاری
رود ارس و انشعابات آن با گذشتن از سرتاسر دشت مغان، شرایط زیستمحیطی مناسبی برای تشکیل استقرارگاههای انسانی فراهم نموده است. شرایط مختلف طبیعی، خاکمناسب و مراتع غنی، استقرارگاههای انسانی در دورههای مختلف فرهنگی-تاریخی را پذیرا بوده است
چکیده مقاله ۳ مجله علمی پژوهش های باستان شناسی ایران شماره ۲۱
منشأیابی ابزارهای ابسیدینی محوطه های پیش ازتاریخ دشت خوی براساس آنالیز فلورسانس اشعه ی ایکس (XRF) | اکبر عابدی؛ رعنا بهره مندی پورفرد؛ افراسیاب گراوند؛ فاطمه ملک پور؛ مهدی رازانی
با توجه به اهمیت ابزارهای سنگی و بهخصوص ابزارهای ابسیدینی بهجای مانده از دوران پیشازتاریخ و کمبود مطالعه برروی منابع ابزارهای ابسیدینی در شمالغرب ایران، این پژوهش درنظر دارد تا به منشأیابی ابزارهای ابسیدینی ۹ محوطهی پیشازتاریخ دشت خوی بپردازد.
چکیده مقاله ۴ مجله علمی پژوهش های باستان شناسی ایران شماره ۲۱
ارزیابی مجدد محوطه شهداد بر پایه مطالعه گورها، اشیای سنگی و سفال | نصیر اسکندری
در پی دوازده فصل کاوش باستانشناسی در محوطهی شهداد توسط علی حاکمی و میرعابدین کابلی، مشخص گردید که محوطهی شهداد یک مرکز بزرگ و مهم شهری از عصر مفرغ در فلات ایران بوده است.
چکیده مقاله ۵ مجله علمی پژوهش های باستان شناسی ایران شماره ۲۱
پیوندهای فرهنگی خراسان با جنوب شرق ایران و آسیای میانه غربی در دورهی مفرغ جدید مطالعهی موردی:ظرف نقرهای محوطهی شهرک فیروزه نیشابور | حسن باصفا؛ محمد صادق داوری
روابط بین فرهنگی دورهی مفرغ، موضوعی است که با آنالیز و مطالعهی دستساختهها در رویکردی تطبیقی قابل درک است. حوزهی فرهنگی خراسان بهواسطهی قرارگیری در مسیر ارتباطی شرق به غرب، اهمیت ویژهای را داراست؛ هر چند که بهدلیل عدم مطالعات «منطقهی سفید باستانشناسی» نام گرفته است.
چکیده مقاله ۶
نقش اسطورههای ایران و یونان در پیکرنگاری بخش قدامی ریتونهای اشکانی نسا (سنتور، ورزا – مرد، گریفون شیرسان) | مصطفی رستمی؛ سید رسول موسوی حاجی؛ حنان افشار
پیکرههای ترکیبی، موجوداتی اساطیری هستند که در اسطورههای هر تمدن کهن، نمونهای از آنها دیده میشود. آنها ترکیبی از دو یا چند موجود واقعی در طبیعت هستند.
چکیده مقاله ۷
مطالعه و تحلیل سکه های مکشوفه از محوطه ولیران دماوند | محمدرضا نعمتی؛ فریبا شریفیان؛ علی صدرایی
سکهها اسناد و مدارک ارزشمندی از تاریخ و فرهنگ و هنر و مذهب ایران در دورههای قبل و بعد از اسلام هستند که در کاوشها و مطالعات باستانشناسی جهت تاریخگذاری دارای اهمیت زیادی هستند.
چکیده مقاله ۸
کَلِک تَمِرخو؛ چهارتاقی نویافته از دوره ی ساسانی در غرب لرستان (طرحان) | یونس یوسف وند؛ فرشاد میری
بخش جنوبغربی استان لرستان که با نام طرحان (طرهان) شناخته میشود، در دورهی ساسانی و سدههای آغازین اسلامی بخشی از ایالت مهرجانقذق بهشمار میرفته است. این ناحیه یکی از مناطق مهم در مطالعات باستانشناسی اواخر دورهی ساسانی و سدههای آغازین اسلامی است.
چکیده مقاله ۹
عوامل تخریب و متروک شدن کاروانسرای ایلخانی بیستون براساس یافته های باستان شناختی | خلیل الله بیک محمدی
یکی از آثار شاخص بهجامانده در مجموعهی آثار تاریخی بیستون، بناییست موسوم به «کاروانسرای ایلخانی» که برروی دیوارهای کاخ نیمهتمام ساسانی ساخته شده است؛ این بنا در دورهی ایلخانی به کاروانسرا تبدیل و بعد از مدتی کوتاه به یکباره تخریب و متروک میگردد که از مسئلههای بحثبرانگیز حیات تاریخی آن است.
چکیده مقاله ۱۰
بازنگری در طبقه بندی و تاریخ گذاری سفال گونه ی نقش کَنده در گِلابه (اسگرافیاتو) در ایران دوره ی اسلامی | میترا شاطری؛ هایده لاله؛ حمیده چوبک
کمتر محوطهی تاریخی را در جهان اسلام میتوان یافت که قطعات سفال گونهی نقشکَنده در گلابه (اسگرافیاتو) از آن بهدست نیامده باشد. این گونهی سفال بهدلیل تنوع طرح، نقش، رنگ و سهولت نسبی در ساخت، از مهمترین گونههای سفال جهان اسلام است که حداقل در سدههای ۴ تا ۷ هـ.ق. در بیشتر مراکز تولیدی مهم صنعت سفالگری جهان اسلام ساخته میشده و بههمین دلیل پژوهشگران، آنرا «سفال سنتی جهان اسلام» میخوانند.
چکیده مقاله ۱۱
شهربابک و رودان حدفاصل مرز شمالی ایالات فارس و کرمان در دوران اسلامی | علی شجاعی اصفهانی
با بررسی منابع مکتوب دوران اسلامی در رابطه با دو منطقهی شهربابک و رفسنجان (رودان) تناقضهایی دیده میشود، بهصورتی که در برخی از انتساب «رستاق شهربابک» و یا «ناحیهی رودان» (رفسنجان) به ایالت کرمان و در برخی دیگر به ایالت فارس سخن گفته شده است.
چکیده مقاله ۱۲
بررسی تاریخی و باستان شناختی قلعه کهنه ی کرمانشاه | محمد ابراهیم زارعی؛ مریم دهقان
شهر کرمانشاه یکی از مراکز جمعیتی غرب ایران است، این شهر در حاشیهی مرزهای طبیعی فلات ایران و بر روی یکی از بزرگترین دشتهای زاگرسمرکزی شکل گرفته و از دورهی پارینهسنگی تا به امروز مورد توجه جوامع انسانی بوده است.