تأليفاتمجلاتمقالاتنشریه فرهنگِ معماری و شهرسازی اسلامی
نشریه فرهنگِ معماری و شهرسازی اسلامی شماره ۱
نشریه فرهنگِ معماری و شهرسازی اسلامی شماره ۱ پاییز و زمستان ۱۳۹۴
فهرست مقالات در نشریه فرهنگِ معماری و شهرسازی اسلامی شماره ۱
۱- نقد آرای سنّت گرایان معاصر در زمینه هنر و معماری اسلامی، با تکیه بر مفهوم سنّت در تعریف معماری اسلامی | سید امیر منصوری*، محمود تیموری
۲- بازگشت «هویّت» به هنر و معماری اسلامی چگونه است؟ | محمّد علیآبادی*
۳- معماری معاصر ایران، جامعه کوتاهمدت – معماری کوتاهمدت | منوچهر معظمی*
۴ – الگو، مبانی، ارکان، صفات و اصول شهر اسلامی | محمد نقیزاده*
۵ – فتوتنامه معماری | مهرداد آقاشریفیان اصفهانی*، احمد امینپور
۶- التقاط به مثابه سبک، رویکردهای نوین در معماری معاصر مسجد در مالزی | امیرحسین ذکرگو*
چکیده مقاله ۱ نشریه فرهنگِ معماری و شهرسازی اسلامی شماره ۱
نقد آرای سنّت گرایان معاصر در زمینه هنر و معماری اسلامی، با تکیه بر مفهوم سنّت در تعریف معماری اسلامی | سید امیر منصوری*، محمود تیموری
هنر و معماری اسلامی گنجینه گرانبهایی است که حاصل تجربه و تلاش جمعی هنرمندان مسلمان در طول تاریخ بوده است. این زنجیره در دوره معاصر در اثر تحولات فرهنگی گسسته شده است. یکی از طرق احیای هویت فرهنگی، کند و کاو در مبانی نظری و فلسفی هنر و معماری اسلامی و زدودن پیرایهها و ناراستیهایی است که به آن نسبت داده میشود. این ضرورتی است که علیرغم گذشت بیش از سه دهه از انقلاب اسلامی، هنوز گام جدی در رسیدن به آن برداشته نشده و غالباً به طرح برداشتهای سطحی، عامیانه و خود بنیاد از هنر و معماری اسلامی اکتفا شده است
چکیده مقاله ۲ نشریه فرهنگِ معماری و شهرسازی اسلامی شماره ۱
بازگشت «هویّت» به هنر و معماری اسلامی چگونه است؟ | محمّد علیآبادی*
جهانبینی ما مُسلمانان را «توحیدی» میخوانند امّا متاسفانه بسیار کم از حقیقت معنایی و چیستی آن میدانیم. لفظی آسمانی است که مقام برترین و عظیم اش را درک نمیکنیم و توجّهی به اصیل بودن رابطه حقیقت مُحتوائی آن با حقیقت و مُحتوای خُداگونه جوهره وجودیمان نداریم و تنها لقلقه ای مُشتری پسند بر زبان های گُنگ و نارسایمان شده است. از «معماری اسلامی» بسیار دم میزنیم و تفاوت و یا یکی بودن آن را با «معماری توحیدی جاری در جُزء و کُلِّ هستی» نمیدانیم. هان، راستی مگر «معماری توحیدی» و «معماری توحیدی جهانی» هم داریم؟!
چکیده مقاله ۳ نشریه فرهنگِ معماری و شهرسازی اسلامی شماره ۱
معماری معاصر ایران، جامعه کوتاهمدت – معماری کوتاهمدت | منوچهر معظمی*
گروهی از صاحبنظران در حوزه فرهنگ و جامعه ایرانی،به «انباشت تجربه تاریخی» که خود، ثمره ایده پیوستگی تاریخی است معتقدند و عدهای نیز بر این اعتقادند که در تقابل با انباشت تجربه تاریخی، ما در ایران دچار «گسست تاریخی» و تکرار تجربههای قبل هستیم؛ نظریه «جامعه کوتاهمدت»، ماحصل همین تفکر است که برآمده از بررسی فرهنگ، شخصیت و خلقیات ایرانیان در تاریخ است. براساس نظریه جامعه کوتاهمدت، جامعه در فاصله دو دوره کوتاه، تغییرات اساسی به خود دیده و به این ترتیب تاریخ آن بدل به رشتهای از دورههای کوتاهمدت به هم پیوسته شده است.
چکیده مقاله ۴ نشریه فرهنگِ معماری و شهرسازی اسلامی شماره ۱
الگو، مبانی، ارکان، صفات و اصول شهر اسلامی | محمد نقیزاده*
برای هر اثر و از جمله هر شهری -به ویژه که به صفتی مثلاً اسلامی، متّصف باشد- عدّهای ویژگی قابل احصا است که اصلیترین این ویژگیها برای شهر اسلامی که عامل تمایز آن با سایر شهرها خواهند بود عبارتند از: الگو، مبانی، ارکان، صفات و اصول. هر پدیدهای در عالم -توسّط انسان ساخته شود- بر اساس الگویی پدید میآید. لزوم در دست بودن الگو به خصوص برای شهر ضرورت است.
چکیده مقاله ۵
فتوتنامه معماری | مهرداد آقاشریفیان اصفهانی*، احمد امینپور
معماری ایرانی ـ اسلامی در پیشینه خویش لااقل پذیرای دو نظام کلی آموزش بوده است. یکی آموزش سنتی معماری است که ریشه در قرون و اعصار دارد و انتقال اطلاعات و مفاهیم در آن به صورت سینه به سینه و استاد و شاگردی انجام میپذیرفته و دوم نظام آموزشی آکادمیک در دورههای اخیر بر اساس الگوی مدارس اروپایی مانند مدرسه هنرهای زیبای پاریس است. آموزش معماری در سنّت پیشینیان از سرچشمه فرهنگ و در نگاه آرمانی توأم با اخلاق و فتوّت بوده است؛ عنصری که در نظام آکادمیک چندان مورد توجه و اهتمام قرار نگرفته و بدین سبب چالش استحاله معماری باهویت و اصیل به سمت معماری بیهویت و تقلیدی نمود فراوان پیدا کرده است.
چکیده مقاله ۶
التقاط به مثابه سبک، رویکردهای نوین در معماری معاصر مسجد در مالزی | امیرحسین ذکرگو*
هنگامی که عناصر و اجزاء متنوع یک بنا که هر یک شاخصه سبک، دوره، فرهنگ و اقلیم مختلف هستند، در یک اثر معماری با یکدیگر ترکیب شوند آن اثر را التقاطی مینامند. واژه «التقاط» در ادبیات اغلب جوامع کهن دارای بار منفی است. علت این نوع ارزشگذاری را باید در تلقّی خاص جوامع سنتی از مفهوم «هویت» جستجو کرد. «هویت» در جوامع یاد شده به معنای «اصالت» است که با گذر زمان و در طی قرون و اعصار شکل میگیرد. همین هویت بصری رفته رفته نام «سبک» میگیرد.