خانه باغ یزد | گروه معماری کلیاس کویر

خانه باغ یزد
معمار: گروه معماری کلیاس کویر (مهدی گرامی)

موقعیت : ایران،یزد
وضعیت : تکمیل شده
مساحت زمین: ۵۰۰۰ مترمربع
مساحت طبقه همکف: ۷۵۰ مترمربع
مساحت ساخته شده: ۹۵۰ مترمربع
کاربری : مسکونی
تاریخ: ۱۳۸۷-۱۳۹۱
معماران مسئول: مهدی گرامی
همکاران طراحی :  مصطفی رستمی فرد
سازه: احسان نصیری
تاسیسات مکانیکی: علی ساروخانی
نظارت: گروه معماری کلیاس کویر
گرافیک: آریا ذاکری، سیاوش باقری
عکاس: علی دقیق

درباره پروژه خانه باغ یزد

موقعیت

منطقه مهدی آباد از باغات قدیمی پیرامون یزد است، که امروزه به بخشی از شهر تبدیل شده و اندکی از باغها باقی مانده اند. این ساختمان به مساحت تقریبی ۹۵۰ مترمربع در بخشی از یک مجموعه خانه باغ خانوادگی قدیمی بر جای مانده در منطقه مهدی آباد بنا شده است که ۵۰۰۰  مترمربع از زمین آن  باغ به یکی از فرزندان برای ساخت این خانه اختصاص یافته است.

گفتگو و پردازش ایده

ما برای طراحی گفتگوهای وسیعی با کارفرما داشتیم تا بتوانیم ضمن دریافت نقطه نظرات کارفرما نسبت به برنامه فیزیکی پروژه، درک یکدیگر از موضوع را به هم نزدیک کنیم.

نحوه استقرار بنا

برای استقرار بنا سه رویکرد اصلی وجود داشت:
۱ .  ایجاد محرمیت و رفع اشراف های مزاحم ساختمانهای اطراف
۲ .  رو نمودن خانه به سمت مجموعه باغ قدیمی
۳ .  توجه به اقلیم ، سایه اندازی ها و جهت گیری شهری ضمن رعایت موارد ۱ و ۲

تفکیک فضایی

تلاش ما بر این بود تا بتوانیم باز روایی صحیحی از الگوها و مفاهیم فضا در خانه های سنتی یزد داشته باشیم و در روایتی نوین این مفاهیم را بازسازی کنیم. سازمان دهی فضا از طریق اقدامی فرایندی و پردازشی آگاهانه با توجه به نیازها و مفاهیم مورد نظر شکل گرفت و فضاهای خانه در شش بخش اصلی تعریف شدند:
میهمان خانه: با ورودی مستقل که فضای پذیرایی، نهار خوری و اتاق های خواب مهمان را شامل می شود.
بخش خصوصی: که اختصاص به نشیمن و اتاق های خواب دارد و مفهومی از اندرونی در خانه های سنتی را تداعی می کند.
آشپزخانه: تعریف ما از آشپزخانه متفاوت از جایگاه مطبخ در خانه های سنتی است. در این خانه موقعیت آشپزخانه و فضای پخت ملحق به آن در ارتباط با نشیمن خصوصی ، نهارخوری ، میهمان خانه ، حیاط اصلی و حیاط نارنجستان است و جریان زندگی در ملاحظه این فضا قرار دارد.
بالا خانه: در طبقه فوقانی و با دو دسترسی از داخل و خارج خانه که اختصاص به سکونت میهمانان برای مدت طولانی دارد.
نارنجستان: گودال باغچه ای با حوض و درختان نارنج که اتاق ورزش و خانه خدمتکار و سایر فضاهای سرویس دهی پیرامون آن شکل گرفته است.
حیاط اصلی: همراه با استخری بزرگ و فضای نشیمن رو به مجموعه باغ قدیمی مجموعه دارد و از محرمیت نسبت به پیرامون خود برخوردار است.

شکل گیری

برای شکل گیری بنا و چگونگی فرم ها ۵ مولفه مورد نظر بود:
۱. خلوص، سادگی و خوانایی
۲. گشایش و دلبازی
۳. احساس تعلق و خاطره انگیزی
۴. حس خلوت و آرامش
۵. احترام به پیرامون و عدم جلوه گری

کارایی

در مسیر طراحی توجه ما بر این بود که خانه از کارایی مناسب و سهولت در ساخت و بهره برداری برخوردار باشد، بنابراین ضرورت داشت این موضوع از جانمایی فضایی تا طراحی جزئیات و انتخاب سیستم های ساختمانی و تأسیساتی مورد نظر قرار گیرد .ما سعی نمودیم جزئیات را به گونه ای در نظر بگیریم که با امکانات سازندگان محلی قابل اجرا باشد و حداقل هزینه را دربر داشته باشد. همینطور برای مثال در انتخاب سیستم خنک کننده از کولرهای آبی که می تواند کارایی مناسبی در فضای گرم و خشک یزد داشته باشند استفاده کردیم. از آنجا که باغ قدیمی دارای آب قنات و استخری بزرگ به عنوان منبع آب است، جریان آب را پیرامون خانه برقرار ساختیم و در نهایت آب بار دیگر برای آبیاری به درون باغ امتداد می یابد.