کلیسای سرکیس مقدس (کلیسای جدید ارامنه تهران)
کلیسای سرکیس مقدس (کلیسای جدید ارامنه تهران)
معمار : یوگینا (اوژن) آفتاندیلیانس
موقعیت : ایران، تهران
وضعیت : ساخته شده
کاربری : مذهبی
تاریخ : ۱۳۴۹
دوره تاریخی : پهلوی
درباره پروژه کلیسای سرکیس مقدس (کلیسای جدید ارامنه تهران)
اگرچه مهندس آفتاندلیانس در طراحی کلیسای سرکیس مقدس از معماری قرون وسطی و عصر جدید ارمنستان پیروی کرده با جسارت تغییراتی در این دو نوع معماری داده و گنبدی ساخته که ظاهراً بدون داشتن تکیه گاهی بر روی سقف قرار دارد و در هوا معلق است. از آنجایی که در کلیساهای تک ناوی وزن سقف بنا، به وسیله قوسهای واقع در زیر سقف به دیوارهای طولی دو طرف بنا منتقل میشود بنابراین این گونه بناها، برای تحمل فشار سقف، نمیتوانند عرض زیادی داشته باشند و به همین دلیل نیز، فاقد گنبد و معمولاً بناهایی کوچک هستند. اما آفتاندلیانس، متأثر از معماری کلیساهای تک ناوی و آمیختن این سبک با معماری تالارهای گنبد دار، کلیسای سرکیس مقدس را به گونهای طراحی کرده که توانسته گنبد عظیمی بر روی آن قرار دهد.
محراب کلیسا
محراب کلیسا به صورت نیم دایره است و مطابق با سنت کلیساهای ارمنیان در سمت شرقی بنا قرار دارد.طراحی کف توسط یوگینا (اوژن) آفتاندیلیانس طوری است که کف آن نیز بالاتر از کف صحن کلیسا و دارای سه نورگیر است. در دو طرف محراب، امانت خانهها قرار دارند که هر یک دارای نورگیری کوچک هستند و به غیر از ورودی به داخل صحن کلیسا ورودی مجزایی نیز به محوطه خارج از بنا دارند.
دیوارها کلیسای سرکیس مقدس
دیوارهای بالای محراب و دو سمت آن با نقاشیهای دیواری، با موضوعاتی برگرفته از کتاب مقدس، اثر ادمان آیوازیان، پوشیده شدهاست. صحن کلیسا را میتوان به سه بخش تقسیم کرد که قسمت میانی ۷۵ سانتیمتر از هر طرف پهنتر از دو قسمت شرقی و غربی است و گنبد در این قسمت از بنا قرار دارد. گنبد شانزده ضلعی کلیسا به وسیله یک چهار ضلعی بر روی چهار طاقی قرار گرفته که بر روی شاه تیرها تکیه دارد. ساق و گنبد آن تماماً از نورگیرها تشکیل شدهاست.
ورودی اصلی
ورودی اصلی، که دارای سردری با سبک معماری کلیساهای سدههای چهارم و پنجم میلادی ارمنستان است به داخل راهرویی به پهنای محراب کلیسا باز میشود و در بالای آن، بالکنی وجود دارد که محل اجرای سرودهای روحانی گروه کر است.
ناقوسخانه
کلیسا دارای دو ناقوسخانه است که در دو طرف راهروی ورودی ضلع غربی آن و در بالای دو ورودی بنا، به صورت برجی با پلان چهار گوش قرار دارند و در انتهای آنها گنبدهایی شبیه به گنبد اصلی کلیسا با ساقهای هشت ضلعی ساخته شدهاست.