سیر تکاملی طراحی داخلی متاثر از شیوع بیماری‌ها

سیر تکاملی طراحی داخلی خانه‌ها متاثر از شیوع بیماری‌ها

طراحی داخلی پدیده جدیدی نیست؛ از زمان پیدایش بشر طراحی نیز ظهور پیدا کرده و با تغییر نیازهای انسان‌ها تحولات زیادی داشته است. شاید شیوع بیماری‌های واگیر در طول تاریخ بیش از همه طراحی زیرساخت‌ها را تحت تاثیر قرار داده پس با این اوصاف آیا می‌توان در انتظار تغییر در طراحی ساختمان‌های پس از بحران کرونا بود.

 طراحی شهری از دیرباز به طور قابل توجهی تحت تاثیر رویدادها و حوادث مختلف مستمر در حال تغییر بوده است. در این بین، طراحی سرویس‌های بهداشتی و به ویژه حمام‌ها متاثر از شیوع بیماری‌های واگیر در هر بازه زمانی تغییر ویژه‌ای را متحمل شده است تا شکل امروزی را بخود گرفته است. البته تنها بیماری‌های مسری منجر به تغییر طراحی سرویس‌های بهداشتی نشده است بلکه همگرایی پیشرفت‌ها در علم، زیرساخت، لوله‌کشی، زهکشی فاضلاب و روش‌های جدید طراحی سرویس‌های بهداشتی مدرن امروزی را سبب شده است.

این روزها شیوع ویروس کرونا همه‌گیر شده است؛ تمام مردم در سراسر جهان با شیوع آن دست‌ و پنجه نرم می‌کنند و آلوده شدن به آن باعث ایجاد هراس در بین همگان شده است. سازمان بهداشت جهانی اعلام کرده است که رعایت اصول بهداشتی مهم‌ترین کاری است که هر شخص می‌تواند برای پیشگیری از آلوده شدن به ویروس کووید-۱۹ انجام دهد. ضدعفونی کردن سطوح، شستن مرتب دست‌ها به مدت حداقل ۲۰ ثانیه، حفظ فاصله اجتماعی و استفاده از ماسک و تجهیزات ایمنی شخصی به عنوان موثرترین اقدامات برای اجتناب از ابتلا به ویروس کرونا به مردم معرفی شده است.

می‌تواند به افرادی سرایت کند که در معرض تماس با آن‌ها هستند

ویروس کرونا روی سطوح مختلف و اعضای مختلف بدن به مدت زمان‌هایی متفاوت، از ده دقیقه روی دست گرفته تا ۲۸ روز روی فلزات استیل زنده می‌ماند و در این مدت زمان می‌تواند به افرادی سرایت کند که در معرض تماس با آن‌ها هستند. برای همین کارشناسان توصیه می‌کنند در صورت بیرون رفتن از خانه برای انجام کارهای ضروری، پس از بازگشت لباس‌های خود را بیرون از محوطه داخلی منزل درآورید و پس از ضدعفونی کامل بدن و دست‌ها وارد خانه شوید. با این توصیفات آیا ممکن است طراحی ساختمان و به ویژه سرویس‌های بهداشتی تحت تاثیر شیوع ویروس کرونا یک بار دیگر دچار تحول شود و شکل جدیدی به خود بگیرد؟

این احتمال وجود دارد که در آینده در محوطه ورودی ساختمان‌ها، یعنی راهرویی که به ورودی ساختمان منتهی می‌شود، سرویس‌هایی بهداشتی احداث شود که به ساکنان خانه اجازه می‌دهد قبل از ورود به خانه‌های خود، در آن‌ها لباس‌های خود را تعویض کنند، دوش بگیرند و عاری از هرگونه میکروب و ویروس وارد منزل شوند. البته ساخت سرویس‌های بهداشتی در قسمت ورودی ساختمان‌ها ایده بسیار جدیدی نیست؛ شاید بسیاری از ما خانه‌هایی را دیده باشیم که در پشت درب ورودی آن سینکی تعبیه شده است که به ساکنان و مهمانان امکان شستشوی دست و صورت قبل از ورود را می‌دهد. با این حال، انتظار می‌رود شیوع کرونا نیز همانند بسیاری از بیماری‌های دیگر طراحی زیرساخت‌ها را تحت تاثیر قرار دهد.

شاید بهتر باشد برای اثبات فرضیه خود سیر تکاملی طراحی سرویس‌های بهداشتی را که متاثر از شیوع بیماری‌های واگیر بوده است را یادآوری کنیم:

سیر تکاملی سرویس‌های بهداشتی

در اوایل قرن نوزدهم تنها منازل ثروتمندان آمریکایی دارای لوله‌کشی، آن هم به شکل یک شیر آب در آشپزخانه بود و سایر مردم آبی که از چشمه و رودخانه‌ها به خانه می‌آوردند را در ظرف‌های فلزی در اتاقک‌های چوبی نگهداری می‌کردند. در آن زمان حتی ثروتمندان نیز سرویس بهداشتی در خانه‌های خود نداشتند و به همین دلیل وضعیت بهداشت بسیار نامناسب بود. کیفیت پایین آب و نبود لوله‌کشی در تمام خانه‌ها باعث شیوع بسیاری از بیماری‌ها در بین مردم شد و آن زمان بود که نظریه میکروب‌های بیماری‌زا شکل گرفت.

این نظریه بر این اصل استوار بود که برخی از بیماری‌ها توسط ریزاندامگانی نظیر ویروس یا باکتری ایجاد می‌شوند. پس از تایید این نظریه، مردم به سرعت تلاش کردند خانه‌های خود را لوله‌کشی کنند و اتاقک‌های چوبی را که تا آن زمان برای نگهداری ظروف آب استفاده می‌شد، به سرویس‌های بهداشتی خانگی تبدیل کنند.

 طراحی داخلی را تحت تاثیر قرار داده است

پس از گذشت چند دهه و شیوع دوباره بیماری‌های واگیر نظیر سل و آنفولانزا در میان مردم باز هم توجه به لزوم ارتقای سیستم‌های بهداشتی ذهن طراحان را به خود جذب کرد و همین امر آن‌ها را به سمت طراحی سرویس‌های بهداشتی با ایمنی بیشتر سوق داد. نتیجه آن شد که حمام‌های محصور با دیوارهای چوبی جای خود را به محل‌هایی دارای وان‌های بزرگ سرامیکی داد. این وان‌ها در فضایی بسیار بزرگ‌تر قرار می‌گرفت و امکان شستشو و از بین رفتن میکروب‌های سطوح آن‌ها به مراتب بهتر از حمام‌های چوبی بود.

زمان درگذر بود و هر بار اتفاق جدیدی طراحی سرویس‌های بهداشتی را تحت تاثیر قرار می‌داد تا در نهایت سبک مدرن امروزی شکل گرفت. تحقیقات نشان داده است که شیوع بیماری‌ها مهم‌ترین عامل در تغییر طراحی زیرساخت‌های بهداشتی، به‌ ویژه توالت‌ها و حمام‌ها بوده است. به همین دلیل انتظار می‌رود که ویروس خطرناک کرونا، با این شدت سرایت، نیز تحولی درطراحی داخلی ساختمان‌ها ایجاد کند. شاید احداث سرویس‌های بهداشتی، در راهروهای ساختمان‌ها برای استحمام قبل از ورود به خانه بهترین ایده‌ای باشد که پس از پایان شیوع کرونا طراحی داخلی  را تغییر می‌دهد.

گزارش از: زهرا عباسپور

منبع: ایمنا