فصلنامه پژوهش‌های مرمت و معماری ایرانی اسلامی ۱

 

 

 

 

 

 

هنر ایران از آغاز حیات خویش تا دوران اسالمی، دگرگونیهای عظیم را شامل گشته است. دوران اسالمی از مهمترین دورههای هنر ایران است که در آن بسیاری از هنرها تحت تأثیر آیین اسالم، دستخوش تحوالت و پیشرفتهای چشمگیری گشتند. یکی از این هنرهایی که در دوران ساسانی بسیار مورد توجه قرار گرفت و در دوران اسالمی نیز ادامه یافت، هنر گچبری میباشد که آثار زیادی از آن در قالب تزئینات معماری برجای مانده است. این هنر در میان هنرهای مختلف قرون اولیه اسالمی، جایگاه ویژهای دارد و بهعنوان الگو و پیشزمینهای جهت شاهکارهای گچبری دورههای بعد از خودخصوصاً سلجوقیان محسوب میگردد.

 

دریافت کامل مقاله

معماری اسالمی از لحاظ تاریخی اولین هنری است که توانست خود را با مفاهیم اسالمی سازگار نماید. هنر معماری آذربایجان در دوره ایلخانی و تیموری با شهرهایی همچون تبریز، مراغه و سلطانیه به رشد و بالندگی بیسابقهای دست یافت و شاهکارهای به وجود آمده از آن، معماری سایر سرزمینهای اسالمی را تحت تأثیر خود قرار داد. نمونههای معماری باقیمانده در هند و آسیای میانه در شرق سرزمینهای اسالمی تا مصر و ترکیه در غرب جهان اسالم، نماد و نشانی آشکار از این پیشرفتها و تأثیرات معماری هستند. پارهای از این ویژگیهای معماری با نفوذ به سایر سرزمینهای اسالمی رنگ و بوی آن سرزمین را گرفته و بهصورتی دیگر متجلی شده است که با نگاه ژرف و عمیق میتوان ریشه آنها را در سبک معماری آذربایجان جستوجو کرد.

 

 

 

---

اهمیت معماری آرامگاهی مرهون ارتباط تنگاتنگ با فرهنگ عامه است . اینگونه معماری ارتباط مستقیم با جهانبینی، ایدئولوژی و اقتصاد جامعه خود دارد. توجه به معماری آرامگاهی را میتوان معلول دو عامل: حب ذات و اعتقاد به جهان بعد از مرگ )بهخصوص در فرهنگ مصر باستان در ایجاد اهرام و مصطبه ها( و در دورههای بعد ارادت و عالقه دوستداران شخص متوفی دانست. در مورد ارادت و عالقه شخص متوفی هیچ سنت آرامگاهی را همچون ایران نمیتوان یافت که از چنین عمر دراز و مقبولیت عامه برخوردار باشد که همچنان بعد از سالیان دراز پابرجاست. در این تحقیق سعی شده است تا با روش توصیفی- تحلیلی نقش و تأثیر فرهنگ آرامگاهی را در طرح آرامگاه بوعلی سینا همدان با توجه به تاریخ بناهای آرامگاهی در ایران مورد بررسی و پژوهش قرار بدهیم.

 

دریافت کامل مقاله

همواره در خصوص معماری و شهرسازی اسالمی سخنها رفته و مطالب زیادی نگاشته شده است ولیکن هنوز که هنوز است نمیتوان فضایی را به مفهوم و شکل واقعی آمیخته با مبانی اساسی اسالمی به جهانیان ارائه دهیم. گاهی به تفاوت شکلی فضا با مبانی فضای اسالمی بر میخوریم و گاهی به تفاوت مفهومی فضا با مبانی اسالمی. در هر دو صورت اشکال کار در عدم درک صحیح از فضای اسالمی در شهر و معماری اسالمی میباشد. هیچگاه از خود پرسیدهایم اولین مکان ساخته شده با تفک و نفی اسالمی کجاست و کدام است؟ آیا تا بحال از خود پرسیدهایم که شهر اسالمی در کالبد تعریف میشود یا در حقوق شهروندی؟ آیا کالبد شهر اسالمی از ۱۱۰۰ سال تا به امروز براساس فرهنگ مردم شهر شکل گرفته است یا براساس اعتقادات اسالمی؟ و اگر جواب اعتقادات اسالمی است پس چرا امروزه هیچکدام از این شهر مورد تائید صد در صد علمای بزرگ اسالم نیستند؟

 

 

هدف شناسایی ویژگیهای عملکردی بازار ایرانی، بهمنظور بهرهگیری در کاربریهای نوین تجاری شهرها است. بازشناسی چگونگی حل مشکل عملکردی در بازارهای ایرانی و همچنین میزان کارکرد اصول بازارهای ایرانی در نمایشگاههای موجود، سؤالهای تحقیق است. روش تحقیق کیفی بوده که با ابزار مطالعه کتابخانهای و برداشت میدانی به برداشت عوامل مطلوبیت عملکردی در بازارهای ایرانی پرداخته شده است. ویژگیهای پنج بازار تبریز، تهران، اصفهان، یزد و کرمانشاه مورد مطالعه قرارگرفته است. توجه به انسان بهعنوان محور طراحی راستهها، عرض کم راسته برای تأکید بر بعد طولی هر راسته و نیاز به محلهایی برای استراحت مهمترین عوامل برای تعدیل خستگی و ماللآور بودن بازدید از نمایشگاهها بوده است.