تأليفاتفصلنامه علمی پژوهشی هنر اسلامیمجلاتمقالات
فصلنامه علمی پژوهشی هنر اسلامی ۳۱
فصلنامه علمی پژوهشی هنر اسلامی 31 پاییز 1397
فهرست مقالات در فصلنامه علمی پژوهشی هنر اسلامی ۳۱
۱- مفاهیم نمادین نقوش حیوانی کاشیکاری گنبد اللهوردیخان از دوره صفویه در حرم مطهر رضوی
۲- تحلیل پردههای سوزندوزی خراسان در دوره معاصر از منظر انسانشناسی هنر (بررسی موردی در شهرستانهای کاشمر و تربتحیدریه)
۳ – مطالعه کتیبههای پنجمین ضریح حرم مطهر امام رضا (ع)
۴- عصر سلجوقی بستر بازتولید نظام و ساختار ساسانی مطالعه موردی: بازخوانی بهره گیری سلاجقه از نظام ساختاری معماری ساسانی
۵- مطالعهی خط کوفیبنّایی دوره تیموری و چگونگی تأثیر آن در نشانه نوشتههای معاصر (با تأکید بر مسجد گوهرشادمشهد)
۶- پیشینه مضامین، موضوعات و ساختار بصری خیالینگاریهای دورهی قاجار در هنر ایران (با تکیه بر منابع مکتوب) | علیرضا خواجه احمد عطاری؛ مسعود آذربایجانی؛ حمیدرضا شعیری؛ دکتر صادق رشیدی؛ زینب حکمت
۷- ارزیابی و شناخت هندسه کاربردی عصر تیموری در طراحی بقعه مولانا زینالدین ابوبکر تایبادی
مقاله ۱ فصلنامه علمی پژوهشی هنر اسلامی ۳۱
مفاهیم نمادین نقوش حیوانی کاشیکاری گنبد اللهوردیخان از دوره صفویه در حرم مطهر رضوی
حرم امام رضا (ع) که مهمترین جاذبه گردشگری مذهبی در ایران به شمار میآید، بیش از ده قرن سابقه تاریخی دارد که در زمان حیات حکومتهای اسلامی به تزئینات گوناگون آراسته شده است و هر بخش آن گویای هنر معماری دوران خاصی از تاریخ هنر اسلامی است.
مقاله ۲ فصلنامه علمی پژوهشی هنر اسلامی ۳۱
تحلیل پردههای سوزندوزی خراسان در دوره معاصر از منظر انسانشناسی هنر (بررسی موردی در شهرستانهای کاشمر و تربتحیدریه)
سوزندوزی در شهرستانهای کاشمر و تربتحیدریه نشاًت گرفته، از ذوق و سلیقه مردمان این دیار و برخاسته از باورها و اعتقادات زنان هنرمند این خطه است که دارای فرمها و نقوش منحصربهفرد هستند. اگرچه این آثار، ﺩﺭ ﻧﮕﺎﻩ ﺍﻭﻝ ﺳﺎﺩﻩ ﻭ ﺍﺑﺘﺪﺍﻳﻲ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ میرسند، ﺍﻣﺎ ازلحاظ ﺑﺼﺮﻱ ﺩﺍﺭﺍﻱ ﺳﺎﺧﺘﺎﺭﻱ ﻣﻨﺴﺠﻢ ﺑﻮﺩﻩ و علاوه بر آن ﺩﺍﺭﺍﻱ ﻣﻌﺎﻧﻲ ﻭ ﻣﻔﺎﻫﻴﻤﻲ هستند. مقاله به مطالعه آثار سوزندوزی از منظر انسانشناسی هنر با سه رویکرد زیباییشناسی، ﮐﺎﺭﮐﺮﺩ ﺷﻨﺎﺳﻲ ﻭ ﻣﻌﻨﺎﺷﻨﺎﺳﻲ در ﺍﻳﻦ ﻣﻨﻄﻘﺔ ﻏﻨﻲ ﺍﺯ ارزشهای ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ پرداخته است.
مقاله ۳ فصلنامه علمی پژوهشی هنر اسلامی ۳۱
مطالعه کتیبههای پنجمین ضریح حرم مطهر امام رضا (ع)
ضریح (آفتاب) امام رضا (ع) از نمونههای بارز و فاخر هنر ضریح سازی است که در دوره جمهوری اسلامی پس از فرسودگی ضریح چهارم (شیر و شکر) ساخته و جایگزین ضریح شیر و شکر گردید. طراحی و ساخت این ضریح توسط استادان و هنرمندان بزرگی همچون محمود فرشچیان، محمد موحد، مصطفی خدادادزاده اصفهانی، خداداد کشتی آرایی به انجام رسیده است. ضریحی به شکل مکعب مستطیل که بهوسیله هنرهایی همچون خوشنویسی و کتیبه آرایی، قلمزنی و معرق خاتم، بدنه و داخل ضریح مطهر آراسته شده است.
مقاله ۴ فصلنامه علمی پژوهشی هنر اسلامی ۳۱
عصر سلجوقی بستر بازتولید نظام و ساختار ساسانی مطالعه موردی: بازخوانی بهره گیری سلاجقه از نظام ساختاری معماری ساسانی
تاریخ ایران دوره سلجوقی را می توان عصر احیاء یا بازتولید ایران باستان ـ به خصوص امپراتوری ساسانی ـ دانست. دیوان سالاران و دبیران با فرهنگ ایرانی در این دوره با توجه به علقه ها و خاستگاه ها ـ همچون خواجه نظام الملک، محمد بن عبدالخالق میهنی، منتخب الدین جوینی، ابوطاهر الطرطوسی و دیگران، که از حافظان فرهنگ و تمدن کهن ایران به شمار می رفتند ـ تمام سعی خویش را به کار بستند تا عظمت ایران باستان و افتخارات آن را در ابعاد و زمینه های مختلف احیا کنند و در این راستا مدل ساسانی، یکی از موفق ترین این مدل ها محسوب می شد که ـ بازتولید نظام و ساختار ساسانی در بستر سلجوقی ـ مجالی برای ظهور دوباره پیدا کرد.
مقاله ۵ فصلنامه علمی پژوهشی هنر اسلامی ۳۱
مطالعهی خط کوفیبنّایی دوره تیموری و چگونگی تأثیر آن در نشانه نوشتههای معاصر (با تأکید بر مسجد گوهرشادمشهد)
قدیمیترین نوع خط کوفی، خطوط آجری است که به آن خطکوفیبنّایی میگویند. خطکوفیبنّایی همان خطمعقلی است. خطبنّایی یا معقلی نوعی خط کوفی زاویهدار به شمار می رود؛ که بر اساس خانههای شطرنجی طراحی شده و از ترسیم اشکال هندسی مانند: مربع، مستطیل، خطوط موازی و متقاطع ایجاد میگردد. این نوع کوفی در بناها و مساجد باستانی به خصوص دوره تیموری دیده میشود.
مقاله ۶ فصلنامه علمی پژوهشی هنر اسلامی ۳۱
پیشینه مضامین، موضوعات و ساختار بصری خیالینگاریهای دورهی قاجار در هنر ایران (با تکیه بر منابع مکتوب) | علیرضا خواجه احمد عطاری؛ مسعود آذربایجانی؛ حمیدرضا شعیری؛ دکتر صادق رشیدی؛ زینب حکمت
خیالینگاری اصطلاحی است برای توصیف نوعی نقاشی روایی رنگو روغن با مضامین مذهبی، حماسی، رزمی، بزمی و عامیانه که در دوره قاجار بر اساس هنر مردمی و دینی و با اثرپذیری از سنت نقاشی مرسوم آن زمان، رواج پیدا کرد. برخی از محققین بر این باورند که این نوع نقاشی، همراه با حفظ تمامی ارزشهای هنر سنتی و مذهبی ایران و به ضرورت نیاز و خواست مردم شکل گرفته است.
مقاله ۷
ارزیابی و شناخت هندسه کاربردی عصر تیموری در طراحی بقعه مولانا زینالدین ابوبکر تایبادی
خراسان بزرگ در عصر تیموری دارای تحولات بسیار چشمگیری در ساخت مقبرهسازی صوفی، میگردد. مقبره مولانا ابوبکر تایبادی از این حیث مستثنا نیست. این مقبره در سال ۸۴۸ق/ ۱۴۴۴م به دستور پیر احمد خوافی وزیر شاهرخ تیموری جهت مسجد و نمازخانه توسط بزرگترین معماران دوره تیموری (دو برادر به نامهای غیاثالدین و قوامالدین شیرازی) در شهر تایباد بنا شد. آن چیزی که این بنا را از حیث مطالعات معماری و باستانشناسی برجسته میکند، بهرهگیری معمار از هندسه کاربردی عصر تیموری، در ساخت آن میباشد.