تأليفاتفصلنامه مسکن و محیط روستامجلاتمقالات
فصلنامه مسکن و محیط روستا شماره ۱۵۹
فصلنامه مسکن و محیط روستا شماره 159 پاییز 1396
فهرست مقالات در فصلنامه مسکن و محیط روستا شماره ۱۵۹
۱- آسیاهای بادی سیستان، بررسی تجارب معماری پایدار دشتهای بادخیز با تأکید بر تحلیل اجزای کالبدی آسباد شماره ۲ مَچی «قلعه چه رئیس» | آقای غلامحسین غلامی، آقای مجتبی کاویان، خانم نیکی رضازاده
۲- گونهشناسی بادگیرهای بندر لافت براساس تزیینات نما | خانم شیدا مراحمی، خانم نفیسه یاری بروجنی، آقای مهدی سعدوندی
۳- ارزیابی تغییرات ساختار معماری مسکن و عرصه حیات در روستاها (مطالعه موردی: روستای ریاب- خراسانرضوی) | مهندس اباصلت عسکری رابری، دکتر شهاب عباس زاده، مهندس علی اصغر آبرون
۴ – تأثیر تغییر فصول و فعالیتها بر الگوی سکونت و شکل مساکن روستایی (مطالعه موردی: روستاهای شهرستان ارومیه) | مرتضی خسرونیا
۵- خوانش و فهم کالبد خانه در معماری بومی خراسان (نمونه موردی: شهر بُشرویه دوره ما قبل پهلوی) | سیدمهدی مداحی، غلامحسین معماریان، مونا بمانی نائینی، طلیعه خدادادی فخرآبادی
۶- تحلیل و ارزشیابی اثرات اجرای طرح هادی بر سکونتگاههای روستایی (مطالعه موردی: دهستان چهل چای، استان گلستان) | دکتر عبدالرضا رحمانی فضلی، آقای هادی قراگوزلو، آقای علیرضا جواهر، آقای علی اصغر عیسی لو
۷- ارزیابی طرحهای جابجایی روستایی از نظر مکانیابی با تأکید بر ابعاد محیطی- اکولوژیکی و فضایی- عملکردی (مطالعه موردی: روستاهای اسلامیه و اندیشه- استان ایلام) | دکتر یونس آزادی، دکتر سید اسکندر صیدایی
۸- تأثیر ملاحظات دفاع غیر عامل بر شکل کالبدی روستای محمدیه نایین | اقای مهدی سلطانی محمدی، آقای محمد بلوری
۹- کیفیت انعطافپذیری در سنت معماری ایرانی الگوی اتاق شکمدریده در خانه ایرانی (مطالعه موردی: خانه لاریهای یزد) | رضا شکوری، سماءالسادات سید خاموشی
۱۰- طراحی مدلی برای فقر روستایی و اثر آن بر روی ناپایداری محیط زیست (مطالعه موردی: استان چهارمحال و بختیاری) | آقای محمدرضا بسحاق، دکتر احمد تقدیسی، دکتر مسعود تقوایی
مقاله ۱ فصلنامه مسکن و محیط روستا شماره ۱۵۹
آسیاهای بادی سیستان، بررسی تجارب معماری پایدار دشتهای بادخیز با تأکید بر تحلیل اجزای کالبدی آسباد شماره ۲ مَچی «قلعه چه رئیس» | آقای غلامحسین غلامی، آقای مجتبی کاویان، خانم نیکی رضازاده
آسبادهای سیستان بهعنوان قدیمیترین نوع آسیای بادی در ایران و جهان شناخته میشود. آسبادهای سیستان پیرامون شهر زابل و در مسیر بادهای ۱۲۰ روزه، بیشتر بهصورت منفرد و گاه بهصورت دوقلو ساخته شده است. بررسی پیشینه پژوهش در مورد آسبادها، نشاندهنده کمبود و نقص در مطالعات آزمایشگاهی و شبیهسازی آسبادها و مبین ضرورت انجام چنین تحقیقی است.
مقاله ۲ فصلنامه مسکن و محیط روستا شماره ۱۵۹
گونهشناسی بادگیرهای بندر لافت براساس تزیینات نما | خانم شیدا مراحمی، خانم نفیسه یاری بروجنی، آقای مهدی سعدوندی
بادگیر جزیی از کالبد ساختمانهای مناطق گرم و مرطوب ایران بهشمار میرود که با هدایت جریان باد و بهرهگیری از انرژی پاک طبیعت در تعدیل دما نقش مؤثری دارد. این عناصر در سیمای شهرهای قدیمی مناطق گرم پس از منارههای مساجد، نقطه اوج خط آسمان شهر قلمداد میشوند. از آن جا که در بسیاری از خانههای بافت قدیم شهر لافت تعمیر بادگیر صورت نمیگیرد پس میتوان تخریب این عنصر و حذف آن از سیمای شهر و کالبد خانهها را پیشبینی کرد.
مقاله ۳ فصلنامه مسکن و محیط روستا شماره ۱۵۹
ارزیابی تغییرات ساختار معماری مسکن و عرصه حیات در روستاها (مطالعه موردی: روستای ریاب- خراسانرضوی) | مهندس اباصلت عسکری رابری، دکتر شهاب عباس زاده، مهندس علی اصغر آبرون
چندین سال است که روستاهای کشور بنا به دلایل متعددی کارکرد و بهرهدهی مناسب خود را ندارند و از سویی بررسی و شناخت نواحی روستایی و تحلیل قابلیتها و تنگناهای آنها در فرایند برنامهریزی توسعه روستایی اهمیت بهسزایی دارد. در این میان مسکن بهطور عام و مساکن روستایی بهطور خاص، بر حسب شرایط پیچیده زمانی- مکانی، تغییرات مختلف ماهیتی- کارکردی را بخود میبینند و نمایانگر شیوههای مختلف معماری میشوند.
مقاله ۴ فصلنامه مسکن و محیط روستا شماره ۱۵۹
تأثیر تغییر فصول و فعالیتها بر الگوی سکونت و شکل مساکن روستایی (مطالعه موردی: روستاهای شهرستان ارومیه) | مرتضی خسرونیا
مسکن در روستاها متناسب با شرایط محیطی، اجتماعی و اقتصادی و فرهنگی جامعه روستایی شکل میگیرد. در این میان یکی از تقسیمبندیهای معماری مساکن روستایی، تقسیمبندی براساس اقلیمی است که روستا در آن واقع شده است. از بعد دیگر الگوی فعالیتهای جاری در این مساکن نیز، تحت تأثیر اقلیم مختص به خود است. بنابراین در اقلیمهای مختلف، فعالیتهای مختلفی پدید میآید که در قالب الگوهای مختلف فضایی بروز میکنند.
مقاله ۵ فصلنامه مسکن و محیط روستا شماره ۱۵۹
خوانش و فهم کالبد خانه در معماری بومی خراسان (نمونه موردی: شهر بُشرویه دوره ما قبل پهلوی) | سیدمهدی مداحی، غلامحسین معماریان، مونا بمانی نائینی، طلیعه خدادادی فخرآبادی
بسیاری از نظریهپردازان حوزه معماری و فرهنگ بر این باورند که کالبد خانه در هر منطقه با شیوه زندگی ساکنان بومی آن ارتباط مستقیمی داشته، بههمین علت گویای نحوه سکونت آنان و متأثر از فرهنگ و شرایط محیطی بوم میباشد.
درون خانه است که اولین تجارب و خاطرات انسان بوجود میآید و خانه نقش مهمی در جهانبینی او دارد. شناخت عوامل شکلدهنده و تأثیرگذار بر فرم و سازمان فضایی خانه بومی میتواند در کیفیت بخشی به زندگی در مسکن امروز نقش بسزایی داشته باشد.
درون خانه است که اولین تجارب و خاطرات انسان بوجود میآید و خانه نقش مهمی در جهانبینی او دارد. شناخت عوامل شکلدهنده و تأثیرگذار بر فرم و سازمان فضایی خانه بومی میتواند در کیفیت بخشی به زندگی در مسکن امروز نقش بسزایی داشته باشد.
مقاله ۶
تحلیل و ارزشیابی اثرات اجرای طرح هادی بر سکونتگاههای روستایی (مطالعه موردی: دهستان چهل چای، استان گلستان) | دکتر عبدالرضا رحمانی فضلی، آقای هادی قراگوزلو، آقای علیرضا جواهر، آقای علی اصغر عیسی لو
طرح هادی روستایی از جمله مهمترین طرحهای عمرانی است که طی دو دهه گذشته بهمنظور تأمین خدمات و تسهیلات لازم زندگی در سکونتگاههای روستایی کشور به مرحله اجرا در آمده است. روند تهیه و اجرای طرح هادی در سکونتگاههای روستایی کشور بهعنوان فراگیرترین مداخله سازمانیافته دولت در محیط کالبدی روستاهای کشور، پیامدها و اثرات کالبدی، اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی متفاوتی را به جا گذاشته که لازم است پیامدهای اجرای آن در فضاهای سکونتگاهی روستاها با نظر خواهی از روستاییان مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرد
مقاله ۷
ارزیابی طرحهای جابجایی روستایی از نظر مکانیابی با تأکید بر ابعاد محیطی- اکولوژیکی و فضایی- عملکردی (مطالعه موردی: روستاهای اسلامیه و اندیشه- استان ایلام) | دکتر یونس آزادی، دکتر سید اسکندر صیدایی
یکی از موضوعاتی که در زمینه جابجایی یک سکونتگاه بسیار حائز اهمیت و شایان توجه و از طرف دیگر کلیدیترین مراحل فرایند جابجایی میباشد، انتخاب مناسب مکان جدید سکونتگاه است. زیرا نتایج این تصمیم در دراز مدت ظاهر شده و اثرات بهسزایی در جنبههای مختلف دارد و شواهد نشان داده است که سهلانگاری در مورد مکانگزینی سکونتگاه جدید، بارها موجب ضعف یا شکست برنامه های جابجایی شده است.
مقاله ۸
تأثیر ملاحظات دفاع غیر عامل بر شکل کالبدی روستای محمدیه نایین | اقای مهدی سلطانی محمدی، آقای محمد بلوری
زیستگاههای بشری همواره در معرض آسیب ناشی از بلایای طبیعی و سوانح انسان ساخت قرار داشتهاند. از آنجا که کشور ایران از قرون گذشته در مسیر حوادث تاریخی و در معرض حملهها و تهاجمهای نظامی ملل مختلف و قبایل همسایه واقع شده است، یکی از راهکارهای ابداعی، استفاده از شیوهها و عناصردفاع غیر عامل برای کاهش آسیبپذیری جوامع است. طراحی قلعهها در نقاط مرتفع برای دیدهبانی، ایجاد برج و بارو، استقرار دروازهها در مسیر معابر و گذرها برای کنترل رفت و آمد و… نمونهای از این شیوههای دفاع غیر عامل محسوب میشوند.
مقاله ۹
کیفیت انعطافپذیری در سنت معماری ایرانی الگوی اتاق شکمدریده در خانه ایرانی (مطالعه موردی: خانه لاریهای یزد) | رضا شکوری، سماءالسادات سید خاموشی
خانواده در فرهنگ انسانی اولین و اصیلترین نهاد اجتماعی است که برای کارکرد بهینه نیازمند آرامش می باشد. همچنین وجوه فردی آرامش نیز بهعنوان یک نیاز روانی برای هـر انسان، روشن و مورد انتظار از فضـای خانه است. تنظیم رابطه انسان، طبیعت و معماری از اصلیترین عوامل تعیین کننده در دستیابی به آرامش می باشد.
مقاله ۱۰
طراحی مدلی برای فقر روستایی و اثر آن بر روی ناپایداری محیط زیست (مطالعه موردی: استان چهارمحال و بختیاری) | آقای محمدرضا بسحاق، دکتر احمد تقدیسی، دکتر مسعود تقوایی
در میان تمام چالشهای موجود در مسیر توسعه پایدار شاید بتوان به صراحت گفت که دو مانع اصلی مطرح است، فقر و تخریب محیط زیست. این دو عامل علاوه بر این که تأثیر منفی بر دستیابی به توسعه پایدار میگذارند، دارای رابطه پیچیدهای هستند و بهعنوان بحران جدی کشور را تهدید میکنند