تأليفاتفصلنامه مسکن و محیط روستامجلاتمقالات
فصلنامه مسکن و محیط روستا شماره ۱۴۰
فصلنامه مسکن و محیط روستا شماره 140 زمستان 1391
فهرست مقالات در فصلنامه مسکن و محیط روستا شماره ۱۴۰
۱- مروری بر تحولات بهسازی مسکن روستایی و چشم اندازآتی | عزیز الله مهدیان، محسن سرتیپی پور
۲- ارتقای کیفی خانه با عنصر خیرخواهی | پریسا هاشم پور
۳- راهکارهای بازکارایی بادگیرهای روستای عقدا | محبوبه پوراحمدی
۴ – تأملی در آرای عمرانی خواجه رشیدالدین فضلالله مطالعه موردی: بازخوانی تکوین اولیه روستای فتحآباد تبریز | محمدباقر کبیر صابر
۵- تحلیلی بر عوامل و تبعات ساختوسازهای غیرمجاز در استان تهران و راه حلهای مقابله با آن | محمد مهدی قاجار خسروی
۶- بررسی و تبیین جایگاه استراتژیک مدیریت ارتباطات در حفظ محیط زیست روستاها (مطالعه موردی استان همدان) | جلال اکبری
۷- تحلیل تطبیقی نظرات سهمبران در خصوص اثرات گردشگری خانههای دوم بر جنبههای کالبدی – فیزیکی مناطق روستایی (مطالعه موردی: روستاهای ییلاقی بخش بندپی شرقی شهرستان بابل) | فضیله دادورخانی، فاطمه محمدزاده لاریجانی
۸- فقر مسکن روستایی و استراتژیهای مقابله با آن در ایران | عبدالرسول شیروانیان
مقاله ۱ فصلنامه مسکن و محیط روستا شماره ۱۴۰
مروری بر تحولات بهسازی مسکن روستایی و چشم اندازآتی | عزیز الله مهدیان، محسن سرتیپی پور
نوع نیاز روستاها به مسکن با آنچه شهرها به آن نیازمندند متفاوت است. در حالیکه در شهرها مهمترین وجه برنامهریزیها و اقدامات معطوف به رفع کمبود مسکن و عمدتاً مبتنی بر ایجاد تعادل بین عرضه و تقاضاست، مشکل اصلی در روستاها عرضه و تقاضا و کمبود آن نیست. به بیان دیگر مهمترین چالشی که مسکن روستایی با آن مواجه بوده ایجاد تعادل بین عرضه و تقاضا نیست بلکه وجود پدیده بد مسکنی ناشی از فقدان استحکام مناسب، فرسودگی، آلودگیهای بهداشتی ناشی از تداخل فضاهای زیستی و معیشتی درون خانه؛ و در عین حال برخورداری خانه از ارزشهایی چون طراحی متناسب با شیوه زیست و معیشت، بوم آوری، برخاستن از مکان و بستر محیط طبیعی میتواند باشد.
مقاله ۲ فصلنامه مسکن و محیط روستا شماره ۱۴۰
ارتقای کیفی خانه با عنصر خیرخواهی | پریسا هاشم پور
خانه مکان و بستر سکونت انسان است. خانه چیزی فراتر از کالبد است هر چند که در کالبد عینیت یافته است. خانه در عین آنکه شکل گرفته از نیازها، خواستها و ارزشهای انسانی است، بر آن تأثیر گذاشته و این تأثیر آنقدر زیاد است که میتوان گفت خانه نقشی حیاتی در زندگی انسان دارد. توجه به بعد مادی و دور شدن از کیفیت در مساکن، امروز یکی از علتهای مشکلات روحی روانی انسان است که او را از خواستها و نیازهای درونی و ذاتی دور کرده و از خود بیگانه میکند.
مقاله ۳ فصلنامه مسکن و محیط روستا شماره ۱۴۰
راهکارهای بازکارایی بادگیرهای روستای عقدا | محبوبه پوراحمدی
عقدا یکی از روستاهای کویری ایران است که در منطقه اقلیمی گرم و خشک ایران و در فاصله ۲۶ کیلومتری از شهرستان اردکان یزد واقع شده است. از دیرباز معماران این دیار، از روشهای مختلفی برای همسازی با این شرایط نامساعد بهره جستهاند که یکی از این ابداعات که بهعنوان یکی از شاخصههای روستای عقدا در آمده است، بادگیرهای یک طرفه آن است. استفاده از بادگیرهای یک طرفه یکی از شاهکارهای مهندسی ایرانیان محسوب میشود که پاسخی مناسب برای تهویه بنا با وجود طوفانهای حامل گرد و خاک فراوان بوده است، ولی با گذشت زمان قابلیتهای این عنصر نیز کم کم رو به فراموشی سپرده شده و تنها بهعنوان یک عنصر تزیینی به آن نگریسته میشود.
مقاله ۴ فصلنامه مسکن و محیط روستا شماره ۱۴۰
تأملی در آرای عمرانی خواجه رشیدالدین فضلالله مطالعه موردی: بازخوانی تکوین اولیه روستای فتحآباد تبریز | محمدباقر کبیر صابر
خواجه رشیدالدین فضلاللّه دانشمند و دولتمرد ایرانی، جلوهای متفاوت و در عین حال ممتاز از سنت علمی و عملی ایران عهد مغول است. او پذیرش مسند وزارت در دولت ایلخانی را فرصتی برای تجدید حیات معرفت و علم در جامعه ایرانی میپنداشت. کیاست و درایتی که او در اصلاح جامعه بحران زده ایران از خود نشان داد، او را به نمادی از ایستادگی عنصر ایرانی در برابر سلطه مغول مبدل ساخت. از آثار این دانشیمرد و دولتمرد بابصیرت که در شمار مهمترین شاهکارهای فرهنگی تاریخ ایران قرار دارد، برنامهریزی و بنیانگذاری شهرستان رشیدی با مرکزیت دارالعلم ربعرشیدی در شرق دارالسلطنه تبریز است.
مقاله ۵
تحلیلی بر عوامل و تبعات ساختوسازهای غیرمجاز در استان تهران و راه حلهای مقابله با آن | محمد مهدی قاجار خسروی
یکی از مشکلاتی که در دهههای گذشته نظام مدیریت و برنامهریزی شهری و روستایی را در استان تهران تحتالشعاع خود قرار دادهاست، ساختوسازهایغیرمجاز میباشد. تخلف به معنای هرگونه انحراف و تخطی از قوانین ملی و ضوابط و دستورالعمل طرحها است و ساختوسازهای غیرمجاز نیز نوعی از تخلفات محسوب میشوند که موضوع اصلی این مقاله است. ساختوسازهای غیرمجاز در استان تهران دارای ابعاد مختلفی است که از آن جمله میتوان به موقعیت منحصربفرد استان تهران در کشور، مزیتها و عواقب ساختوسازهای غیرمجاز در عرصه عمومی و خصوصی، نوع وکیفیت ساختوسازهای انجامشده، طبقه اجتماعی و اقتصادی مُتِخلفین، محل وقوع، نوع تخلف و مغایرت با قوانین و ضوابط، علل پیدایش، شیوع ساختوسازهای غیرمجاز در استان، نحوه جلوگیری و برخورد و آمار و ارقام مربوطه و … اشاره کرد.
مقاله ۶
بررسی و تبیین جایگاه استراتژیک مدیریت ارتباطات در حفظ محیط زیست روستاها (مطالعه موردی استان همدان) | جلال اکبری
در این مقاله سعی محققان شناخت و تبیین دقیق مسئولیت سنگین حوزه ارتباطات در قبال مسائل کشاورزی و محیط زیست بهعنوان دو پدیده همگام است. متأسفانه نقش مهم مدیریت ارتباطات و مسائل رسانهای مورد توجه مسئولان و مدیران در سازمانهای مرتبط با مسائل زیست محیطی و کشاورزی قرار نگرفته است.
مقاله ۷
تحلیل تطبیقی نظرات سهمبران در خصوص اثرات گردشگری خانههای دوم بر جنبههای کالبدی – فیزیکی مناطق روستایی (مطالعه موردی: روستاهای ییلاقی بخش بندپی شرقی شهرستان بابل) | فضیله دادورخانی، فاطمه محمدزاده لاریجانی
گسترش بدون برنامهریزی خانههای دوم اثرات گوناگونی در ابعاد مختلف در نواحی روستایی ایجاد نموده است. در این مقاله اثرات گردشگری خانههای دوم از دیدگاه جامعه مورد مطالعه و با تأکید بر جنبههای کالبدی و با رویکرد گردشگری پایدار شناسایی و ضمن آن مزایا و معایب آن نیز واکاوی شده است. قلمرو تحقیق روستاهای ییلاقی بخش بندپی شرقی شهرستان بابل است.
مقاله ۸
فقر مسکن روستایی و استراتژیهای مقابله با آن در ایران | عبدالرسول شیروانیان
فقر مسکن صرفاً یک موضوع تک بعدی نیست. این نوع فقر در جامعه روستایی ایران از ابعاد متفاوتی برخوردار است. بر این اساس، این مطالعه به بررسی فقر مسکن روستایی کشور و اولویتبندی استراتژیهای مقابله با آن با استفاده از رویکرد چندبعدی فقر مسکن پرداخته است. بدین منظور از شاخصهای کیفی مسکن، شاخصهای فقر و تکنیک رتبهبندی بر اساس شباهت به راهحل ایدهآل استفاده شد.