فصلنامه دانش شهرسازی شماره ۷

 

 

 

 

 

 

 

 

---

خوانشِ فضا به چه معناست؟ این واژه چه جایگاهی در نظامِ شهرسازیِ جامعه ایران دارد؟ مفاهیمی چون خوانش و خوانایی، چگونه با چیزی به نام نیروهای برسازنده­ی فضا درگیر می­شوند؟ گفتمان انتقادی فضا، چگونه فضا را خوانش می کند؟ نوشتار پیش رو تلاش می‌کند به سؤالاتی از این قبیل پاسخ دهد.

 

تفاوت­گذاری و تمایز فزاینده­یِ مابین برنامه­ریزی و طراحی شهری چگونه شکل گرفته و سپس بسط یافته است؟ مقاله با تمرکز بر این پرسش، به مناسبت و تا جایی که منطق بحث اقتضا می­کند، مقدمات این تمایز را از منظر نئولیبرالیسم، رقابت­پذیریِ جهانی و الگوواره­یِ نوشهرگرایی به مثابه­یِ چارچوب­های نوینِ تفکر و آگاهی­ در عرصه­یِ مطالعات شهری توضیح خواهد داد.

 

 دریافت کامل مقاله

 

 

---

یکی از مشکلات اساسی در فرایند بازآفرینی بافتهای فرسوده شهرهای امروز، عدم توجه به اعمال مفهوم سرمایه اجتماعی بعنوان یکی از پتانسیلهای محله است.اهمیت سرمایة اجتماعی در فرآیند بازآفرینی از آن جهت محسوس است که مداخله در بافتهای فرسوده در بیشتر موارد در ظرف مکانی محله انجام میشود، اما این عنصر معمولا مغفول باقی میماند

 

بر خلاف ضابطه فعلی نحوه استقرار ساختمانی مورد استفاده در شهرهای حاشیه جنوبی دریای خزر که به صورت درصدی از عمق زمین (معمولاً ۶۰ درصد) به صورت برساز یا عقب­ساز تعریف می­شود و در اصل بر الگوهای گونه­شناختی-ریخت­شناختی رایج در شهرسازی غربی مبتنی است، پژوهش حاضر به دنبال آن است که به­کارگیری الگوهای متناظر بومی را به عنوان مبنای تدوین ضوابط جدید پیشنهاد نماید؛ چرا که بررسی عملکرد ضابطه فعلی حاکی از ناکارآمدی آن در ایجاد پیوستگی بین ساخت و سازهای جدید و قدیم در بافت­های تاریخی مورد نظر می­باشد.

 

 

افزایش جمعیت در سال های اخیر و به دنبال آن پدیده اسپرال شهری ، موجب گردیده تا توسعه شهری و الگوهای مناسب در جهت رشد و توسعه فضایی – کالبدی شهر ، اهمیت ویژه ای یافته است . در این زمینه جهت ساماندهی و انتظام فضایی – کالبدی سطوح پراکنده شهری ، از نظریات و الگوههای نوین برنامه ریزی شهری از جمله ، مدل رشد هوشمند شهری استفاده می کند

 

 

بزرگراه­ها از زیرساخت­های خطی هستند که ساختار، عملکردها و منابع محیطی یک قلمرو را تغییر می­دهند، در حالی که عنصر مهمی را در منظر روزانه مخاطبان تشکیل می­دهند. امروزه افزایش سفرهای درون شهری، بدون تلفیق یا همجواری مسالمت­آمیز با عناصر محیط طبیعی، فشارهای حاصل از زندگی شهری را تشدید کرده است.