تأليفاتمجلاتمجله پژوهشهای معماری اسلامیمقالات
مجله پژوهشهای معماری اسلامی شماره ۸
مجله پژوهشهای معماری اسلامی شماره 8 پاییز 1394
فهرست مقالات در مجله پژوهشهای معماری اسلامی شماره ۸
۱- انواع شهر اسلامی و اشاراتی به نحوه شاخصسازی در راستای شهری آرمانی- اسلامی | محمدرضا پورجعفر، علی پورجعفر، سیما صفدری
۲- تدقیق مفهومی و تشریح راهکارها و شاخصهای تحققسنجی چهار اصل مسجدمحوری، محلهمحوری، درونگرایی و طبیعتگرایی در شهر ایرانی اسلامی | ابوالفضل مشکینی، مهدی حمزه نژاد، اکرم قاسمی
۳- تجلی مفهوم درونگرایی در بازار های ایرانی | حسن سجادزاده، رویا اعتصامیان، لیلا خزایی
۴ – آموزههای قرآنی و شهر آرمانی اسلام | محمّد نقی زاده
۵- بررسی تأثیر مزارات درتوسعهی ساختار شهریِ شهر تبریز از دورهی ایلخانی تا صفوی | لیدا بلیلان اصل، فهیمه دوستار
۶- بررسی چگونگی انتظام شبستان در مساجد تاریخی شیراز | زهرا توکلیان، سارا بهمنی کازرونی
۷- مضمون کتیبههای قرآنی در محرابهای گچی عصر ایلخانیان | عاطفه شکفته
۸- تأملی در باب هویت دو آرامگاه هشتضلعی گنبددار کِشیت و نَسْک؛ بخش گلباف کرمان | محمدابراهیم زارعی، یداله حیدری باباکمال، مجید منتظر ظهوری
چکیده مقاله ۱ مجله پژوهشهای معماری اسلامی شماره ۸
انواع شهر اسلامی و اشاراتی به نحوه شاخصسازی در راستای شهری آرمانی- اسلامی | محمدرضا پورجعفر، علی پورجعفر، سیما صفدری
در دهههای اخیر متون متعددی در مورد شهر اسلامی منتشر شده است. در این پژوهش، نخست به تشریح آنچه بسیاری به عنوان شهر اسلامی تلقی کردهاند و سپس به شفافسازی موضوع پرداخته میشود.
چکیده مقاله ۲ مجله پژوهشهای معماری اسلامی شماره ۸
تدقیق مفهومی و تشریح راهکارها و شاخصهای تحققسنجی چهار اصل مسجدمحوری، محلهمحوری، درونگرایی و طبیعتگرایی در شهر ایرانی اسلامی | ابوالفضل مشکینی، مهدی حمزه نژاد، اکرم قاسمی
یکی از فضاهای جغرافیایی که از دیرباز انعکاسدهندهی ایدئولوژی نظامهای حاکم بوده، پدیده شهر است. بر این اساس، شهر ایرانی اسلامی میبایست بازتاب اندیشههای متعالی دین مبین اسلام در تمامی جوانب باشد. به منظور متجلّی ساختن ارزشهای اسلامی در کالبد شهر، شناسایی ارزشهایی که میتوانند و باید با تظاهر در مجتمعی اسلامی هویّت ایرانی اسلامی آن را نمایش داده و تضمین نمایند؛ ضرورت تام دارد. هدف این پژوهش، شناسایی ارزشها، اصول و شاخصهای شهرسازی ایرانی اسلامی و تدقیق مفهومی و تشریح راهکارهای تحقق بخش آنها است؛ از این رو برای انجام این پژوهش علاوه بر مطالعه اسنادی از تکنیک دلفی در دو مرحله جهت پالایش مؤلفهها، معیارها و زیرمعیارها بهره گرفته شده است.
چکیده مقاله ۳ مجله پژوهشهای معماری اسلامی شماره ۸
تجلی مفهوم درونگرایی در بازار های ایرانی | حسن سجادزاده، رویا اعتصامیان، لیلا خزایی
در فرهنگ و سنت مردم ایران زمین، از دیرباز میل به مستوری و پوشیده بودن وجود داشته و یکی از باورهای آنها، مسئلهی محرمیت و حرمت زندگی شخصی بوده است. از طرفی، ما همواره شاهد انعکاس دیدگاهها و فرهنگهای دیرینهی مردم این سرزمین در معماری خویش بودهایم.
چکیده مقاله ۴ مجله پژوهشهای معماری اسلامی شماره ۸
آموزههای قرآنی و شهر آرمانی اسلام | محمّد نقی زاده
علیرغم آن که به تناسب و در مواضع و جایگاههای گوناگون، افراد بسیاری (از جوامع علمی، آموزشی، مدیریتی، حرفهای و اجرایی) از «شهر اسلامی» و «شهر آرمانی اسلام» سخن میگویند؛ امّا تعریف دقیق متّکی بر متون و نصوص اسلامی به ویژه دربارهی «شهر آرمانی اسلام» در دسترس نیست. به نظر میرسد که مناسبترین تعریف را میتوان و باید از متون اصیل اسلامی و به ویژه از قرآن کریم استنتاج کرد.
چکیده مقاله ۵ مجله پژوهشهای معماری اسلامی شماره ۸
بررسی تأثیر مزارات درتوسعهی ساختار شهریِ شهر تبریز از دورهی ایلخانی تا صفوی | لیدا بلیلان اصل، فهیمه دوستار
شهر تبریز پیشینهای کهن دارد که مدیون موقعیت جغرافیایی و اقلیمی مناسب آن است. این وضعیت جغرافیایی تبریز را از دیرباز به یک مرکز زیستگاهی همیشگی مبدل کرده است. این شهر در قرون اولیهی اسلامی بر محوریت مسجد جامع، بازار، میدان و قصر حکومتی گسترش یافت. در دورهی ایلخانی، با انتقال مرکز حکومت از مراغه به تبریز توسط آباقاخان بیش از پیش، مورد توجه عرفاء، شعراء، اولیاء و وزرای زیادی از مناطق مختلف ایران و ممالک همجوار گردید.
چکیده مقاله ۶
بررسی چگونگی انتظام شبستان در مساجد تاریخی شیراز | زهرا توکلیان، سارا بهمنی کازرونی
مسجد به عنوان یکی از شاخصترین بناهای معماری اسلامی در طول سالهای متمادی متأثر از زیرسامانههای ثابت و متغیر زمانی و مکانی روند شکلگیری و تکامل یا زوال خود را سپری کرده است.
چکیده مقاله ۷
مضمون کتیبههای قرآنی در محرابهای گچی عصر ایلخانیان | عاطفه شکفته
در معماری اسلامی و خصوصاً مساجد توجه اصلی به روح نمازگزار و عالم وحدانیت است؛ بدین سبب کتیبههای قرآنی بیشترین سطوح تزئینی را به خود اختصاص داده است. در این بین، محراب به لحاظ جایگاه آن در معماری مساجد همواره یکی از عناصر پرتزئین معماری بوده است که شامل کتیبههایی از آیات و مضامین قرآنی است.
چکیده مقاله ۸
تأملی در باب هویت دو آرامگاه هشتضلعی گنبددار کِشیت و نَسْک؛ بخش گلباف کرمان | محمدابراهیم زارعی، یداله حیدری باباکمال، مجید منتظر ظهوری
یکی از مهمترین بناهای دورهی اسلامیِ ایران، پس از مساجد، آرامگاهها میباشند. موجودیت این بناها در ارتباط با شخصیتهای مذهبی و یا بزرگان محلی و منطقهای تفسیر میشود. طی بررسی باستانشناسی که بهمنظور شناسایی محوطههای باستانی شهداد، اندوهجرد و گلباف از توابع کرمان در پائیز ۱۳۹۰ خورشیدی انجام گرفت؛ دو بنای هشتضلعی گنبددار شناسایی و ثبت گردیدند