تأليفاتفصلنامه هنر و تمدن شرقمجلاتمقالات
فصلنامه هنر و تمدن شرق شماره ۲۵
فهرست مقالات در فصلنامه هنر و تمدن شرق شماره ۲۵
۱- نگاهی به آرامگاه پیروز ملقب به (ابولؤلؤ) در گذشته و حال | فریدون آورزمانی
۲- سینمایِ پیشرو ایران قبل از انقلاب اسلامی: فرخ غفاری، ابراهیم گلستان و فریدون رهنما | مجید سرسنگی؛ حامد سلیمان‌زاده
۳- شاخصه‌های بومی و فرهنگی؛ نمودار ساختاری ویژه در معماری هورامان | کوروش امینی؛ رونما نوری
۴ – بازتاب آیین ذن بودیسم در نظریه و اجرای نمایش نو ژاپن | مرتضی غفاری؛ فرشاد فرشته حکمت
۵ – آیین حمــام تحقق منظرآیینی حمام ایرانی در دوران اسلامی از خلال متون، ساختار حمام و نقوش تزیینی (نمونۀ موردی: نقوش و مظاهر آیینی: حمام گنجعلی‌خان کرمان) | احمد صابری نهرفروزانی
۶- نقش‌مایه‌های طلسم تعویذ و حرز (مطالعۀ موردی: دستبافتههای عشایر لر بختیاری) | آزاده یعقوب‌زاده؛ محمد خزائی
چکیده مقاله ۱ فصلنامه هنر و تمدن شرق شماره ۲۵
نگاهی به آرامگاه پیروز ملقب به (ابولؤلؤ) در گذشته و حال | فریدون آورزمانی
در پی مهجور‌ماندن یک بنای تاریخی صرف نظر از روایات و وقایع سیاسی که پیرامون آن مطرح شده، ضرورت معرفی و شناسایی مقبرۀ پیروزان «ابولؤلؤ» موجب شکل‌گیری مقالۀ حاضر شده است. بعضاً بناها و اماکن تاریخی و یا درختان مقدس و کهنسال به بهانه‌های واهی که گاه از تعصب و ناآگاهی سرچشمه می‌گیرد و در پاره‌ای از موارد با هدف سیاسی و اقتصادی مورد بی‌مهری قرارگرفته است که به مرور زمان فرسوده شده یا به رسم بازسازی و تخریب در شکل جدید فاقد انرژی و اعتبار می‌شده است.
چکیده مقاله ۲ فصلنامه هنر و تمدن شرق شماره ۲۵
سینمایِ پیشرو ایران قبل از انقلاب اسلامی: فرخ غفاری، ابراهیم گلستان و فریدون رهنما | مجید سرسنگی؛ حامد سلیمان‌زاده
سینمای بدنه یا جریان اصلی ایران در دهه‌های۳۰ تا ۵۰ خورشیدی، کاملاً تحت‌تأثیر فرهنگ و هنر وارداتی غرب و شرق قرار گرفته بود. نفوذ و استقبال عوام از فیلم‌های درجه دو و سه هندی و آمریکایی، باعث شد تا مقولۀ روایت و زیبایی‌شناسی بصریِ تولیدات گیشه‌ای سینمای ایران، به سمت سرگرمی صرف حرکت کند و فاقد عناصری از تاریخ، تمدن و فرهنگ ایرانی شود.
چکیده مقاله ۳ فصلنامه هنر و تمدن شرق شماره ۲۵
شاخصه‌های بومی و فرهنگی؛ نمودار ساختاری ویژه در معماری هورامان | کوروش امینی؛ رونما نوری
سینمای بدنه یا جریان اصلی ایران در دهه‌های۳۰ تا ۵۰ خورشیدی، کاملاً تحت‌تأثیر فرهنگ و هنر وارداتی غرب و شرق قرار گرفته بود. نفوذ و استقبال عوام از فیلم‌های درجه دو و سه هندی و آمریکایی، باعث شد تا مقولۀ روایت و زیبایی‌شناسی بصریِ تولیدات گیشه‌ای سینمای ایران، به سمت سرگرمی صرف حرکت کند و فاقد عناصری از تاریخ، تمدن و فرهنگ ایرانی شود.
چکیده مقاله ۴ فصلنامه هنر و تمدن شرق شماره ۲۵
بازتاب آیین ذن بودیسم در نظریه و اجرای نمایش نو ژاپن | مرتضی غفاری؛ فرشاد فرشته حکمت
نمایش نو ژاپن پس از گذشت شش قرن از ابداع آن، همچنان به حیات خود ادامه می‌دهد. در این نمایش پیچیده و رازآلود مجموعه‌ای از اندیشه‌ها و هنرهای ژاپنی درهم‌آمیخته‌اند و در این میان حضور آیین ذن، در شکل‌گیری و اعتلای نمایش نو قابل تأمل و بررسی است. هرچند برخی از محققان دربارۀ میزان اهمیت این حضور ابراز تردید کرده و آن را به چالش کشیده‌اند، اما از سوی دیگر عده‌ای از صاحب‌‌نظران نمایش نو را از اساس وامدار و متعلق به آیین ذن بودیسم دانسته‌اند.
حمام و فرآیند استحمام فراتر از یک مکان و به تبع آن فعالیتی مرتبط با بهداشت فردی و عمومی، در شکل سنتی خود در جامعۀ ایرانی یک فعالیت جمعی بوده که رفته‌رفته و در اثر ورود ذهنیت انسان به یک فضای جمعی معمارانه در طول زمان مشمول قاعدۀ عینی-ذهنی شده است. همچنین در اثر ارتباط اجتماعی، باورهای مذهبی، نفوذ جامعۀ طبقاتی و سنت‌های فرهنگی به پدیده‌ای فراتر از فعالیتی جمعی، عملی شخصی یا مربوط به گروه اجتماعی خاص بدل شده است و ضمن احاطه بر همۀ این گروه‌ها به دلیل سپری‌شدن بخش قابل توجهی از زمان مردم جامعۀ سنتی در این کالبد و ریشه‌یافتن این بنا در ارسن‌های شهری، محلات، کوی‌ها و برزن‌ها در بازه‌ای طولانی از تاریخ زیست انسان، وجهی ناخودآگاه، ممزوج با عرف و باورهای مذهبی به خود گرفته و به بیانی دیگر به شکل یک آیین اجتماعی درآمده است.
چکیده مقاله ۶
این نوشتار تلاش دارد با نگاهی بر دستبافتههای بختیاری، به شناسایی نقوش نمادین مرتبط با حرز و تعویذ در دستبافتههای این قوم بپردازد.
از این‌رو مسئلۀ قابل تأمل این است که چگونه نقوش مرتبط با حرز و تعویذ، روی این آثار کاربردی زندگی نقش بسته است و دلیل کاربرد این نقوش پر رمزوراز در این آثار چیست؟ به نظر می‌رسد پاسخ این سؤال را بایستی در حوزۀ فرهنگ لر بختیاری و نمادهای ایشان_که هریک با کارکرد مادی و معنوی ملهم از آداب و رسوم، سنت‌ها، عادات، برداشت‌ها و بینش‌ها و نهایتاً فرهنگ غنی و پربار آنان است_ جستجو کرد.
از این‌رو مسئلۀ قابل تأمل این است که چگونه نقوش مرتبط با حرز و تعویذ، روی این آثار کاربردی زندگی نقش بسته است و دلیل کاربرد این نقوش پر رمزوراز در این آثار چیست؟ به نظر می‌رسد پاسخ این سؤال را بایستی در حوزۀ فرهنگ لر بختیاری و نمادهای ایشان_که هریک با کارکرد مادی و معنوی ملهم از آداب و رسوم، سنت‌ها، عادات، برداشت‌ها و بینش‌ها و نهایتاً فرهنگ غنی و پربار آنان است_ جستجو کرد.
