تأليفاتدو فصلنامه علمی پژوهشی پژوهه باستان سنجیمجلاتمقالات
دو فصلنامه علمی پژوهشی پژوهه باستان سنجی شماره ۶
فهرست مقالات در دو فصلنامه علمی پژوهشی پژوهه باستان سنجی شماره ۶
۱- ساختارشناسی خمره ی نو یافته ی سفالی چرخه ی زیستی متعلق به گورستان پیش ازتاریخی کِشیک سیستان و بلوچستان، جنوب شرق ایران | یاسین صدقی*، اکبر عابدی، مهدی رازانی، محمد حیدری
۲- ارزیابی توالی فرهنگی دوره نوسنگی فارس بر اساس گاهنگاری مطلق محوطه هُرمَنگان | مرتضی خانی پور*، کمال الدین نیکنامی
۳- شناسایی ساختار چرکی ناشی از تماس دست در کاغذهای تاریخی موزه نسخ قدیمی پبدنی | مهرناز آزادی بویاغچی، علی نعمتی بابایلو*، آزیتا موسوی مجد
۴ – آماده سازی مقاطع نازک از مواد متخلخل برای مطالعات با میکروسکوپ پلاریزان در باستان سنجی | مهدی رازانی*، فلی مارتینز گونیخرو، مهین منصوری اصفهانی، حکیمه افشاری نژاد
۵ – شناسایی فنی و خوانش خطوط سکه های مسی حفاری شده از محوطه تاریخی فیض آباد کاشان | حمیدرضا بخشنده فرد*، محسن جاوری
۶- بررسی خصوصیات فیزیکی و ساختمانی خشت های به کار رفته در محوطه میراث جهانی ارگ بم | بهنام پدرام*، افشین ابراهیمی
۷- استفاده از میخ گچی، راهکاری برای استحکام بخشی و ماندگاری آرایه های معماری تاریخی | یاسر حمزوی*
چکیده مقاله ۱ دو فصلنامه علمی پژوهشی پژوهه باستان سنجی شماره ۶
ساختارشناسی خمره ی نو یافته ی سفالی چرخه ی زیستی متعلق به گورستان پیش ازتاریخی کِشیک سیستان و بلوچستان، جنوب شرق ایران | یاسین صدقی*، اکبر عابدی، مهدی رازانی، محمد حیدری
کشف اتفاقی محوطه پیش از تاریخی کشیک در شهرستان نیکشهر استان سیستان و بلوچستان منجر به شناسایی یک گورستان هزاره سوم ق.م. گردید که دربردارنده آثار ارزشمند سفالی، فلزی و بقایای تدفین بود. در این میان یک خمره سفالی یافت گردید که با توجه به اهمیت و نقوش موجود در سطح آن نیازمند بررسیهای علمی جزئی و دقیقتری بود. این خمره سفالی بر اساس نحوه تکرار نقوشش، خمره چرخه زیستی نامیده شده است. به منظور بررسی فن ساخت، شرایط پخت و کوره، بومی یا وارداتی بودن آن و همچنین شناسایی رنگدانه های به کار رفته برای ایجاد نقوش با روش های آنالیز پراش پرتوایکس به روش پودری (XRPD)، آنالیز طیف بینی پاشنده انرژی پرتو ایکس کوپل شده به میکروسکوپ الکترونی روبشی (SEM-EDX) و مطالعه مقطع نازک سفال (OPM) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
چکیده مقاله ۲ دو فصلنامه علمی پژوهشی پژوهه باستان سنجی شماره ۶
ارزیابی توالی فرهنگی دوره نوسنگی فارس بر اساس گاهنگاری مطلق محوطه هُرمَنگان | مرتضی خانی پور*، کمال الدین نیکنامی
طی چند دهه گذشته کاوش های متعددی در محوطه های نوسنگی فارس صورت گرفته که نتایج حاصل از این پژوهش ها منجر به ارائه گاهنگاری ها و نظرات مختلفی شده است. بیشتر پژوهش های صورت گرفته متمرکز بر حوضه رود کر بوده و با توجه به ویژگی های زیست محیطی متفاوت فارس، این زیست بوم بر شکل گیری فرهنگ ها در طول دوران مختلف تأثیرگذار بوده است؛ بنابراین جهت درک بهتر فرهنگ های پیش ازتاریخی نیاز است تا دشت ها و دره ها موردبررسی و مطالعه قرار گیرند تا بتوان تحلیلی جامع تر ارائه نمود. ازاینرو با توجه به وجود برخی سؤالات و ابهامات موجود در شناخت فرهنگ های نوسنگی باسفال فارس، محوطه هرمنگان واقع در حوضه رودخانه بوانات مورد کاوش قرار گرفت.
چکیده مقاله ۳ دو فصلنامه علمی پژوهشی پژوهه باستان سنجی شماره ۶
شناسایی ساختار چرکی ناشی از تماس دست در کاغذهای تاریخی موزه نسخ قدیمی پبدنی | مهرناز آزادی بویاغچی، علی نعمتی بابایلو*، آزیتا موسوی مجد
وجود لکه های ناشی از تماس دست در اثر تورق کتب تاریخی یکی از مشکلات حفظ و مرمت کاغذهای تاریخی طی فرایند تمیزکاری است. این لکه ها معمولاً مقاوم بوده و به راحتی در حلال های معمول حل نمی شوند. بر همین اساس شناخت ساختار آن ها به منظور انتخاب مواد زداینده مناسب لازم و ضروری است.
چکیده مقاله ۴ دو فصلنامه علمی پژوهشی پژوهه باستان سنجی شماره ۶
آماده سازی مقاطع نازک از مواد متخلخل برای مطالعات با میکروسکوپ پلاریزان در باستان سنجی | مهدی رازانی*، فلی مارتینز گونیخرو، مهین منصوری اصفهانی، حکیمه افشاری نژاد
مقاطع نازک با کاهش دادن ضخامت قطعات کوچک نمونه هایی که بر روی سطح شیشه لام میکروسکوپی چسبانده شده اند توسط ماشین های برش و سایش، جهت رسیدن به ضخامت استاندارد (µm30-25) برای میکروسکوپ پلاریزان ساخته می شوند. هنگامی که روشهای معمول ساخت مقطع نازک برای دیگر مواد نرم، حساس به حرارت و یا آب به کار گرفته می شود، تهیه مقطع نازک به چالش قابل ملاحظه ای برای آزمایشگرها تبدیل می گردد.
چکیده مقاله ۵
شناسایی فنی و خوانش خطوط سکه های مسی حفاری شده از محوطه تاریخی فیض آباد کاشان | حمیدرضا بخشنده فرد*، محسن جاوری
سکه بهترین ماده برای تشخیص دوره های تاریخی و فرهنگی و شناسایی ویژگی های دقیق دوره هاست. در سال ۱۳۹۳ کاوشهایی توسط هیئت باستان شناسی به سرپرستی نوری و جاوری در محوطه تاریخی فیضآباد کاشان انجام شد که علاوه بر به دست آمدن بخش هایی از بافت این روستا، روی کف یکی از آن ها پنجاه عدد سکه مسی در عمق دو و نیم متری به صورت یکجا در مساحت حدود یک مترمربع به دست آمد.
چکیده مقاله ۶
بررسی خصوصیات فیزیکی و ساختمانی خشت های به کار رفته در محوطه میراث جهانی ارگ بم | بهنام پدرام*، افشین ابراهیمی
ارگ تاریخی بم در شهرستان بم، استان کرمان، در پی قرنها، روزگاری آبادتر و زنده تر و روزگاری متروک بر پای خود ایستاده بود که در ۵ دی ماه ۱۳۸۲ زلزله آن را به ویران های تبدیل کرد. در چند دهه ی اخیر و به خصوص در دهه کنونی ارگ بم محبوبیت عمومی در جامعه ایرانی یافته است. این شناخت ازآن جهت حائز اهمیت است که بدون مطالعات همه جانبه به ویژه در حوزه مواد و مصالح، کمتر می توان به مرمت موفق و اصولی موضع در دست تعمیر نائل گردید.
چکیده مقاله ۷
استفاده از میخ گچی، راهکاری برای استحکام بخشی و ماندگاری آرایه های معماری تاریخی | یاسر حمزوی*
جهت اجرای لایۀ آستر (لایۀ رویی تکیه گاه و لایۀ زیرین بستر) در آرایه های معماری و به ویژه دیوارنگاره ها (شکل ۱؛Fig; 1) بسیاری از مناطق ایران به دلیل شرایط اقلیمی خشک، در دوره های تاریخی از کاهگل استفاده شده است. همچنین جهت اجرای لایۀ بستر، ملات گچ که دارای قابلیت های ویژه ای است، به کار برده شده است. گاهی ضخامت لایۀ بستر گچی بسیار کم بوده (mm1-2) که در زمان اجرا، این اقدام میتوانسته نشان دهندۀ هنر و قدرت دست هنرمند گچکار باشد. نمونۀ این آثار در شهر یزد قابل مشاهده است.