تأليفاتمجلاتمجله علمی پژوهشی مطالعات معماری ایرانمقالات
مجله علمی پژوهشی مطالعات معماری ایران شماره ۱۲
فهرست مقالات در مجله علمی پژوهشی مطالعات معماری ایران شماره ۱۲
۱- همنشینی آرایه‌های تنگ‌بری و فرم سفالینه‌های دورۀ صفوی، مطالعۀ موردی تنگ‌بری‌های کوشک هشت‌بهشت و کاخ عالی‌قاپو اصفهان | پریسا امیرحاجلو، سعید امیرحاجلو
۲- بررسی شواهد تأثیر معماری پارسی بر معماری دورۀ مائوریایی هندوستان | حسین الماسی ستوده، حسن بلخاری قهی
۳- «بهشت ثانی» و «کوچۀ آراسته از خرمی»، شکل و جایگاه خیابان(ها) در جعفرآباد و قزوین صفوی | حمیدرضا جیحانی، فاطمه رجبی
۴ – شأن کیفیت در معماری اسلامی، با استناد به آراء ابن‌عربی | مهسا رحمانی
۵ – معیارهای قلمرو عمومی خوب شهر | محمد نقی زاده
۶- گونه‌شناسی خانه‌های تاریخی بافت قدیم شهر مشهد، از اوایل قاجار تا اواخر پهلوی اول | مرتضی فرح بخش، پیروز حناچی، معصومه غنایی
۷- بازشناسی معیارهای مؤثر بر تجربه و ادراک ساکنان از چرخۀ ساخت‌وساز در محیط‌های مسکونی، نمونۀ موردی: محلۀ سادات و همت‌آباد بابلسر | هادی پندار
۸- بازاندیشی نسبت نظر و عمل در کار معمار، با تکیه بر خوانش گادامر از آراء ارسطو دربارۀ «حکمت عملی» | زهره تفضلی
۹-گزارش علمی: روز درختکاری، بازگشت درختان مثمر و چشم‌انداز مرمت طرح کاشت در باغ فین | حمیدرضا جیحانی
چکیده مقاله ۱ مجله علمی پژوهشی مطالعات معماری ایران شماره ۱۲
سفال دورۀ صفوی به‌دلیل حمایت حاکمان، تعاملات فرهنگی فرامنطقه‌ای و پیشینۀ غنی سفالگری ایران، تکامل زیادی یافت. این سفالینه‌ها در تنگ‌بری‌های معماری صفوی نیز نمود یافته‌اند. پرسش‌های مقاله این است که پرشمارترین فرم‌های سفال صفوی در تنگ‌بری‌ها و دلایل به‌کارگیری آن‌ها کدام است؟ اهداف این پژوهش، گونه‌شناسیِ پرکاربردترین فرم‌های تنگ‌بری در کاخ‌های هشت‌بهشت و عالی‌قاپو در اصفهان، بررسی تطبیقی فرم سفال صفوی و تنگ‌بری‌ها و تحلیل علل به‌کارگیری فرم سفالینه‌ها در تنگ‌بری‌هاست.
چکیده مقاله ۲ مجله علمی پژوهشی مطالعات معماری ایران شماره ۱۲
بررسی شواهد تأثیر معماری پارسی بر معماری دورۀ مائوریایی هندوستان | حسین الماسی ستوده، حسن بلخاری قهی
سرزمین هندوستان یکی از ساتراپی‌های امپراتوری هخامنشی بوده است و با توجه به قرارگیری این ساتراپ در منتهی‌الیه خاوری قلمرو هخامنشی و عدم آشنایی تاریخ‌نگاران عهد باستان با این سرزمین، اطلاعات کمی دربارۀ این ساتراپی و حدومرز آن در دورۀ هخامنشی در دسترس می‌باشد. در پی هجوم اسکندر مقدونی از غرب به شرق، سرزمین هند آخرین بخش از امپراتوری هخامنشی بود که به تصرف او درآمد و از این زمان به‌بعد، اطلاعاتی توسط تاریخ‌نگاران عهد قدیم دربارۀ این سرزمین و آداب و جغرافیای آن نوشته شده و در دسترس است.
چکیده مقاله ۳ مجله علمی پژوهشی مطالعات معماری ایران شماره ۱۲
«بهشت ثانی» و «کوچۀ آراسته از خرمی»، شکل و جایگاه خیابان(ها) در جعفرآباد و قزوین صفوی | حمیدرضا جیحانی، فاطمه رجبی
زمانی که قزوین به‌عنوان پایتخت شاه‌طهماسب انتخاب شد، دولتخانه و مجموعه‌ای از باغ‌ها، در اراضی موسوم به زنگی‌آباد ساخته شدند. با تخریب بخش وسیعی از مجموعۀ صفوی قزوین، آثار ناچیزی از آن باقی مانده است. این آثار ناچیز و منابع دیگر همواره دست‌مایه قرار گرفته‌اند تا شکل شهر و طرح دولتخانه و باغ‌های مجاور آن آشکار شود.
چکیده مقاله ۴ مجله علمی پژوهشی مطالعات معماری ایران شماره ۱۲
شأن کیفیت در معماری اسلامی، با استناد به آراء ابن‌عربی | مهسا رحمانی
مخاطبان آثار معماری اسلامی به‌واسطۀ حضور در این مکان‌ها به کیفیتی اذعان می‌کنند که بی‌گمان عمق وجود آن‌ها را نشانه رفته است. اما اگر این تجربۀ عمیق درونی را که مختص بناهای اسلامی نیز نیست و در اغلب بناهای فرهنگ‌های سنتی یافت می‌شود، با نظریه‌پردازی‌های رایج در باب فهم معماری مقایسه نماییم کمتر سنخیتی پیدا می‌کنیم.
چکیده مقاله ۵
معیارهای قلمرو عمومی خوب شهر | محمد نقی زاده
از گذشته‌های دور، همۀ و مکاتب فکری و انسان‌ها و جوامع ویژگی‌هایی را برای بهترین مکان زندگی خویش مدنظر داشته و متفکران و صاحب‌نظران هر جامعه‌ای، این ویژگی‌ها را معرفی می‌کرده‌اند. امروزه با توسعۀ فیزیکی شهرها و امکانات وسیع حمل‌ونقل و سفر و گردش‌گری، به‌نظر می‌رسد که معیارها و ویژگی‌های خاص برای هر محیط و هر شهر و اجزای شهر، به‌ویژه برای قلمرو عمومی آن باید تبیین و تعریف شود.
چکیده مقاله ۶
مشهد شهری است با محله‌های تاریخی که روزگاری بسیاری از خانه‌های ارزشمند را در خود جای داده بود، اما به‌واسطۀ تغییر شیوۀ زندگی، طرح‌های توسعه، مهاجرت و تغییرات اقتصادی، بخش وسیعی از بافت ارزشمند شهر در طی زمان دچار تغییر شده است. صرف‌نظر از جنبه‌های مثبت و منفی این تحولات، لزوم معرفی و بازشناسی خانه‌های مشهد به‌عنوان یک شهر تاریخی، امری ضروری و مسجل است. در این نوشتار سعی شده است تا قابلیت گونه‌شناسی و دسته‌بندی درخصوص خانه‌های تاریخی شهر مشهد مورد بررسی قرار گیرد.
تأیید نقشه‌های معماری و اعطای پروانۀ ساختمانی، بخشی از جریان ساخت‌وساز در محیط‌های مسکونی است. جریان پیوسته‌ای که تأثیرات متفاوتی بر محیط و ساکنان آن بر جای می‌گذارد. بررسی این اثرات نیازمند دریافت ادراک ساکنان از آن در طول زمان است تا در شکل‌دهی به مراحل مختلف چرخۀ ساخت‌وساز مورد استفاده قرار گیرد. از سوی دیگر، سازوکار هدایت تغییرات تدریجیِ کالبدی براساس تجربۀ ساکنان، نیازمند مدلی است که آن را با روند عینی تلفیق و امکان شناخت محیط مسکونی را در هر مقطع زمانی میسر سازد.
چکیده مقاله ۸
این تحقیق از طریقی دیگر به پرسش متداول حوزۀ آموزش معماری، یعنی مسئلۀ عدم انسجام و مسئلۀ وابستۀ آن یعنی شکاف میان نظر و عمل در معماری می‌پردازد و تأمل فلسفی دربارۀ مفاهیم و پیش‌فرض‌های این مسئله را وجهۀ همت خود قرار می‌دهد. بازخوانی معنای عمل و نسبت آن با نظر در آراء ارسطو معنای دیگری از «عمل» را آشکار می‌کند که وجوه آن در معرفتی به نام فرونسیس یا حکمت عملی به نیکویی گشوده شده است. با استفاده از تحلیل گادامر از مفهوم فرونسیس، اهمیت آن در فهم نسبت میان امر کلی و امر جزئی، و به‌تبع آن، میان نظر و عمل روشن‌تر می‌شود.
