فصلنامه علمی-پژوهشی آرمانشهر دومین ویژه نامه نورپردازی (۱)

 

ادراک انسان از فضا با تغییر روشنایی در عین ثابت بودن سایر عوامل تغییر می کند و احساس ناشی از آن بر عملکرد فرد تأثیر دارد؛ اما در دوران معاصر دسترسی راحت به منابع روشنایی مصنوعی و عرضه ی فراوان و ارزان انرژی الکتریکی کمیت را جایگزین کیفیت نموده است. شیوه های کنترل نور روز در جهت افزایش بهره وری فرد از فضا به شیوه ی خلاقانه ای در معماری تاریخی ایران به کار رفته و انسان رکن اصلی این طراحی محسوب می شود.

 

 

مقوله ی نورپردازی در مکان های آموزشی، به ویژه در مقطع دبستان، به عنوان یکی از مهم ترین عوامل تأثیرگذار بر یادگیری کودک قابل توجه است. طراحان می توانند با استفاده از سیستم آگاه از زمینه در نورپردازی چنین فضاهایی به کمک توانایی سیستم های هوشمند در ادراک و عمل با قابلیت سنجش زمان، درجه حرارت و حتی هویت کاربر شرایط را برای کودکان بهبود بخشند؛ برای این منظور واسط کاربری آگاه از متن برای نورپردازی فضای یک کلاس کارگاهی با توجه به اصول طراحی کاربرمحور طراحی گردید و ۳۰ کودک به صورت نمونه ی در دسترس در شرایط مختلف مورد آزمایش و پرسش قرارگرفتند تا احساس و بازده کاری آن ها در مورد تغییرات شکل گرفته مشخص شود. با توجه به نتایج به دست آمده می توان مشاهده کرد که کودکان در فضای نوری آگاه از زمینه احساس بهتری دارند و ارتقاء این احساس منجر به افزایش شرایط مطلوب جهت آموزش می گردد.

 

استفاده ی صحیح از نور روز، استفاده ی صحیح از منبع رایگان انرژی است. توجه به کیفیت و کمیت نور روز، به ویژه در مراحل اولیه ی طراحی معماری بسیار حائز اهمیت است چرا که منجر به خلق فضایی با مصرف انرژی کمتر و کیفیت بالاتر شده و همزمان سلامت روحی و جسمی ساکنین را نیز تضمین می نماید. در ساختمان های تجاری، اداری و صنعتی نیز توجه به این مقوله، امکان افزایش بازدهی کارکنان را فراهم می آورد.

 

نور روز تأثیر قابل توجهی در کارآیی و کیفیت بهره گیری از محیط دارد. در این میان رف های نوری از جایگاه ویژه ای برخوردارند. رف های نوری یکی از فناوری های نور روز ترکیب شده با پنجره با عملکرد سه گانه سایه اندازی، افزایش عمق نفوذ نور به بخش های مرکزی و عمیق تر اتاق و کاهش خیرگی، و داشتن این مزیت که مانع دید به بیرون نمی شود، یکی از پرطرفدارترین فناوری ها محسوب می شود.