مسابقه طراحی محور پیاده تونل رسالت | جواد پی تام

مسابقه طراحی محور پیاده تونل رسالت
تیم طراحی : جواد پی تام

برگزار کننده: شهرداری تهران
سال مسابقه : ۱۳۹۴
موقعیت : ایران – تهران
وضیعیت:طرح پیشنهادی مسابقه

درباره پروژه مسابقه طراحی محور پیاده تونل رسالت

ایده های طراحی: در راستای توجه به پستی و بلندی بسیار زیاد در محدوده سایت و طبیعت ارگانیک خیابان ولیعصر و توجه به ارتفاعات تهران ایده مورد نظر تعریف شده است به همین دلیل با ایجاد راه های هیجان انگیز و متنوع برای جذب شهروندان به مقوله ی مهم پیاده مداری و آوردن عنصر زنده و پویای آب به همراه صدای آرامش بخش آن توسط فواره ها و آبشار های مصنوعی به همراه فضای سبز با گونه های گیاهی متفاوت، مناسب با اقلیم کلان شهر تهران که باعث ایجاد هوای مطبوع در محدوده می شود، در نظر گرفته شده است.

روند طراحی

با توجه به محوریت اصلی موضوع مسابقه با عنوان ایده پردازی محور پیاده و ساماندهی فضاهای گمشده اراضی فوقانی تونل رسالت، به عنوان فضای شهری پیاده مدار تفریحی و گردشگری با دید گسترده به شهر تهران روند طراحی کلی پروژه به سویی سوق پیدا می کند که پیاده راهی ممتد از حد فاصل خیابان الوند تا پلاک های اولیه ی غربی خیابان ولیعصر طراحی گردد. با توجه به اینکه محدوده ی مورد نظر پتانسیل بالا برای تبدیل شدن به یک پیاده راه طبیعت را دارد و به دلیل اینکه زمین پروژه دارای ناهمواری های طبیعی بسیاری می باشد، لذا به صلاح دید طراح یک پیاده راه ممتد به صورت پل از روی محدوده طراحی(از پلاک های غربی خیابان ولیعصر تا اواسط پارک سیما) عبور می کند. تا امنیت افراد پیاده نسبت به سطح سواره برقرار باشد.

به نوعی می توان گفت که این پل از خیابان های ولیعصر، خالداسلامبلی و سیاوش عبور می کند که با توجه به کد های ارتفاعی نقشه های موجود ارتفاع پل از سطح هر کدام از خیابان ها تغییر می کند. پل اصلی مجموعه به صورت دایره ای شکل بر روی خیابان ولیعصر طراحی شده است که ارتفاع آن نسبت به سطح خیابان ۱۳ متر می باشد. ارتفاع آن بخش از پل که از خیابان خالد اسلامبلی عبور می کند به دلیل اینکه این خیابان شامل دو محور رفت و برگشت می باشد و از لحاظ ارتفاع در سطح خیابان با هم مغایرت دارند، در یک سمت خیابان ۹ متر و در سمت دیگر ۱۱ متر از این محور عبور می کند.

محدوده شماره ۱

پس از عبور از دو خیابان، به سطح خیابان سیاوش می رسد. با توجه به اینکه این پل از اواسط فضای پارک سیما شروع می شود و برای رسیدن به ارتفاع مجاز بر روی سطح خیابان سیاوش الزاما طراحی به شکلی صورت گرفت که به ارتفاع ۴ متر در یک بخش و حداکثر ارتفاع در این خیابان ۶ متر طراحی گردید. جهت استفاده از این فضای شهری برای تمام قشر های مختلف مردم و رفاه حال آنها فضاهای حرکتی به صورت رمپ با شیب ۵ درصد، پلکان با ارتفاع خیز ۱۰ الی ۱۵ سانتیمتر، اسانسور های خدماتی و نفربر و با در نظر گرفتن یک پیست دوچرخه سواری در محدوده به سرزنده نگهداشتن این فضا و ترغیب مردم برای استفاده از این وسیله و پیاده روی در نظر گرفته شده است. لازم به ذکر است که شیب پیست دوچرخه سواری ۳ درصد می باشد. محدوده شماره ۱

(حد فاصل خیابان الوند و خیابان سیاوش):

در این محدوده برای جذب شهروندان و ایجاد مولفه های سرزندگی، تنوع، هیجان و جهت تبدیل شدن به یک فضای شهری خلاق ورود کاربری هایی همچون تجاری، پذیرایی، فرهنگی و تفریحی جانمایی شده است. کاربری های تجاری نظیر غرفه هایی که از نظر اقتصادی در فضاهای شهری و پیاده راه موجب سودآوری پروژه می شود، در این محدوده تعریف شده اند. غرفه های پذیرایی شامل کافه ها، انواع برند های فست فود و رستوران به صورت روباز و داخل ساختمان جانمایی شده اند. یکی از مهم ترین قسمت های این پروژه که به جذب افراد و حضور آنها در این محدوده کمک می کند، کاربری فرهنگی است.

بخش هایی نظیر آمفی تئاتر روباز، گالری های نقاشی، عکس و صنایع دستی اقوام مختلف این مرز و بوم و یک فضای اختصاصی به عنوان اتاق هنرمندان که شهروندان با تمام هنرمندان کشور به صورت حضوری ملاقات می کنند. پیشنهاد طراح در این زمینه ایجاد فضایی متفاوت برای جذب هنرمندان خیابانی ( نقاشی، موسیقی و گرافیک) برای نمایش و فروش آثار خود است. با توجه به مولفه بسیار مهم سرزنده کردن فضا برای جذب تمام قشر های مردم در تمام سنین کاربری های تفریحی متفاوتی نظیر فضای بازی کودکان، فضای باز برای بازی های متفاوت با سلیقه افراد (شطرنج، بدمینتون، اسکیت، پینگ پنگ)، پیست دوچرخه سواری و سکوی دید به ارتفاعات و ایجاد برقراری ارتباط به دید و منظر شهر تهران جانمایی شده است.

اصولی که در این بخش در نظر گرفته شده است:

– توجه به اصول معماری ایران – طراحی متناسب با اقلیم تهران – استفاده از سازه های سبک LSF برای ساختمان های طراحی شده و ستون های فلزی برای نگهداشتن پل. – توجه هرچه بیشتر به دید های ناظر و عابر پیاده – استفاده حداقل از سازه های چادری به عنوان سایه بان به دلیل عدم دید مطلوب به ارتفاعات تهران در فاصله ی دور می شود. – ایجاد پیوستگی و انسجام در طراحی محدوده. – استفاده از شیب زمین به عنوان ایده اصلی طراحی و عامل ایجاد خلاقیت در محدوده طراحی شده است.

– طراحی و جانمایی مراکز تجاری طبقه ی همکف ساختمان هایی که در جبهه ی جنوبی پارک سیما وجود دارد. محدوده شماره ۲ (حد فاصل خیابان سیاوش تا یک پلاک غربی خیابان ولیعصر) این محدوده متصل کننده ی اراضی غربی و شرقی است که به وسیله ی یک پل عابر پیاده که از پلاک های غربی خیابان ولیعصر شروع شده و تا اواسط پارک سیما امتداد دارد. برای نشان دادن مولفه های هیجان، تنوع و جهت خلاقیت در این فضا و همچنین جهت حس کنجکاوی در ناظر و دید او این پل به صورت پر پیچ و خم طراحی شده است.

دید و منظر

در میان این پل یک فضای استراحت، حرکت و نشیمن به صورت کاملا دایره و متناسب با هندسه های موجود در معماری ایران بر روی خیابان ولیعصر خودنمایی می کند. و همچنین می توان گفت دید و منظر بسیار خوبی به ارتفاعات تهران چه از غرب و چه از شرق دارد. برای دسترسی به این فضای دایره ای شکل که ارتفاعی در حدود ۱۳ متر از سطح خیابان ولیعصر دارد، یک پلکان شهری در جبهه غربی خیابان طراحی شده است که می توان گفت تمام نیاز های افراد را برای استفاده از آن از جمله فضای پلکان، رمپ، در میان پلکان فضای نشیمن تعبیه شده است، فضای سبز و وجود آبنما برآورده کرده است که حس دعوت کنندگی افراد را برای بالا رفتن و یا استراحت کردن دوچندان کرده است.

فضاها

یک فضای پذیرایی در جبهه ی غربی خیابان ولیعصر تعبیه شده است. در سمت شرقی خیابان ولیعصر یک فضای پذیرایی با رویکرد تفریحی شامل کافی شاپ و فست فود و رستوران که شامل بام های سبز مرتبط به هم و احساس قدم زدن و تفریح در این فضا افراد را جذب می کند. در این محدوده فضای باز برای بازی های متنوع به سلیقه های مردم و غرفه های فروش محصولات فرهنگی در نظر گرفته شده است. یک رمپ رفت و برگشت به پل عابر پیاده و ادامه فضای پیاده راه در ارتفاع را محیا می سازد.

سپس در ادامه به پلکان شهری دیگری خودنمایی می کند که اتصال دهنده ی این فضا به خیابان خالد اسلامبلی است. بعد از خیابان خالد اسلامبلی به یک فضای کاملا فرهنگی شامل گالری و نمایشگاه هفتگی آثار هنرمندان که به جای ساختمان پست برق جانمایی شده است که علاوه بر ارتباط از خیابان خالد اسلامبلی به بام این ساختمان یک دستگاه پله و آسانسور هم در داخل ساختمان برای ارتباط هرچه بهتر ببه بام سبز خود و ادامه مسیر برنامه ریزی شده است.

بام سبز

اتفاقاتی که در این بام سبز می افتد یک فضای کافه و نشیمن برای گفتمان و تعاملات اجتماعی و ایستگاه دوم دوچرخه برای افرادی که برای ادامه ی مسیر به وسیله ی پیاده روی از پیاده راه استفاده می کنند، جانمایی شده است. نکته ی قابل تامل و نقطه ضعف این پروژه در این طراحی هم پیوند شدن مسیر سواره و پیست دوچرخه در خیابان سیاوش می باشد.که طبق ضوابط جدید از طرف طراح می توان با استفاده از سرعت گیر های پی در پی و دوربین های راهنمایی و رانندگی و حداکثر سرعت در این بخش از خیابان سیاوش، ۲۰ کیلومتر در ساعت اعلام کرد.