فصلنامه علمی-پژوهشی مطالعات شهر ایرانی شماره ۱۶

 

---

چکیده مقاله ۱ فصلنامه علمی-پژوهشی مطالعات شهر ایرانی شماره ۱۶

معماری نقطة تلاقی نیاز انسان با هنر است و می توان آن را تجلّی فکر و هنر بشر دانست. آن چه که معماری به ما می نمایاند، نمایی است از اجتماع، اقتصاد، مذهب و فرهنگ جامعة انسانی که بنا در آن شکل گرفته است.

 

 

چالش‏های موجود در زمینة‏ بهسازی آثار تاریخی، از موضوع های بحث‏برانگیز معماری است. از عوامل اصلی این چالش ها می توان به تفاوت دیدگاه‏های موجود در این حوزه اشاره کرد. دو دیدگاه عمده در این مبحث که زمینه‏ساز افتراق نظر شده و ضرورت پژوهش حاضر را تبیین می‏کند، نگاه انحصاری مرمّت‏گران و نگاه مهندسان سازه است. نگاه ویژة مرمّت به بهسازی بناهای تاریخی و ضرورت ارتقای ایستایی این آثار، موجب تضعیف دیدگاه مشترک و رشد دیدگاه‏های انحصاری گردیده است.

 

 

دریافت کامل مقاله

---

مسجد جامع جهان نما در سدة یازدهم هجری و پس از بنای دهلی نو (شاه جهان آباد) به دستور شاه جهان ساخته شد. در آن زمان دهلی مساجد جامع دیگری نیز داشت. در کتیبة این مسجد گفته شده این مسجد هم زمان با ساخت شهر شاه جهان آباد (دهلی امروز) در زمان حکومت بابریان و به دستور شاه جهان ساخته شد.

 

فراغت، از نیازهای فطری انسان و فضای شهری فراغتی، بستر مجموعه‏ مشغولیّت‏های آزادانه و توأم با لذّت مردم در زمان فراغت در شهرهاست که متأسفانه در شهرهای ایرانی چنان که باید بروز نیافته است؛ زیرا کالبد، عملکرد و معنای فضاهای شهری بالفعل و بالقوه نه تنها با انتظارات عام از فضاهای فراغتی بلکه با ویژگی های مؤثّر بوم اعم از طبیعی، اجتماعی، فرهنگی و رفتاری نیز سازگار نیست. لذا فضاهای فراغتی، فضاهای کم رونقی هستند که شهروندان در آن احساس بی هویّتی، عدم حس تعلّق و لذّت می نمایند و فراغت واقعی را تجربه نمی کنند.

 

پژوهش های متعدّد و متنوّعی که در صد سال اخیر در زمینة «شهر اسلامی» صورت گرفته، باعث انباشته شدن حجم زیادی از متون نظری گردیده است که دیدگاه ها و نظرات ارائه شده در آن ها، تعدّد، تنوّع و گاه تناقض و اختلاف فاحشی با یکدیگر دارند. این گستردگی و تنوع و در مواردی تناقض، موجب ابهام و سرگشتگی پژوهشگران این حوزه، به ویژه پژوهشگران جوان شده و هم چنین، فهم صحیحِ از حدود و ثغور و مرزهای این مطالعات را با مشکلاتی همراه کرده است.