موقعیت: ایران، تبریز
وضعیت: طرح پیشنهادی مسابقه
مساحت: ۱۵۰۰۰ مترمربع
تاریخ ساخت: ۱۳۹۵
کاربری: طراحی شهری
کارفرما: سازمان قطار شهری تبریز و حومه
تیم طراحی: مهدی رسولی، فریبا گودرزی
درباره پروژه ایستگاه میدان ساعت متروی تبریز
میدان ساعت به عنوان یک میدان تاریخی و فرهنگی، در شهر تبریز ثبت شده است. با بررسی سرگذشت میدان، خواهیم دید که ساختار و یکپارچگی آن در طول زمان خدشه‌دار شده، به گونه‌ای که در یک دوره زمانی، مجسمه باقرخان از وسط میدان حذف و در دوره‌ای دیگر، ساختمان نسبتا تاریخی دوران پهلوی که در طول زمان، بخشی از هویت میدان را تشکیل داده بوده‌اند، از استخوان‌بندی میدان حذف شده‌اند. تغییر یکباره این نوستالژی‌ها، موجبات بحران هویتی در شهر و ناکارآمدی بافت‌های تاریخی را فراهم خواهد کرد، چرا که میزان ادراک انسان از محیط، بستگی به حافظه تاریخی وی از آن محیط دارد و اگر آن محیط را حذف و یا تقلیل دهیم، این حافظه دچار اختلال می‌شود و احساس بیگانگی را در فضا ایجاد می‌کند.
عناصر هویت‌بخشی میدان
ما می‌خواهیم با بازسازی کلیت یک چیز به جای اجزای آن، در راستای تداعی و حفظ گشتالت و یکپارچگی محیطی، به بازگرداندن حس مکان و احیای خاطرات مشترک جمعی کمک کنیم. برای این امر، بخشی از عناصر کلیدی در هویت‌بخشی میدان را، با در نظرگرفتن شرایط جدید سایت که در زیر به دو مورد آن اشاره شده است، به آن باز می‌گردانیم.
۱. آمار نشان می‌دهد که رشد بناهای ساخته‌شده در شهر تبریز، در سال‌های اخیر، از رشد جمعیت آن بیشتر بوده و این امر موجب کاهش فضاهای سبز در شهر معروف به باغشهر تبریز شده است. در نتیجه، ترجیح می‌دهیم حال که بنای موجود در میدان حذف شده است، به جای آن، تا جایی که امکان دارد و البته با حفظ عناصر لازم در حفظ گشتالت محیطی میدان، فضای سبز را جایگزین کمبودهای شهر کنیم. در نتیجه، فضای شهری به درون جداره‌ها رسوخ خواهد کرد و حاشیه میدان را به دو حیاط مرکزی میان ساختمان خواهد دوخت.
۲. ساختمان شهرداری در حاشیه سایت، در حال مرمت بوده و قرار است به مرکز رویدادهای اجتماعی، فرهنگی و تالار شهر تغییر کاربری دهد. در حال حاضر، این مجموعه یک حیاط پشت به میدان دارد که در آینده می‌توان از فضای خالی به دست آمده در سایت مترو، به عنوان حیاط دوم مجموعه تالار شهر، ولی رو به خیابان و میدان ساعت بهره برد و از آن به عنوان مکانی برای نمایش‌ها و پرفورمنس‌های خیابانی استفاده کرد. این فضای جدید شهری می‌تواند به رونق مجموعه تالار شهر و شهرداری در آینده کمک کند.
