طراحی گالری مبل فدک | آتلیه معماری آرتیک

گالری مبل فدک
معمار: آتلیه معماری آرتیک

موقعیت : ایزان، تبریز
وضعیت : ساخته شده
مساحت  : ۱۸۵۸ متر مربع
تاریخ ساخت : ۱۳۹۲
کاربری : تجاری
تیم طراحی: رامین طائری اصل، فریدون آزادمنش، سالار زینت‌الدینی
کارفرما: علیرضا نصرتی
عکس: فریدون آزادمنش

درباره پروژه  گالری مبل فدک 

شرح پروژه از زبان معمار

پروژه حاضر، زمانی برای تیم آرتیک طرح شد که تخریب عناصر معماری بنای قدیمی انجام گرفته بود و فرصت بسیار محدودی برای طراحی در اختیار داشتیم و از طرفی، کارفرما به دنبال طرحی گیرا برای جذب بیشتر مشتری بود. لذا با توجه به زمان محدود و حجم کاری بالا، تصمیم بر این شد تا پروژه مرحله‌بندی شود و طراحی مطابق اولویت‌های کارفرما و اجرا، در بازه‌های زمانی مجزا و در عین حال پیوسته انجام گیرد.

بنای پیشین پروژه، ساختمانی با اسکلت فلزی و با ابعاد ۲۱ متر در طول و ۲۸ متر در عرض (بر خیابان) بود و به دلیل جداشدن دو شریک، ملک آنها نیز در حال تفکیک بود و بعد از تفکیک، طول نمای مبل فدک از ۲۸ متر به ۱۶ متر کاهش می‌یافت. پوشش اولیه ساختمان نیز، آجری بود که بعدها با نمای تخت کامپوزیت پوشانده شده و داخل فضاها نیز به گچ بری‌ها و رنگ‌بندی‌های معمول دهه شصت مزین بود. همچنین، قبل از حضور تیم معماری، در پشت بنای فلزی حاضر، یک ساختمان بتنی در حال ساخت بود و کارفرما قصد ادغام این دو بنا را داشت. نکته بارزی که در طراحی ما تأثیر کلانی گذاشت، این بود که بنای پیشین با عنوان مبل فدک فعالیت می‌کرد و قرار بود بنای تفکیک‌شده نیز با همین عنوان به فعالیت خود ادامه دهد. لذا تیم طراحی بر این شد تا ماهیت عنوان پیشین را حفظ و با وجود کوچک‌ترشدن بنای فعلی، اصالت اولیه آن را حفظ کند.

روند طراحی

در ابتدا، با بررسی محیطی بنا و با توجه به قرارگیری در کنار رودخانه و جاده، نکات حساس سایت را شناسایی کردیم. حضور جاده و ترافیک بالای خودرو در آن باعث شد در طراحی نما، علاوه بر نمای نزدیک و پیاده، به نمای دور بنا نیز بپردازیم. از نظر ما، نمای دور پروژه باید به افراد عبوری از جاده توجه می‌کرد و می‌بایست مانند آنان که در حرکت هستند، پویا می‌بود. ایده اولیه بدین‌صورت شکل گرفت که با حفظ تقریبی مساحت نمای قبل از تفکیک، برای افراد عبوری از جاده نیز نمایی مجزا از نماهای معمول ایجاد کنیم، نمای قبل از تفکیک را به سمت نمای بعد از تفکیک فشردیم و با تاخوردگی‌های به وجود آمده، نمایی رو به جاده به دست آمد؛ تصویری در ابعاد شهری که در حال عبور از جاده تغییر می‌کرد و هر لحظه از حرکت را در نظر افراد عبوری، از نو می‌ساخت.

نمای پروژه

ایده برای نمای دور مناسب بود، اما برای نمای نزدیک و افراد پیاده، بیانی دیگر می‌خواستیم، لذا برای پخته‌ترکردن نمای دور و ایجاد تصویری نو برای افراد پیاده، در کنار آمادگی برای رسیدن به فضای داخل و ایجاد سایه‌روشن، نمای دور را به چند ردیف تقسیم کردیم و تاخوردگی‌ها را اتفاقی‌تر جلوه دادیم. در سطح تراز همکف نیز، با استفاده از مصالح صمیمی‌تر و جزئیات ریزتر در دیوار و کف‌سازی پیاده‌گذر، سعی در القای حس آسودگی را داشتیم. ورودی نیز به تبع همین حس، از سفت و سختی خود خارج شد و در کنار دعوت به داخل، دارای حرکتی در محور بنا به خارج است و از درون بنا، آخرین بیان را نیز در بر دارد. ترکیب نمای به دست آمده در روز کامل می‌نمود، امّا در نمای شب نیز لازم دیدیم برای القای حس حجمی که در روز بود، از منبع نوری در بدنه نما استفاده شود.

طراحی فضای داخلی

پس از طراحی نما و ورود به طراحی داخلی، اولین چالش ما، ایجاد خوانشی از بیرون در داخل بود، به طوری که تاکید بر حضور شماتیک فرم‌های شکل‌گرفته نما در داخل باشد و کیفیت نمایش را که محور اصلی طراحی بود، افزایش دهد. در همین راستا، به وسیله ریتم و تکرار فرم‌ها، به ماهیت فضا و چیدمان داخل آن تاکید کردیم، به طوری که کاربران فضا در زمان کوتاهی که از آن استفاده می‌کنند، بر فضا تسلط داشته و احساس امنیت کنند. در اجزای داخلی، المان‌هایی برای حرکت‌ و سکون بصری قرار داده شده تا تعامل با فضا را طبقه‌بندی کنند. حرکت سیال و هدایت بصری نورها در سقف و دیوارها و همچنین تقسیم بصری ستون‌ها در قسمت بالکن، با ایجاد پیوستگی و سلسله مراتب، به کاربران اجازه تعامل بهتر با فضا را می‌دهند. یکی از نکات مهم طراحی، توجه به مناظر اطراف است و با در نظرگرفتن دره سرسبزی که در جنوب بنا واقع بود، دید وسیع و بازی را در انتهای فضای داخلی به این فضا اختصاص دادیم و از طرفی، گشودگی‌های ضلع شمالی (سمت جاده) را مسدود کردیم تا از تشویش و منظر نامتناسب آن در امان باشیم.