فصلنامه علمی-پژوهشی مطالعات شهر ایرانی شماره ۳
فهرست مقالات در فصلنامه علمی-پژوهشی مطالعات شهر ایرانی شماره ۳
چکیده مقاله ۱ فصلنامه علمی-پژوهشی مطالعات شهر ایرانی شماره ۳
آموزه های معماری ایرانی و ساختمان سازی مسكونی از دورة قاجاریه تا امروز | دﮐﺘﺮ حسین زمرشیدی
ساختمان های مسكونی رعیت نشین دورة قاجاریه گرچه نمای بسیار ساده ای داشتند، ولی از پی سازی و اسكلت سازی مقاومی برخوردار بودند. در ساختمان های بیرونی و اندرونی آنها، طرح های دلباز همراه با رعایت اصول ارتباطات و محرمیّت، توجّه به مسائل فنی فاضلاب، آبرسانی، پیسازی، اسكلت سازی های مقاوم و ضد زلزله، نماسازی با پدیده های مقاوم هنری و متصل به بنا و در نهایت ارزش هایی از هنر وابسته به معماری دیده می شود.
چکیده مقاله ۲ فصلنامه علمی-پژوهشی مطالعات شهر ایرانی شماره ۳
پدیدارشناسی هویّت و مکان در بافت های تاریخی | محمد رضا پورجعفر ، حسن علیپورمند ، حسین ذبیحی ، لیلا سادات هاشمی دمنه ، محسن تابان
چکیده مقاله ۳ فصلنامه علمی-پژوهشی مطالعات شهر ایرانی شماره ۳
تجلّی مفهوم حرکت در معماری معاصر ایران | محمد جواد مهدوی نژاد ، نوشین ناگهانی
چکیده مقاله ۴ فصلنامه علمی-پژوهشی مطالعات شهر ایرانی شماره ۳
برساخت مفهوم «شهر اسلامی» | سمیه فلاحت
شکل شهری شهرهای خاورمیانه و شمال آفریقا در اروپا برای نخستین بار در دهه های آغازین قرن بیستم به صورت علمی مورد مطالعه قرار گرفت. شرق شناسان فرانسوی، اولین نویسندگانی بودند که اصطلاح «شهر اسلامی» را به کار گرفتند و این شهرها را در گروه خاصی دسته بندی نمودند. از آن زمان به بعد تعداد زیادی از متون به نظریه پردازی در زمینه شکل این شهرها پرداختند که بیشتر آنها به نوعی متأثر از نظریّه های پیشین بودند.
چکیده مقاله ۵ فصلنامه علمی-پژوهشی مطالعات شهر ایرانی شماره ۳
سطح بندی شهر در كلام پیامبر اسلام (ص) |حسین ستاری ساربان قلی
مقالة حاضر با هدف بررسی مفاهیم شهری به كار رفته در گفتار حضرت رسول اكرم (ص) و امكان به كارگیری و دسته بندی آن برای شهرهای معاصر تدوین شده است. برای بررسی گفتار حضرت رسول اكرم (ص) در تحلیل متون، به كتاب نهج الفصاحه كه گردآوری كلام پیامبر است، استناد گردیده است. با بررسی تمامی احادیث این كتاب كه شامل ۳۲۲۴ حدیث است، ۹۶ حدیث مرتبط با شهر و شهرسازی و مباحث مطرح شده در فضاهای شهری تشخیص داده شد.
چکیده مقاله ۶
نقش میدان های شهری و بررسی عواقب ناشی از تنزّل جایگاه آن در شهرهای امروز با تأکید بر شهرهای ایرانی | سعیدنژاد ستاری
تشنه کامی شهرهای ایرانی امروز به هویّت، یکی از واقعیّت های محسوسی است که در پی ولع تجربة مدرنیته که از نه دهه پیش آغاز شد، بروز کرده است. ابتلائات ناشی از ماشینیسم که بر تضعیف بنیادهای زیست اجتماعی دامن می زند، حضور پیاده در فضای شهری را و کمرنگ و زمینة حضور سواره را قوت بخشیده است؛ از این رو، عمدة گره های شهری در قالب فلکه ها به وجود آمده و میدان ها قربانی این تحول شده اند. این مقاله به یکی از مصادیق کالبدی اثرگذار بر تلقّی های هویّتی می پردازد و لذا مسئله حذف میادین از گونه های فضاهای شهری محور اساسی بحث قرار گرفته است.
چکیده مقاله ۷
عوامل شكل دهندة شهرهای اسلامی ـ تاریخی مسلمانان | هوشمند علیزاده
اسلام از سوی بیش تر پژوهشگران به عنوان آیینی شهری شناخته شده که برای عبادت فرد در جمع ارزش خاصی قایل شده است. اگر چه در این دین تقوا به عنوان اصلی ترین معیار ارزیابی قلمداد می شود، امّا این واقعیّت برای همه مبرهن است که تعلیمات اسلام بیش تر در قرارگاه های شهری تجربه شده اند. از این رو، تعجب آور نیست که اسلام تأکید ویژه ای بر طرح شهرها در جهت کارایی و پاسخ گویی بیش تر به نیازهای اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جامعه داشته است.
چکیده مقاله ۸
تحول کارکردهای فرهنگی فضاهای شهری تهران | مهدی عباس زاده
کارکرد فرهنگی فضای شهری و توان پاسخگویی آن به نیازهای فرهنگی شهروندان، نه تنها با نگرش بر فضاهای ویژه فعالیت های فرهنگی و نوع و تعداد آنها قابل بررسی نیست، بلکه مستلزم توجه به روابط متقابل عناصر فرهنگی و فضای شهری در کلیت آن است. همراه با تحول در ابعاد اجتماعی و کالبدی فضای شهری و بردارهای مؤثر بر آن، عناصر فرهنگی مرتبط با آن نیز متحول می شوند.
