تأليفاتمجلاتمجله علمی منظرمقالات

مجله علمی منظر شماره ۳۷ زمستان ۱۳۹۵

 مجله علمی منظر شماره ۳۷ زمستان ۱۳۹۵

فهرست مقالات در   نشریه علمی منظر شماره ۳۷

۱- منظر ایرانی : رابطه دوگانه | سید امیر منصوری
 
۲- طبیعت انسانی در نگاه عرفانی باغ در منظر حافظ | مهدی شیبانی؛ رضا کسروی
 
۳- نمونه قبلی : زمینه‌ساز خلاقیت یا تقلید در طراحی منظر | فاطمه خزاعی؛ محبوبه خالویی
 
۴- تعامل شهر اهواز با رود کارون | مرتضی همتی؛ آذرنوش امیری
 
۵- مواجهه شهر اردبیل با دریاچه شورابیل | احسان کرامتی؛ فیروز آرمون؛ سید یحیی خاتمی
 
۶- باغستان سنتی قزوین | احسان دیزانی
 
۷-کوهستان البرز در طرح جامع تهران | بابک داریوش
 
۸- طرح کمربند سبز فرانکفورت | مریم محسنی مقدم
 
۹-بررسی طرح احیای محدوده حفاظتی بارانگارو | حمیده ابرقویی فرد
 
۱۰-هم‌زیستی معماری و طبیعت در روستاهای پالنگان و آویهنگ | سیده نفیسه موسویان
 
۱۱- معماری قلمرو، فراتر از محدوده‌های شهر | سحر حمیدی
 
 
 

چکیده مقاله ۱ نشریه مجله علمی منظر شماره ۳۷

منظر ایرانی : رابطه دوگانه | سید امیر منصوری

روستاهای‭ ‬ایران‭ ‬مرز‭ ‬روشنی‭ ‬با‭ ‬طبیعت‭ ‬ندارند‭. ‬برای‭ ‬آن‌ها‭ ‬ساخت‌وساز‭ ‬برای‭ ‬سکونت،‭ ‬همسان‭ ‬با‭ ‬طبیعت‭ ‬شکل‭ ‬می‌گیرد‭. ‬در‭ ‬نظر‭ ‬ایرانی‭ ‬طبیعت،‭ ‬موجودی‭ ‬است‭ ‬که‭ ‬زندگی‭ ‬و‭ ‬جریان‭ ‬خود‭ ‬را‭ ‬دارد‭ ‬و‭ ‬برای‭ ‬همسایگی‭ ‬با‭ ‬او،‭ ‬باید‭ ‬سازگاری‭ ‬نشان‭ ‬داد‭. ‬مهار‭ ‬طبیعت‭ ‬یا‭ ‬جدایی‌گزینی‭ ‬از‭ ‬آن‭ ‬خوش‌عاقبت‭ ‬نیست‭. ‬همسازی‭ ‬با‭ ‬طبیعت‭ ‬در‭ ‬طول‭ ‬تاریخ‭ ‬تدریجاً‭ ‬زیبایی‌شناسی‭ ‬خاصی‭ ‬را‭ ‬در‭ ‬روستای‭ ‬ایرانی‭ ‬پدید‭ ‬آورده‭ ‬است‭ ‬که‭ ‬طبیعت‭ ‬بکر‭ ‬در‭ ‬آن‭ ‬جایگاه‭ ‬پراهمیتی‭ ‬دارد‭. ‬صحنه‌هایی‭ ‬نیز‭ ‬که‭ ‬طبیعت‭ ‬در‭ ‬جریان‭ ‬حیات‭ ‬خود‭ ‬می‌آفریند،‭ ‬زیباست؛‭ ‬چه،‭ ‬در‭ ‬نظر‭ ‬ایرانی‭ ‬صحنه‌های‭ ‬طبیعی،‭ ‬تصادفی‭ ‬پدید‭ ‬نیامده‌اند‭ ‬بلکه‭ ‬محصول‭ ‬فعالیت‭ ‬نظاماتی‭ ‬در‭ ‬دل‭ ‬طبیعت‭ ‬هستند‭ ‬که‭ ‬بسیاری‭ ‬از‭ ‬آن‌ها‭ ‬برای‭ ‬ما‭ ‬روشن‭ ‬نیست‭. ‬اما‭ ‬همچون‭ ‬هندسه‭ ‬فرکتال،‭ ‬در‭ ‬پس‭ ‬ظاهر‭ ‬متنوع‭ ‬خود،‭ ‬از‭ ‬نظمی‭ ‬قابل‌دسترسی‭ ‬برخوردارند‭. ‬
 
 

چکیده مقاله ۲ مجله علمی منظر شماره ۳۷

طبیعت انسانی در نگاه عرفانی باغ در منظر حافظ | مهدی شیبانی؛ رضا کسروی

برای تبیین جایگاه باغ در منظر حافظ و بیانِ این مسئله که نسبت و ارتباط هنر باغ و شعر از حیث آفرینش هنری باهم چیست که مفهوم باغ به نحوی پربسامد در شعر حافظ حضور می‌یابد، باید ساحت ادراکی این دو مورد مداقه قرار گیرد. مقایسه این دو هنر بر اساس مؤلفه‌های بصری، شکلی صرف یا وجوه تعقلی صرف امکان‌پذیر نیست و در این زمینه تعلق این دو هنر به دو ساحت ادراکی مختلف هنرهای تجسمی و غیر تجسمی و سلسلهِ تحولات نگاه درونی و انفسی به طبیعت را در جریان شعر فارسی باید موردتوجه قرار گیرد.
 
 

چکیده مقاله ۳ مجله علمی منظر شماره ۳۷

نمونه قبلی : زمینه‌ساز خلاقیت یا تقلید در طراحی منظر | فاطمه خزاعی؛ محبوبه خالویی

عقاید‭ ‬متفاوتی‭ ‬در‭ ‬رابطه‭ ‬با‭ ‬تأثیر‭ ‬نمونه‌های‭ ‬قبلی‭ ‬بر‭ ‬آموزش‭ ‬دانشجویان‭ ‬وجود‭ ‬دارد‭. ‬درحالی‌که‭ ‬برخی‭ ‬این‭ ‬امر‭ ‬را‭ ‬عاملی‭ ‬برای‭ ‬افزایش‭ ‬خلاقیت‭ ‬دانشجویان‭ ‬تلقی‭ ‬می‌کنند‭ ‬برخی‭ ‬معتقدند‭ ‬که‭ ‬نمونه‌های‭ ‬قبلی‭ ‬تنها‭ ‬زمینه‌ساز‭ ‬تقلید‭ ‬از‭ ‬ایده‌ها‭ ‬و‭ ‬نه‭ ‬خلق‭ ‬ایده‌های‭ ‬نوین‌اند‭. ‬گرچه‭ ‬بررسی‭ ‬نقش‭ ‬نمونه‌های‭ ‬قبلی‭ ‬در‭ ‬طراحی‭ ‬دانشجویان‭ ‬در‭ ‬زمینه‌های‭ ‬مختلف‭ ‬طراحی‭ ‬سنجیده‭ ‬شده‭ ‬کمتر‭ ‬تحقیقی‭ ‬به‭ ‬نقش‭ ‬آن‭ ‬در‭ ‬آموزش‭ ‬منظر‭ ‬پرداخته‭ ‬ست‭. ‬تحقیق‭ ‬حاضر‭ ‬بر‭ ‬آن‭ ‬ست‭ ‬که‭ ‬در‭ ‬ابتدا‭ ‬طی‭ ‬یک‭ ‬تحقیق‭ ‬کیفی‭ ‬الگوهای‭ ‬متفاوت‭ ‬استفاده‭ ‬از‭ ‬نمونه‌های‭ ‬قبلی‭ ‬را‭ ‬توسط‭ ‬دانشجویان‭ ‬بسنجد‭ ‬و‭ ‬در‭ ‬ادامه‭ ‬دلایل‭ ‬کپی‌برداری‭ ‬از‭ ‬ایده‌ها‭ ‬را‭ ‬در‭ ‬طراحی‭ ‬منظر‭ ‬از‭ ‬زاویه‭ ‬دید‭ ‬دانشجویان‭ ‬بیان‭ ‬کند‭. ‬

 

چکیده مقاله ۴ مجله علمی منظر شماره ۳۷

تعامل شهر اهواز با رود کارون | مرتضی همتی؛ آذرنوش امیری

رودخانه‭ ‬کارون‭ ‬در‭ ‬جنوب‭ ‬ایران‭ ‬از‭ ‬پیش‭ ‬از‭ ‬اسلام،‭ ‬از‭ ‬تمدن‌ساز‌ترین‭ ‬رودخانه‌های‭ ‬این‭ ‬منطقه‭ ‬است‭ ‬و‭ ‬شهر‭ ‬اهواز‭ ‬که‭ ‬پیشینه‭ ‬آن‭ ‬به‭ ‬پیش‭ ‬از‭ ‬دوران‭ ‬ساسانی‭ ‬بازمی‌گردد‭ ‬در‭ ‬کنار‭ ‬همین‭ ‬رودخانه‭ ‬شکل‌گرفته‭ ‬است‭. ‬لبه‭ ‬شهری‭ ‬رودخانه‭ ‬کارون‭ ‬در‭ ‬شهر‭ ‬اهواز‭ ‬همواره‭ ‬تحت‭ ‬تأثیر‭ ‬نوع‭ ‬تعامل‭ ‬این‭ ‬شهر‭ ‬با‭ ‬رودخانه‭ ‬بوده‭ ‬است‭. ‬در‭ ‬طول‭ ‬تاریخ‭ ‬اهمیت‭ ‬رودخانه‭ ‬کارون‭ ‬برای‭ ‬ساکنین‭ ‬این‭ ‬منطقه‭ ‬فراتر‭ ‬از‭ ‬عنصری‭ ‬جهت‭ ‬تأمین‭ ‬آب‭ ‬و‭ ‬به‌عنوان‭ ‬زیرساخت‭ ‬اصلی‭ ‬در‭ ‬رونق‭ ‬اقتصادی‭ ‬شهر‭ ‬عمل‭ ‬کرده‭ ‬است‭. ‬ارتباط‭ ‬اقتصادمحور‭ ‬شهر‭ ‬و‭ ‬رودخانه‭ ‬موجب‭ ‬شده‭ ‬بود‭ ‬تا‭ ‬در‭ ‬طی‭ ‬سالیان‭ ‬لبه‭ ‬شهری‭ ‬رودخانه‭ ‬در‭ ‬این‭ ‬منطقه‭ ‬با‭ ‬کاربری‭ ‬تجاری‭ ‬شکل‭ ‬گیرد‭. ‬این‭ ‬در‭ ‬حالی‭ ‬است‭ ‬که‭ ‬در‭ ‬دهه‌های‭ ‬اخیر‭ ‬با‭ ‬رویکردهای‭ ‬متفاوتی‭ ‬که‭ ‬نسبت‭ ‬به‭ ‬تعامل‭ ‬با‭ ‬کارون‭ ‬اتخاذشده،‭ ‬رودخانه‭ ‬به‌تدریج‭ ‬نقش‭ ‬اقتصادی‭ ‬خود‭ ‬را‭ ‬در‭ ‬نظام‭ ‬شهری‭ ‬ازدست‌داده‌‭ ‬و‭ ‬متعاقب‭ ‬آن‭ ‬لبه‭ ‬شهر‭ ‬و‭ ‬رودخانه‭ ‬دچار‭ ‬اخلال‭ ‬شده‭ ‬است‭. ‬چنانچه‭ ‬به‭ ‬نظر‭ ‬می‌رسد‭ ‬شهر‭ ‬حیات‭ ‬اقتصادی‭ ‬خویش‭ ‬را‭ ‬از‭ ‬رودخانه‭ ‬مجزا‭ ‬نموده‌‭ ‬و‭ ‬توسعه‭ ‬آن‭ ‬بر‭ ‬مبنای‭ ‬رودخانه‭ ‬شکل‭ ‬نمی‌پذیرد‭. ‬این‭ ‬موضوع‭ ‬سبب‭ ‬شده‭ ‬تا‭ ‬هویت‭ ‬لبه‭ ‬شهری‭ ‬اهواز‭ ‬که‭ ‬طی‭ ‬قرون‭ ‬بر‭ ‬اساس‭ ‬رودخانه‭ ‬شکل‌گرفته‭ ‬دچار‭ ‬آسیب‭ ‬شده‭ ‬و‭ ‬به‭ ‬دنبال‭ ‬آن‭ ‬شهر‭ ‬با‭ ‬چالش‌های‭ ‬متعددی‭ ‬روبرو‭ ‬شود‭. ‬این‭ ‬پژوهش‭ ‬باهدف‭ ‬بررسی‭ ‬و‭ ‬تحلیل‭ ‬چگونگی‭ ‬و‭ ‬چرایی‭ ‬رابطه‭ ‬شهر‭ ‬اهواز‭ ‬و‭ ‬رودخانه‭ ‬کارون‭ ‬در‭ ‬طول‭ ‬تاریخ‭ ‬و‭ ‬شکل‌گیری‭ ‬لبه‭ ‬شهری‭ ‬کارون‭ ‬و‭ ‬آسیب‌شناسی‭ ‬آن،‭ ‬در‭ ‬دو‭ ‬بخش‭ ‬ابتدا‭ ‬به‭ ‬بیان‭ ‬ارتباط‭ ‬شهر‭ ‬و‭ ‬رودخانه‭ ‬در‭ ‬گذشته‭ ‬و‭ ‬پس‌ازآن‭ ‬به‭ ‬تحلیل‭ ‬رویکردها‭ ‬و‭ ‬اقداماتی‭ ‬که‭ ‬در‭ ‬دهه‌های‭ ‬اخیر‭ ‬نسبت‭ ‬به‭ ‬آن‭ ‬صورت‭ ‬گرفته،‭ ‬می‌پردازد‭. ‬

ادامه مطلب
مجله علمی منظر شماره 47 تابستان 1398

 

دریافت کامل مقاله                       دریافت کامل مقاله (Englidh)


چکیده مقاله ۵ مجله علمی منظر شماره ۳۷

مواجهه شهر اردبیل با دریاچه شورابیل | احسان کرامتی؛ فیروز آرمون؛ سید یحیی خاتمی

توسعه‭ ‬شتابان‭ ‬شهر‭ ‬در‭ ‬مسیر‭ ‬خود‭ ‬ناگزیر‭ ‬از‭ ‬تهاجم‭ ‬به‭ ‬طبیعت‭ ‬اطراف‭ ‬است‭ ‬این‭ ‬امر‭ ‬مجال‭ ‬تفکر‭ ‬پارادایمی‭ ‬و‭ ‬پرداختن‭ ‬به‭ ‬ابعاد‭ ‬مختلف‭ ‬در‭ ‬مکان‭ ‬گذار‭ ‬را‭ ‬نمی‌دهد‭. ‬در‭ ‬هرلحظه‭ ‬از‭ ‬فرآیند‭ ‬توسعه،‭ ‬برآیند‭ ‬مابه‌ازای‭ ‬برخورد‭ ‬شهر‭ ‬و‭ ‬طبیعت،‭ ‬مکانی‭ ‬با‭ ‬ویژگی‌های‭ ‬زیباشناختی‭ ‬خاص‭ ‬است‭ ‬که‭ ‬شتابِ‭ ‬طرح‌های‭ ‬توسعه‭ ‬توان‭ ‬انطباق‭ ‬با‭ ‬ظرفیت‌های‭ ‬موجود‭ ‬را‭ ‬نمی‌دهد،‭ ‬در‭ ‬این‭ ‬هنگام‭ ‬وجهی‭ ‬از‭ ‬منظر‭- ‬عمدتاً‭ ‬با‭ ‬غلبه‭ ‬زیبایی‭ ‬کارکردی‭ ‬و‭ ‬کالبدی‭- ‬بر‭ ‬جنبه‌های‭ ‬دیگر‭ ‬پیشی‭ ‬می‌جوید‭. ‬عرصه‭ ‬این‭ ‬توسعه،‭ ‬لبه‭ ‬شهر‭ ‬و‭ ‬طبیعت‭ ‬را‭ ‬به‌مثابه‭ ‬فضای‭ ‬میانجی‭ ‬متأثر‭ ‬از‭ ‬ویژگی‭ ‬و‭ ‬ارزش‌های‭ ‬هردوی‭ ‬آن‌ها‭ ‬تعریف‭ ‬می‌کند؛‭ ‬استحاله‭ ‬این‭ ‬لبه،‭ ‬متأثر‭ ‬از‭ ‬روح‭ ‬زمان،‭ ‬خود‭ ‬را‭ ‬گاه‭ ‬در‭ ‬سویه‌هایی‭ ‬از‭ ‬تهاجم‭ ‬و‭ ‬تقابل‭ ‬و‭ ‬گاه‭ ‬تعامل‭ ‬و‭ ‬تبادل‭ ‬نشان‭ ‬می‌دهد‭. ‬در‭ ‬این‭ ‬مقاله‭ ‬لبه‭ ‬گذار‭ ‬توسعه‭ ‬شهر‭ ‬اردبیل‭ ‬و‭ ‬برخورد‭ ‬آن‭ ‬با‭ ‬طبیعتِ‭ ‬دریاچه‭ ‬شورابیل‭ ‬در‭ ‬مقام‭ ‬تنهاترین‭ ‬دریاچه‭ ‬طبیعی‭ ‬داخل‭ ‬شهری‭ ‬ایران،‭ ‬از‭ ‬بعد‭ ‬زیباشناسی‭ ‬موردبررسی‭ ‬قرار‭ ‬می‌گیرد‭ ‬تا‭ ‬سمت‌و‌سوی‭ ‬آن‭ ‬در‭ ‬مطالعات‭ ‬طرح‌های‭ ‬شهری‭ ‬مشخص‭ ‬شود‭. ‬می‌توان‭ ‬تأکید‭ ‬بر‭ ‬رویکرد‭ ‬کارکردی‭-‬کالبدی‭ ‬را‭ ‬در‭ ‬طرح‌های‭ ‬شهری‭ ‬اطراف‭ ‬دریاچه‭ ‬مشاهده‭ ‬کرد‭ ‬که‭ ‬با‭ ‬نادیده‭ ‬گرفتن‭ ‬ابعاد‭ ‬معنایی‭ ‬متأثر‭ ‬از‭ ‬تاریخ‭ ‬و‭ ‬ظرفیت‭ ‬طبیعی،‭ ‬نقش‭ ‬دریاچه‭ ‬را‭ ‬با‭ ‬مرکزیت‭ ‬قوی‭ ‬تفریحی‭ ‬مورد‭ ‬غفلت‭ ‬قرار‭ ‬می‌دهد‭. ‬این‭ ‬در‭ ‬صورتی‭ ‬است‭ ‬که‭ ‬هرگونه‭ ‬مداخله‭ ‬و‭ ‬توسعه‭ ‬لبه‭ ‬باید‭ ‬همواره‭ ‬متوجه‭ ‬زیبایی‭ ‬‌یکپارچه‭ ‬باشد‭ ‬تا‭ ‬علاوه‭ ‬بر‭ ‬پاسخگویی‭ ‬به‭ ‬نیازهای‭ ‬کمی،‭ ‬از‭ ‬خلال‭ ‬مدیریت‭ ‬کیفیت‭ ‬و‭ ‬ظرفیت‭ ‬پنهان،‭ ‬نقش‭ ‬قلمروهای‭ ‬فضایی‭ ‬در‭ ‬سازمان‭ ‬شهر‭ ‬را‭ ‬در‭ ‬نظر‭ ‬گیرد‭.‬

 

دریافت کامل مقاله                       دریافت کامل مقاله (Englidh)


چکیده مقاله ۶

باغستان سنتی قزوین | احسان دیزانی

لبه‭ ‬شهری‭ ‬قزوین،‭ ‬از‭ ‬طبیعتی‭ ‬مصنوع‭ ‬شکل‭ ‬یافته‭ ‬و‭ ‬گونه‌ای‭ ‬تاریخی‭ ‬از‭ ‬لبه‌‭ ‬طبیعی‭ ‬شهر‭ ‬است‭. ‬طبیعتی‭ ‬دست‌ساخت‭ ‬انسان،‭ ‬به‭ ‬نام‭ ‬باغستان‭ ‬سنتی‭ ‬قزوین‭ ‬که‭ ‬ریشه‭ ‬در‭ ‬هزاره‌های‭ ‬تاریخ‭ ‬ایران‭ ‬دارد‭. ‬باغستان‭ ‬سنتی‭ ‬ارتباطی‭ ‬چندلایه‭ ‬با‭ ‬شهر‭ ‬دارد‭ ‬ولی‭ ‬رویاروی‭ ‬کالبدی‭ ‬آن‭ ‬با‭ ‬قزوین‭ ‬در‭ ‬لبه‭ ‬شهر‭ ‬شکل‭ ‬می‌گیرد‭. ‬جستار‭ ‬حاضر‭ ‬بر‭ ‬آن‭ ‬است‭ ‬با‭ ‬بررسی‭ ‬و‭ ‬تحلیل‭ ‬ویژگی‌های‭ ‬باغستان‭ ‬سنتی‭ ‬قزوین،‭ ‬گوشه‌ای‭ ‬از‭ ‬عمق‭ ‬کارایی‭ ‬یک‭ ‬نمونه‭ ‬منحصربه‌فرد‭ ‬ایرانی‭ ‬را،‭ ‬برای‭ ‬لبه‌ی‭ ‬شهری‭ ‬مطلوب‭ ‬معرفی‭ ‬نماید‭. ‬روش‭ ‬تحقیق‭ ‬در‭ ‬شناخت‭ ‬موضوع‭ ‬تحقیق‭ ‬تفسیری‭-‬تاریخی‭ ‬بوده‭ ‬و‭ ‬از‭ ‬طریق‭ ‬روش‭ ‬پدیدارشناسانه‭ ‬ویژگی‌های‭ ‬موضوع‭ ‬تحقیق‭ ‬مورد‭ ‬کنکاش‭ ‬و‭ ‬تحلیل‭ ‬قرارگرفته‌‭ ‬و‭ ‬سپس‭ ‬جمع‌بندی‭ ‬شده‭ ‬است‭. ‬در‭ ‬نگاه‭ ‬نخست‭ ‬موضوع‭ ‬لبه‌‭ ‬شهری،‭ ‬چالشی‭ ‬فرمال‭ ‬به‭ ‬نظر‭ ‬می‌آید‭ ‬ولی‭ ‬متأثر‭ ‬از‭ ‬لایه‌های‭ ‬متنوع‭ ‬شهری‭ ‬است‭. ‬کارکردهای‭ ‬لبه‌‭ ‬شهر،‭ ‬تأثیر‭ ‬زیادی‭ ‬در‭ ‬پایایی‭ ‬و‭ ‬شکل‭ ‬آن‭ ‬دارد؛‭ ‬ازاین‌رو‭ ‬چالش‭ ‬اصلی‭ ‬در‭ ‬پژوهش‭ ‬پیش‭ ‬رو‭ ‬ریشه‌یابی‭ ‬کارکردهای‭ ‬لبه‌‭ ‬تاریخی‭ ‬شهر‭ ‬قزوین‭ ‬است‭. ‬یافته‌های‭ ‬پژوهش‭ ‬نشان‭ ‬می‌دهد‭ ‬که‭ ‬کارکرد‭ ‬اصلی‭ ‬باغستان‭ ‬تأمین‭ ‬ضرورت‌های‭ ‬شهری‭ ‬قزوین‭ ‬در‭ ‬اعصار‭ ‬مختلف‭ ‬بوده‭ ‬است‭. ‬تأمین‭ ‬شرایط‭ ‬پایدار‭ ‬برای‭ ‬شهر،‭ ‬توسط‭ ‬مهار‭ ‬ناملایمت‌های‭ ‬طبیعی‭ ‬مانند‭ ‬سیل،‭ ‬بادهای‭ ‬مزاحم،‭ ‬کم‌آبی‭ ‬و‭ ‬ایجاد‭ ‬بستر‭ ‬مناسب،‭ ‬برای‭ ‬تأمین‭ ‬آب‭ ‬و‭ ‬معیشت‭ ‬شهروندان‭ ‬حتی‭ ‬ایجاد‭ ‬بستر‭ ‬ویژگی‌های‭ ‬اجتماعی‭- ‬فرهنگی‭ ‬ازجمله‭ ‬کارکردهای‭ ‬باغستان‌‭ ‬قزوین‭ ‬به‌عنوان‭ ‬لبه‭ ‬شهر‭ ‬قزوین‭ ‬با‭ ‬طبیعت‭ ‬بیرون‭ ‬است‭.‬
 

 

ادامه مطلب
مجله علمی منظر شماره 32 پاییز 1394 (2)

دریافت کامل مقاله                       دریافت کامل مقاله (Englidh)


چکیده مقاله ۷

کوهستان البرز در طرح جامع تهران | بابک داریوش

کوه‭ ‬در‭ ‬تمدن‌ها‭ ‬و‭ ‬آیین‌های‭ ‬باستانی‭ ‬نقشی‭ ‬مهم‭ ‬داشته‭ ‬و‭ ‬همواره‭ ‬مورداحترام‭ ‬مردم‭ ‬بوده‭ ‬است‭ ‬اما‭ ‬در‭ ‬ایران‭ ‬به‭ ‬لحاظ‭ ‬جغرافیای‭ ‬خاص‭ ‬آن‭ ‬از‭ ‬اهمیت‭ ‬بیشتری‭ ‬برخوردار‭ ‬است‭. ‬اهمیت‭ ‬کوه‭ ‬در‭ ‬گذشته‭ ‬تا‭ ‬جایی‭ ‬است‭ ‬که‭ ‬تمدن‌هایی‭ ‬چون‭ ‬سومری‌ها‭ ‬و‭ ‬عیلامی‌ها،‭ ‬عبادتگاه‌های‭ ‬خود‭ ‬را‭ ‬مانند‭ ‬زیگورات‭ ‬چغازنبیل‭ ‬به‭ ‬شکل‭ ‬کوه‭ ‬می‌ساختند‭. ‬کوه‌های‭ ‬البرز‭ ‬به‌عنوان‭ ‬مهم‌ترین‭ ‬و‭ ‬مرتفع‌ترین‭ ‬کوه‌های‭ ‬ایران‭ ‬در‭ ‬شمال‭ ‬شهر‭ ‬تهران‭ ‬واقع‌شده‭ ‬است‭. ‬این‭ ‬کوه‌ها‭ ‬علاوه‭ ‬بر‭ ‬اینکه‭ ‬یک‭ ‬عنصر‭ ‬مهم‭ ‬طبیعی‭ ‬است‭ ‬و‭ ‬محدوده‭ ‬و‭ ‬حریم‭ ‬شهر‭ ‬تهران‭ ‬را‭ ‬مشخص‭ ‬می‌کند،‭ ‬یکی‭ ‬از‭ ‬عوامل‭ ‬اصلی‭ ‬هویت‌بخش‭ ‬شهر‭ ‬تهران‭ ‬نیز‭ ‬به‭ ‬شمار‭ ‬می‌رود‭. ‬در‭ ‬حال‭ ‬حاضر‭ ‬نگاه‭ ‬کالبدی‭ ‬به‭ ‬این‭ ‬کوه‌ها‭ ‬سبب‭ ‬شده‭ ‬تا‭ ‬رابطه‭ ‬میان‭ ‬شهر‭ ‬و‭ ‬کوه‭ ‬رابطه‭ ‬مطلوبی‭ ‬نباشد‭ ‬اما‭ ‬کوه‭ ‬البرز‭ ‬به‌عنوان‭ ‬مهم‌ترین‭ ‬لبه‭ ‬شهری‭ ‬تهران‭ ‬ماهیتاً‭ ‬می‌تواند‭ ‬نقش‭ ‬به‭ ‬سزایی‭ ‬در‭ ‬هویت‌بخشی‭ ‬و‭ ‬ایجاد‭ ‬رابطه‭ ‬مطلوب‭ ‬با‭ ‬شهر‭ ‬تهران‭ ‬داشته‭ ‬باشد‭. ‬با‭ ‬توجه‭ ‬به‭ ‬اهمیت‭ ‬این‭ ‬کوه‌ها‭ ‬و‭ ‬تأثیر‭ ‬گسترده‭ ‬آن‭ ‬بر‭ ‬شهر،‭ ‬هدف‭ ‬این‭ ‬مقاله‭ ‬ارزیابی‭ ‬جایگاه‭ ‬این‭ ‬کوه‌ها‭ ‬در‭ ‬برنامه‌ریزی‭ ‬شهر‭ ‬تهران‭ ‬بوده‭ ‬و‭ ‬بررسی‌ها‭ ‬از‭ ‬سند‭ ‬اصلی‭ ‬طرح‭ ‬جامع‭ ‬شهر‭ ‬تهران‭ ‬مصوب‭ ‬۱۳۸۶‭ ‬صورت‭ ‬گرفته‭ ‬و‭ ‬روش‭ ‬پژوهش‭ ‬از‭ ‬نوع‭ ‬کیفی‭ ‬و‭ ‬بررسی‭ ‬مطالعه‭ ‬موردی‭ ‬است‭.‬

 

 


چکیده مقاله ۸

طرح کمربند سبز فرانکفورت | مریم محسنی مقدم

با‭ ‬افزایش‭ ‬جمعیت‭ ‬شهر،‭ ‬حریم‭ ‬آن‌ها‭ ‬در‭ ‬معرض‭ ‬توسعه‭ ‬محیط‭ ‬شهری‭ ‬قرار‭ ‬می‌گیرد‭ ‬و‭ ‬منجر‭ ‬به‭ ‬پیشروی‭ ‬شهرها‭ ‬در‭ ‬حومه‭ ‬آن‌ها‭ ‬می‌شود‭. ‬یکی‭ ‬از‭ ‬راه‌حل‌های‭ ‬دنیای‭ ‬مدرن‭ ‬در‭ ‬جلوگیری‭ ‬از‭ ‬رشد‭ ‬بی‌رویه‭ ‬شهرها‭ ‬ایجاد‭ ‬کمربند‭ ‬سبز‭ ‬در‭ ‬اطراف‭ ‬شهرهای‭ ‬بزرگ‭ ‬است‭. ‬این‭ ‬راهکار‭ ‬دارای‭ ‬ارزش‌های‭ ‬زیست‌محیطی‭ ‬بسیاری‭ ‬است‭ ‬و‭ ‬طبیعت‭ ‬و‭ ‬چشم‌انداز‭ ‬گسترده‭ ‬را‭ ‬در‭ ‬دسترس‭ ‬جوامع‭ ‬شهری‭ ‬قرار‭ ‬می‌دهد‭. ‬شهر‭ ‬فرانکفورت‭ ‬از‭ ‬نمونه‌های‭ ‬موفق‭ ‬به‌کارگیری‭ ‬کمربند‭ ‬سبز‭ ‬است‭. ‬این‭ ‬مقاله‭ ‬به‭ ‬تحلیل‭ ‬کمربند‭ ‬سبز‭ ‬و‭ ‬به‌طور‭ ‬ویژه‭ ‬کمربند‭ ‬سبز‭ ‬فرانکفورت‭ ‬می‌پردازد‭. ‬این‭ ‬شهر‭ ‬به‭ ‬علت‭ ‬موقعیت‭ ‬جغرافیایی‭ ‬دارای‭ ‬ذخایر‭ ‬طبیعی‭ ‬ارزشمندی‭ ‬در‭ ‬اطراف‭ ‬شهر‭ ‬است‭ ‬که‭ ‬مدیران‭ ‬شهری‭ ‬آن‭ ‬را‭ ‬هوشمندانه‭ ‬حفظ‭ ‬و‭ ‬از‭ ‬گسترش‭ ‬بی‌رویه‭ ‬شهر‭ ‬جلوگیری‭ ‬کرده‌اند‭. ‬در‭ ‬طرح‭ ‬برنارد‭ ‬لاسوس‭ ‬برای‭ ‬کمربند‭ ‬سبز‭ ‬فرانکفورت،‭ ‬فضایی‭ ‬چند‭ ‬عملکردی‭ ‬برای‭ ‬مردم‭ ‬شهر‭ ‬در‭ ‬بستری‭ ‬طبیعی‭ ‬طراحی‭ ‬شد،‭ ‬فضایی‭ ‬که‭ ‬علاوه‭ ‬بر‭ ‬ارتقا‭ ‬سطح‭ ‬اکولوژی‭ ‬منطقه،‭ ‬این‭ ‬مکان‭ ‬را‭ ‬تبدیل‭ ‬به‭ ‬محلی‭ ‬برای‭ ‬تفریح،‭ ‬سرگرمی‭ ‬و‭ ‬آموزش‭ ‬برای‭ ‬جامعه‭ ‬شهری‭ ‬کرده‭ ‬است‭. ‬لاسوس‭ ‬در‭ ‬این‭ ‬طرح‭ ‬برای‭ ‬وحدت‭ ‬بخشی‭ ‬به‭ ‬مکان‌های‭ ‬ناهمگن‭ ‬موجود‭ ‬در‭ ‬حومه‭ ‬شهر،‭ ‬با‭ ‬به‭ ‬رسمیت‭ ‬شناختن‭ ‬تفاوت‭ ‬آن‭ ‬مکان‌ها‭ ‬و‭ ‬درعین‌حال‭ ‬سازمان‌دهی‭ ‬آن‌ها‭ ‬به‌صورت‭ ‬کلیتی‭ ‬واحد‭ ‬و‭ ‬متشکل‭ ‬از‭ ‬عناصر‭ ‬متفاوت‭ ‬عمل‭ ‬کرده‭ ‬است‭. ‬از‭ ‬مهم‌ترین‭ ‬دستاوردهای‭ ‬این‭ ‬طرح‭ ‬استفاده‭ ‬از‭ ‬تمایز‭ ‬منظر‭ ‬و‭ ‬حفاظت‭ ‬از‭ ‬گونه‌های‭ ‬زیستی‭ ‬متنوع،‭ ‬زمین‌های‭ ‬کشاورزی‭ ‬و‭ ‬جنگلی‭ ‬در‭ ‬اطراف‭ ‬شهر‭ ‬و‭ ‬ایجاد‭ ‬فعالیت‌های‭ ‬بینابینی‭ ‬اجتماعی‭ ‬برای‭ ‬حمایت‭ ‬از‭ ‬یک‭ ‬جامعه‭ ‬شهری‭ ‬فعال‭ ‬است‭.‬

 

ادامه مطلب
نشریه علمی پژوهشی باغ نظر شماره 68 بهمن 1397

دریافت کامل مقاله                       دریافت کامل مقاله (Englidh)


چکیده مقاله ۹

بررسی طرح احیای محدوده حفاظتی بارانگارو | حمیده ابرقویی فرد

فرم‭ ‬شهر‭ ‬تبلور‭ ‬رابطه‭ ‬تاریخی‭ ‬انسان‭ ‬با‭ ‬محیط‭ ‬طبیعی‌اش‭ ‬و‭ ‬منظر‭ ‬شهر‭ ‬حاصل‭ ‬ادراک‭ ‬انسان‭ ‬از‭ ‬این‭ ‬بستر‭ ‬تعاملی‭ ‬با‭ ‬طبیعت‭ ‬است‭. ‬در‭ ‬این‭ ‬دیدگاه‭ ‬قرائت‭ ‬لایه‌های‭ ‬تاریخی‭ ‬و‭ ‬طبیعی‭ ‬منظر‭ ‬و‭ ‬نحوه‭ ‬تأثیرگذاری‭ ‬انسان‭ ‬بر‭ ‬آن‌ها،‭ ‬فرصت‭ ‬شناخت‭ ‬و‭ ‬در‭ ‬مرحله‭ ‬بعدی‭ ‬بیان‭ ‬دوباره‭ ‬آن‭ ‬در‭ ‬قالبی‭ ‬تکامل‌یافته‌تر‭ ‬را‭ ‬در‭ ‬اختیار‭ ‬ما‭ ‬قرار‭ ‬می‌دهد‭. ‬شهر‭ ‬سیدنی‭ ‬در‭ ‬کشور‭ ‬استرالیا‭ ‬از‭ ‬نمونه‌های‭ ‬قابل‌توجه‭ ‬شکل‌گیری‭ ‬شهر‭ ‬در‭ ‬مجاورت‭ ‬دریا‭ ‬است‭. ‬طرح‭ ‬احیا‭ ‬دماغه‭ ‬بارانگارو،‭ ‬متأثر‭ ‬از‭ ‬رابطه‭ ‬تاریخی‭ ‬شهر‭ ‬سیدنی‭ ‬و‭ ‬دریا،‭ ‬به‌عنوان‭ ‬زیرمجموعه‌ای‭ ‬از‭ ‬ارتباط‭ ‬انسان‭ ‬با‭ ‬طبیعت‭ ‬شکل‌گرفته‭ ‬و‭ ‬شامل‭ ‬احیا‭ ‬شکل‭ ‬طبیعی‭ ‬دماغه‭ ‬در‭ ‬دوران‭ ‬پیش‭ ‬از‭ ‬صنعت،‭ ‬به‭ ‬شکلی‭ ‬نمادین‭ ‬است‭. ‬اقدامات‭ ‬صورت‭ ‬گرفته‭ ‬در‭ ‬این‭ ‬راستا‭ ‬متشکل‭ ‬از‭ ‬بازنویسی‭ ‬ویژگی‌های‭ ‬تاریخی‭ ‬سایت‭ ‬به‭ ‬لحاظ‭ ‬عینی‭ ‬نظیر‭ ‬ویژگی‌های‭ ‬مورفولوژیکی‭ ‬بستر‭ ‬طبیعی‭ ‬و‭ ‬به‭ ‬لحاظ‭ ‬ذهنی‭ ‬نظیر‭ ‬احیای‭ ‬فرهنگ‭ ‬بومی‭ ‬است‭. ‬اگرچه‭ ‬پیشینه‭ ‬صنعتی‭ ‬دماغه‭ ‬بارانگارو‭ ‬بخشی‭ ‬از‭ ‬تکامل‭ ‬آن‭ ‬را‭ ‬از‭ ‬یک‭ ‬لبه‭ ‬طبیعی‭ ‬متعلق‭ ‬به‭ ‬قبایل‭ ‬بومی‭ ‬استرالیا‭ ‬تا‭ ‬یک‭ ‬لبه‭ ‬صنعتی‭ ‬متعلق‭ ‬به‭ ‬سیدنی‭ ‬قرن‭ ‬۲۱‭ ‬تشکیل‭ ‬می‌دهد،‭ ‬اما‭ ‬نباید‭ ‬این‭ ‬نکته‭ ‬را‭ ‬فراموش‭ ‬کرد‭ ‬که‭ ‬هدف‭ ‬منظر‭ ‬شهری‭ ‬دموکراتیزه‭ ‬ساختن‭ ‬فضاهای‭ ‬عمومی‭ ‬با‭ ‬تکیه‌بر‭ ‬ماهیت‭ ‬پویای‭ ‬منظر‭ ‬است‭. ‬

 

دریافت کامل مقاله                       دریافت کامل مقاله (Englidh)


چکیده مقاله ۱۰

هم‌زیستی معماری و طبیعت در روستاهای پالنگان و آویهنگ | سیده نفیسه موسویان

خانه‌های‭ ‬پالنگان‭ ‬طوری‭ ‬روی‭ ‬کوه‌های‭ ‬شاهو‭ ‬نشسته‌اند‭ ‬که‭ ‬مشکل‭ ‬بشود‭ ‬گفت‭ ‬روستا‭ ‬کجا‭ ‬تمام‭ ‬می‌شود‭ ‬و‭ ‬یا‭ ‬طبیعت‭ ‬کوهستانی‭ ‬از‭ ‬کجا‭ ‬شروع‌شده‭ ‬است‭. ‬صخره‌ها‭ ‬چنان‭ ‬به‭ ‬خانه‌ها‭ ‬رسیده‌اند‭ ‬که‭ ‬انگار‭ ‬بازویی‭ ‬به‭ ‬آرنج‭ ‬رسیده‭ ‬باشد؛‭ ‬به‌مانند‭ ‬عضوهایی‭ ‬زنده‭ ‬از‭ ‬‮«‬یک‮»‬‭ ‬بدن؛‭ ‬هم‌خون‭ ‬و‭ ‬هم‌نفس‭.‬
نوشتار‭ ‬حاضر‭ ‬با‭ ‬زبان‭ ‬ادبیات‭ ‬و‭ ‬تصویر‭ ‬هم‌نشینی‭ ‬بی‌مرز‭ ‬و‭ ‬تکلف‭ ‬و‭ ‬همزیستی‭ ‬شاعرانه‭ ‬روستای‭ ‬پالنگان‭ ‬و‭ ‬آویهنگ‭ ‬با‭ ‬کوه‭ ‬را‭ ‬با‭ ‬روایتی‭ ‬شاعرانه‭ ‬بیان‭ ‬می‌کند،‭ ‬مفصل‌های‭ ‬شکل‌گرفته‭ ‬میان‭ ‬کوه‭ ‬و‭ ‬روستا‭ ‬را‭ ‬می‌کاود‭ : ‬سرایت‭ ‬کوه‭ ‬در‭ ‬روستا‭ ‬و‭ ‬روستا‭ ‬در‭ ‬کوه‭ ‬را‭ ‬تصویر‭ ‬می‌کند‭.‬

دریافت کامل مقاله                       دریافت کامل مقاله (Englidh)


چکیده مقاله ۱۱

معماری قلمرو، فراتر از محدوده‌های شهر | سحر حمیدی

 این‭ ‬نوشتار‭ ‬خلاصه‌ای‭ ‬است‭ ‬از‭ ‬متن‭ ‬سخنرانی‭ ‬‮«‬میلیسا‭ ‬توپالوویچ‮»‬‭ ‬در‭ ‬نوامبر‭ ‬۲۰۱۵‭ ‬در‭ ‬دانشگاه‭ ‬ای‭.‬تی‭.‬اچ‭ ‬زوریخ،‭ ‬که‭ ‬به‭ ‬تشریح‭ ‬پروژه‌ای‭ ‬تحقیقاتی‭ ‬در‭ ‬حوزه‭ ‬قلمروهای‭ ‬شهری‭ ‬در‭ ‬کلان‌شهرهای‭ ‬قرن‭ ‬۲۱‭ ‬به‌صورت‭ ‬ویژه‭ ‬جهان‭-‬شهر‭ ‬سنگاپور‭ ‬می‌پردازد‭. ‬این‭ ‬پروژه‭ ‬در‭ ‬سال‭ ‬۲۰۱۰‭ ‬در‭ ‬لابراتوار‭ ‬شهرهای‭ ‬آینده‭ ‬دانشکده‭ ‬معماری‭ ‬ای‭.‬تی‭ ‬اچ‭ ‬زوریخ‭ ‬آغاز‭ ‬شد‭ ‬و‭ ‬به‭ ‬خاطر‭ ‬درآمیختن‭ ‬با‭ ‬ایده‭ ‬تغییر‭ ‬مقیاس‭ ‬در‭ ‬توسعه‭ ‬محدودیت‌های‭ ‬سنتی‭ ‬موجود‭ ‬در‭ ‬رشته‭ ‬معماری،‭ ‬منحصربه‌فرد‭ ‬است‭. ‬اهمیت‭ ‬این‭ ‬پروژه‭ ‬در‭ ‬تعریف‭ ‬ارتباطی‭ ‬جدید‭ ‬میان‭ ‬معماری‭ ‬و‭ ‬برنامه‌ریزی‭ ‬قلمرو‭ {‬سرزمینی‭} ‬و‭ ‬رابطه‭ ‬بین‭ ‬معمار‭ ‬با‭ ‬مقیاس‌های‭ ‬بزرگ‌تر‭ ‬قلمروهای‭ ‬شهری‭ ‬است‭. ‬نوشتار‭ ‬در‭ ‬پی‭ ‬پاسخ‭ ‬به‭ ‬این‭ ‬سؤال‭ ‬است‭ ‬که‭ ‬چرا‭ ‬و‭ ‬چگونه‭ ‬زمینه‭ ‬فعالیت‭ ‬معمار‭ ‬در‭ ‬اوایل‭ ‬قرن‭ ‬۲۱‭ ‬تغییر‭ ‬می‌کند؟‭ ‬و‭ ‬دلایل،‭ ‬اهداف‭ ‬و‭ ‬روش‌های‭ ‬واردکردن‭ ‬مقیاس‭ ‬قلمرویی‭ ‬در‭ ‬حوزه‭ ‬معماری‭ ‬چیست‭ ‬؟
در‭ ‬این‭ ‬نوشتار‭ ‬میلیسا‭ ‬توپالوویچ،‭ ‬پس‭ ‬از‭ ‬مقدمه‌ای‭ ‬در‭ ‬ارتباط‭ ‬با‭ ‬مقیاس‭ ‬سرزمینی،‭ ‬پژوهشی‭ ‬در‭ ‬مقیاس‭ ‬سرزمینی‭ ‬در‭ ‬مورد‭ ‬ارتباط‭ ‬یک‭ ‬شهر‭ ‬با‭ ‬قلمروهای‭ ‬شکل‌دهنده‌اش‭ ‬در‭ ‬جهان‭-‬شهر‭ ‬سنگاپور‭ ‬ارائه‭ ‬می‌دهد‭ ‬و‭ ‬نگاهی‭ ‬به‭ ‬روند‭ ‬تاریخی‭ ‬شکل‭ ‬گرفتن‭ ‬رویکردهای‭ ‬معمارانه‭ ‬به‭ ‬موضوع‭ ‬قلمرو‭ ‬در‭ ‬قرن‭ ‬بیستم‭ ‬و‭ ‬راه‌حل‌های‭ ‬که‭ ‬باید‭ ‬در‭ ‬این‭ ‬راه‭ ‬کشف‭ ‬شوند،‭ ‬دارد‭.‬

 

دریافت کامل مقاله                  


منبع: مجله علمی منظر

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

نوزده + ده =

نوشته های مشابه

دکمه بازگشت به بالا