تأليفاتمجلاتمجله علمی منظرمقالات
مجله علمی منظر شماره ۲۵ زمستان ۱۳۹۲ (۱)
فهرست مقالات در نشریه علمی منظر شماره ۲۵ (بخش۱)
۱-منظر ایرانی، سرو جاویدان | سید امیر منصوری
۲- روند انتقال باغ ایرانی به هند | وحید حیدر نتاج
۳-نقش شبکه آبی بر ساختار شهر بخارا | سید امیر منصوری؛ آیدا آل هاشمی؛ محمد جمشیدیان
۴-مدیریت هدفمند نمای پنجم خیابان انقلاب اسلامی | رامین ضیاء شاکری،؛ شروین گودرزیان
۵-شهر دوستدار کودک | ژیلا رجبی؛ فرزانه حاجی قاسمی
۶- مهین‌دخت اسدی : معماری به روایت فردوسی | گزارش : نفیسه سیده
۷-طبیعت بکر در مقابل طبیعت مصنوع | مهسا حبیبی
۸- نخستین بیانیه انجمن علمی معماری منظر ایران
چکیده مقاله ۱ نشریه مجله علمی منظر شماره ۲۵
چکیده مقاله ۲ مجله علمی منظر شماره ۲۵
روند انتقال باغ ایرانی به هند | وحید حیدر نتاج
باغ ایرانی به گواهی تاریخ از قدیمی‌ترین شیوه‌های منظرسازی بوده که حاصل تعامل فرهنگی، تاریخی و اقلیمی انسان و طبیعت است و توانسته به بهترین شیوه به آراستن فضاهای انسانی بپردازد. سرزمین ایران به عنوان خاستگاه جغرافیایی این هنر عظیم در مسیر توسعه خود و در دوران مختلف تاریخی گونه‌های مختلف باغ را از لحاظ کارکردی و کالبدی خلق کرده است. باغ ایرانی در طول تاریخ حیات خود سرمشق و الگویی برای باغ‌سازی بسیاری از سرزمین‌های دیگر بوده است. از بین گونه‌های مختلف باغ ایرانی به اقتضای ویژگی‌های سرزمینی کشور مقصد، گونه‌های خاصی به آن سرزمین‌ها برده شده‌اند که با برخورداری از اصول مشترک می‌توان آنها را در زیرگروه باغ ایرانی جای داد.
هندوستان از جمله سرزمین‌هایی است که هنر ایرانی از جمله باغ‌سازی در آن رسوخ کرده به طوری‌که باغ ایرانی برگیره بسیاری از باغ‌های منتسب به پهنه فرهنگی هندوستان است. این مقاله با روش تاریخی و توصیفی‌ـ تحلیلی و مطالعه کتابخانه‌ای و با بررسی نمونه موردی، روند راه‌یابی الگوهای اصیل باغ ایرانی به سرزمین هند را بررسی کرده و با شناسایی ویژگی‌های باغ‌های احداثی بابر به عنوان حلقه اتصال باغ‌های ایرانی و باغ‌های هندی (از جمله باغ بابر در کابل)، به ذکر اشتراکات و افتراقات باغ‌های دو منطقه پرداخته است.
هندوستان از جمله سرزمین‌هایی است که هنر ایرانی از جمله باغ‌سازی در آن رسوخ کرده به طوری‌که باغ ایرانی برگیره بسیاری از باغ‌های منتسب به پهنه فرهنگی هندوستان است. این مقاله با روش تاریخی و توصیفی‌ـ تحلیلی و مطالعه کتابخانه‌ای و با بررسی نمونه موردی، روند راه‌یابی الگوهای اصیل باغ ایرانی به سرزمین هند را بررسی کرده و با شناسایی ویژگی‌های باغ‌های احداثی بابر به عنوان حلقه اتصال باغ‌های ایرانی و باغ‌های هندی (از جمله باغ بابر در کابل)، به ذکر اشتراکات و افتراقات باغ‌های دو منطقه پرداخته است.
چکیده مقاله ۳ مجله علمی منظر شماره ۲۵
نقش شبکه آبی بر ساختار شهر بخارا | سید امیر منصوری؛ آیدا آل هاشمی؛ محمد جمشیدیان
شهرهای مختلف سرزمین ایران با توجه به بستر و شرایط جغرافیایی و طبیعی‌شان از منابع آبی موجود به شیوه‌هایی متفاوت بهره برده‌اند. در این‌میان یکی از پیشرفته‌ترین و توسعه‌یافته‌ترین سیستم‌های آبرسانی، شبکه آبی شهر بخارا است که امروز همچنان بقایای کالبدی اجزای آن یکی از مهم‌ترین مؤلفه‌های شکل‌دهنده به منظر هسته تاریخی این شهر به شمار می‌رود. این نوشتار تلاش می‌کند با واسازی ساختار شهر و سیستم آبی، جنبه‌های مختلف پیوند فیزیکی شبکۀ آبی با ساختار شهر را به تفکیک شناسایی کند. شبکه آبی بخارا در ابتدای شکل‌گیری به عنوان سیستمی برای آبیاری اراضی ربض مورد استفاده قرار گرفته ولی با توسعه شهر به بیرون دیوار شارستان، ارتباطی دوسویه با توسعه شهر بخارا پیدا کرده است. نکته کلیدی که سیستم آبی بخارا را از سایر شهرهای حوزه سرزمینی ایران متمایز می‌کند و حضور آب را به یکی از مهم‌ترین مؤلفه‌های منظر شهر تبدیل می‌کند، دستورالعملی است که به نحوه حضور اجزای سیستم آبی در شهر بخارا حاکم بوده و طی ۱۰ قرن توسعه شهر در توسعه شبکه آبی همچنان دنبال می‌شده است. این دستورالعمل در دو حوزه زیباشناسی بصری و کالبدی ـ فضایی و نحوه مکان‌یابی مؤلفه‌های سیستم آبی در سطح شهر بخارا رعایت می‌شده است و موجب شده این سیستم و مؤلفه‌های آن در لایه‌های مختلف با ساختار فضایی، کارکردی، عملکردی و فعالیتی شهر پیوند داشته باشند. همین پیوند چندلایه با ساختار فیزیکی و عملکردی شهر سبب شد تا در مسیر برنامۀ مرمت و احیاء بافت تاریخی شهر بخارا به ویژه در دهۀ ۹۰ میلادی، با اینکه تنها هشت حوض (از حدود ۱۰۰ حوض) این سیستم باقی مانده و برنامه مرمت نیز به احیاء ابنیه و تک‌بناهای باارزش بافت استوار شده بود، این هشت حوض به صورت ضمنی و ناخواسته احیاء شوند و به واسطه زبان مشترک حاکم بر فضاسازی و ساخت کالبدی‌شان نقشی فعال در منظر تاریخی بخارا پیدا کنند.
چکیده مقاله ۴ مجله علمی منظر شماره ۲۵
مدیریت هدفمند نمای پنجم خیابان انقلاب اسلامی | رامین ضیاء شاکری،؛ شروین گودرزیان
درک رابطه میان اجزا با کلیت یک پدیده از دیرباز مورد توجه آدمی بوده و هست. عطش درک واقعیت از طریق خروج از حدود یک پدیده برای فهم کامل آن، از ابتدا در وجود انسان‌ها وجود داشته است. ارضای این غریزه فطری چه در قالب امور متعالی و چه امور مادی، همواره لذتی بی‌پایان را برای انسان به ارمغان آورده است. از این‌رو آدمی همواره در پی رسیدن به جایگاه یا نظرگاهی بوده که چه به لحاظ عینی و چه ذهنی به اطراف خود اشراف پیدا کند. منظر هوایی نظرگاهی است که از دریچه آسمان، فرصتی برای درک کامل و جامع یک پدیده فراهم می‌آورد و وسیله‌ای برای فهم صفت‌های عالی و ابزاری قدرتمند در دستان رسانه برای جهت‌دهی به افکار عمومی است. برای رسیدن به درک کاملی از پدیده‌ها و رویدادهای عظیم اجتماعی نظیر انقلاب‌های مردمی، استفاده از منظر هوایی بهترین گزینه ممکن است. خیابان «انقلاب اسلامی» تهران به واسطه برخورداری از وزن ژئوپلیتیک۱ بالای خود، قریب به سی‌و‌پنج سال است که به واسطه رسانه ملی خود را برای عموم مردم ایران و حتی جهان به نمایش می‌گذارد، تا آنجا که در جامعه جهانی کالبد این محور و حضور میلیونی مردم در این خیابان به عنوان نماینده‌ای از جامعه ایرانی قلمداد می‌شود. در صورتی‌که نمای پنجم۳ رهاشده و بام‌های متروکه این محور کیفیت منظر هوایی آن را به شدت پایین آورده و ضروری است با مدیریت صحیح شاخص‌های کمی و بهره‌گیری از پیشینة قوی و کیفیت‌های بالای مناظر هوایی در شهرهای سنتی ایران، خیابان انقلابی شایسته‌تر را به جامعه جهانی معرفی کرد.
چکیده مقاله ۵ مجله علمی منظر شماره ۲۵
شهر دوستدار کودک | ژیلا رجبی؛ فرزانه حاجی قاسمی
با گسترش موج شهرنشینی در دنیا از سویی و افزونی جمعیت از سوی دیگر، کودکان در تحولات مدرن شهری نادیده گرفته می‌شوند و لزوم توجه به آنها در شهرها بیش از پیش احساس می‌شود. شهر یک واقعیت زنده و پویا است که نباید خود را بر کودک تحمیل کند بلکه باید متناسب با شخصیت او شکل گیرد. در زمینه ارتباط شهر با کودک، نظریات فراوانی وجود دارد که معتبرترین آنها «شهر دوستدار کودک» است که برای اولین بار در دهه ۹۰ توسط یونیسف یا همان صندوق حمایت از کودکان ارائه شده است. در این طرح، وزن بیشتر نگاه‌های عملکردی و کالبدی به شهر بر نقش هویتی آن سایه افکنده است. این نوشتار بر آن است تا با رویکردی منظرین به تحلیل همه جانبه محیط شهری دوستدار کودک بپردازد و بعد فرهنگی و ذهنی آن را نیز قوام بخشد. منظر شهری دوستدار کودک، با نگاه عینی _ذهنی به پدیده شهر، مشارکت و نقش شهروندی کودکان را مبنا قرار داده و سه راهبرد توسعه زندگی پیاده، فعالیت در فضای جمعی شهری و طبیعت‌گرایی را در راستای افزایش نقش مشارکتی کودکان پیشنهاد می‌دهد. هر یک از این راهبردها، شامل سیاست‌ها و اقداماتی است که به ایجاد حس هویت، امنیت، تعلق مکانی و لذت می‌انجامد و شهر را به سوی بستری برای برآوردن نیازهای مختلف کودک و رشد و پرورش همه جانبه او سوق می‌دهد.
چکیده مقاله ۷
طبیعت بکر در مقابل طبیعت مصنوع | مهسا حبیبی
چکیده مقاله ۸
نخستین بیانیه انجمن علمی معماری منظر ایران
تأسیس انجمن علمی معماری منظر ایران در بهمن‌ماه ۱۳۹۱ نقطه عطفی در جامعه علمی و حرفه‌ای ایران در ارتباط با مقوله مکان و فضا بود. دستاوردهای نوین دانش بشر و رویکردهای نویافته او در مواجهه با محیط و پیرامون، علم منظر را پدید آورد که با سرعت خیره‌کننده‌ای در جهان در حال رشد و توسعه است. همنشینی آن با علوم دیگر مستمراً زمینه‌ها و رشته‌های جدیدی را خلق می‌کند که هر یک نیازی از انسان فرهنگی امروز در قبال تنگناهای محیط زندگی او را برآورده می‌سازد. سال اول انجمن علمی معماری منظر ایران به تدوین اساسنامه، تنظیم مقدمات تشکیلات خود، استقرار نهادهای قانونی و آگاهی‌رسانی به دست‌اندرکاران مصروف شد. اینک در پایان نخستین سال فعالیت انجمن، بیانیه ۱۰ نفر اعضای هیئت مؤسس در پاسخ به سؤال کلی ضرورت تشکیل انجمن از نظرگاه‌های مختلف در قالب یک بیانیه تحلیلی در اولین کنگره سالیانه انجمن علمی معماری منظر ایران در ۲۱ اسفندماه ۱۳۹۲ تقدیم علاقه‌مندان می‌شود. امید که راه تعالی جامعه ایران با مشارکت جوانان و متخصصان این حوزه هر چه هموارتر و دست‌یافتنی‌تر شود.
