مجله علمی منظر شماره ۱۸ بهار ۱۳۹۱ (۱)

چکیده مقاله ۱ نشریه مجله علمی منظر شماره ۱۸

باغ‌سازی دوره اسلامی آندلس از یک سو امانت‌دار نگرش‌های حاکم بر فضا‌سازی به شیوه اسلامی و شرقی است و صور واضحی از رد‌پای باغ‌های ایرانی و معماری سرزمین‌های اسلامی را در خود به نمایش گذاشته و از سوی دیگر محلی برای تجلی تعامل شیوه‌های مختلف معماری غرب و شرق با مؤلفه‌های محیطی، بومی و شرایط اقلیمی است که در کل شخصیتی متمایز و منحصر را برای این شیوه ایجاد کرده است.
به‌دنبال فراهم شدن برنامه سفر به اسپانیا، فرصت برای انجام یک کار پژوهشی در خصوص باغ و باغ‌سازی اسلامی آندلس بسیار مغتنم بود. لذا از آنجایی که یافتن اطلاعات در خصوص باغ‌سازی آندلس از طریق مراجعه به منابع مکتوب و اینترنت برای محققین و سایر علاقمندان امکان‌پذیر است، در این پژوهش جنبه‌های مختلف باغ‌سازی آندلس با رویکرد ادراک حضوری فضا مورد توجه قرار می‌گیرد.
یافته‌های پژوهش، ناظر بر بررسی شکل و ساختار باغ آندلسی است که نوشته حاضر عمده‌ترین ویژگی‌های هندسی و ساختاری باغ‌سازی آندلس را در قالب فرضیه‌های ذیل ارائه کرده و به اثبات آنها می‌پردازد.

 

پارک المپیک در شهر لندن برای میزبانی بازی‌های المپیک ۲۰۱۲ طراحی شد. رویکرد این پروژه بر اساس کاشت اکولوژیکی پایدار، استفاده از گیاهان بومی و غیر بومی است؛ گیاهانی که با محیط سازگار بوده و متجاوز نباشند. پارک المپیک بر خاک پساصنعتی بسیار آلوده‌ای شامل نخاله‌های ساختمانی و فضولات سبز تبدیل شده به کود، ساخته شد. دو قسمت اصلی این مجموعه، پارک شمالی و جنوبی است. در پارک شمالی هدف، ایجاد تنوع زیستی مانند تالاب‌های بومی و چمنزارهاست و پارک جنوبی با رویکرد فرهنگی ساخته شد. برای طراحی این قسمت از پارک از چهار منطقه جهان شامل اروپای غربی، آمریکای شمالی، نیمکره جنوبی و به خصوص آفریقا و آسیای میانه و چین گیاهانی آورده شد.

 

دریافت کامل مقاله

---

سفر به هندوستان، کشور رنگ‌ها، داستان‌های اساطیری و طوطیان شکرشکن یک رویاست.
سرزمین هزار دین و آیین، خدایان زمینی در کنار ادیان آسمانی….
سرزمین تضادها… فقر و غنا، کویر و جنگل، خداپرست و بت‌پرست، سرزمین شهرهای پرجمعیت، مملو از آلودگی، ازدحام، مردمانی قانع، فارغ از تعلقات دنیوی با آیین‌های بسیار.
تجربه‌ای تکرار ناشدنی از صحنه‌های منحصر به فرد که در پی لحظه لحظه نزدیک‌تر شدن به منظر مردمی این سرزمین، رضایت در عمق چشمان همسفران دیده می‌شد.
سرزمینی که در عین غریبگی و تضاد با عادات ما، به دلیل پیوستگی‌های فرهنگی و تاریخی، آشنا بود. آنجا که شعری پارسی تزیین‌کننده بنایی تاریخی بود، واژه‌های بسیاری از زبان پارسی که در زبان هندی رایج بود و نام شهرها و خیابان‌ها.
برگزاری ۵ سفر خارجی برای کمیته سفرهای پژوهشی منظر تجربه‌ای عمیق‌تر فراهم کرد تا سفر به هندوستان را به دقت برنامه‌ریزی و اجرا کند. شناخت تمدن شبه قاره هند به واسطه برخورداری از تمدن کهن چند هزار ساله رود سند و تعاملات بسیار با سرزمین ایران از مهم‌ترین دلایل سفر به هند بود. بازدید از شهرهای دهلی، آگرا، جیپور، شاندیگار، اجمیر، ادیپور، پوشکار، احمدآباد، بمبی، اورنگ‌آباد، بنارس و لاک‌نو در طول ۲۳ روز با هواپیما، اتوبوس و قطار، تجربه جدیدی از مشق زندگی جمعی و دیدار‌های پژوهشی از فرهنگ و تمدن دیگران را پیش روی همسفران قرار داد..

 

“نظریه‌های نو” عنوان کارگاهی است که مرکز پژوهشی نظر برای صاحبنظرانی تدارک می‌بیند که در پی تجربه و تأمل موضوعی خاص، تفسیری نو از پدیده‌های قدیم به‌دست داده‌اند. در سومین جلسه از کارگاه نظریه‌های نو در تاریخ ۲/۳/۹۱ مهندس “علی‌اکبر نصرآبادی” ـ معمار و نقاش ـ از تکنیک نقاشی‌های خود به نام “چوب سوز” و ایده آثار خود تحت عنوان درختان راوی می‌گوید.
گزارش مختصری از این نشست که در نمایشگاه آثار ایشان برگزار شد در ادامه خواهد آمد.

معماران به معماری به عنوان شی و به منظر به عنوان زمینه می‌نگرد که صرفاً شی روی آن قرار می‌گیرد و کارکردی جز پس زمینه بودن ندارد می‌نگرند و در فرایند ساخت و ساز جایی که معماری تمام می‌شود را شروع منظر می‌دانند. برخلاف اکثر هنرها که شاهد دور شدن از جسمیت هستیم، در معماری شی‌گرایی را می‌بینیم. امروز این نوع نگرش در حال تغییر است و توجه به ارجحیت فضا و مکان بر توده منجر شده است تا بسیاری از معماران به منظر و رویکرد منظرین روی آورند. منظر به ایده‌های مرتبط به فضا نظم می‌دهد.
در این میان مانوئل پالرم، معمار و نظریه‌پردازی است که در گستره فراتر از معماری ساختمان، با تآکید بر ساخت منظر، پیچیدگی‌های دنیای امروز را تعریف می‌کند. وی در بستر منظر برای معماری معنا قایل است و در منظر نه به دنبال کالبد، بلکه ارتباط آن با انسان است. پالرم تعریف جدیدی از فضا و مفهوم آن ارایه می‌کند و از آن به عنوان پیامد تحولات خاص یاد کرده که نیاز به ابزارهای ویژه تجزیه تحلیل‌ و چارچوب‌های ادراکی جدید دارد و پارامترهای جدیدی را فراتر از پارامترهای اقلیدوسی و دکارتی برای فهم آن بیان می‌کند.