شهر و مرگ توکیو | گروه معماری زما

شهر و مرگ توکیو
معمار:گروه معماری زما(رضا مفاخر )

موقعیت:ژاپن- توکیو
وضیعت:ساخته شده
مساحت :۸۰۰مترمربع
کاربری :مذهبی
طراح: رضا مفاخر
 همکاران طراحی: نازنین جوانشیر- نسترن فدایی -هدی چیذری
 ارائه: حامد سرحدی

درباره پروژه شهر و مرگ توکیو

قبرستان عمودی توکیو تضاد میان فضای معنوی همچون قبرستان و ازدحام شهری و تلاش برای پیوند میان این دو از دغدغه های اصلی بوده است که طراحان را در پی

خلق دریچه ای نو در مجاورت فعالیت های روزانه­ ی عابرین شهرقرار داده است.

رویکرد اصلی

آنچه به عنوان رویکرد اصلی در این طرح به آن توجه شده و در جهان بینی ژاپنی نیز مطرح است، نگرشی کل نگرانه است که همه اجزاء هستی را در پرتو کل مطلق می بیند.

با چنین نگرشی، در روند طراحی قبرستان عمودی سعی برآن بوده تا تمرکز از هر قبر به مثابه یک جزء برداشته شود و مردگان پیوسته به یک کل واحد درک شوند.

ایده طرح

ایده طرح، نگریستن به قبر به عنوان نشانه ای از دنیای پس از مرگ است. اما نشانه ای از جنس خلا. گویی مردگان با خالی شدن جایگاهشان در این دنیا، نشانه ای خواهند شد از دنیای دیگر.

 جهت تداعی چنین ایده ای، از تصور پیشینیان از آسمان شب الهام گرفته شده است. که ستارگان را نه به صورت حجم بلکه منافذی در پرده گسترده آسمان می

انگاشتند که نور را از فضای بی کران و نورانی آنسوی خود عبور می دهند.

مدول قبرستان

در این راستا، قبرستان عمودی در زیرزمین و با کالبدی دو لایه شکل گرفته است. فضایی پر نور و لایه ای متشکل از مدول های مکعبی مملو از خاکستر در مقابل آن.

این لایه بواسطه نام های مردگان که ازاحجام خالی شده اند، باریکه های نور را از لایه کشف نشدنی پسین وارد فضای داخلی می کند.

این اتفاق چشم اندازی به مانند آسمان شب در دید مراجعین می گشاید و گستره ای آرام و شاعرانه در میان ازدحام شهر پدید می آورد .

دسترسی

با پیش زمبنه فکری کل نگر، دسترسی بازدیدکنندگان به هر قبرمحدود شده است.

با ایجاد سطوح شیبدار، افراد به زیارتگاهی در مرکزی ترین نقطه فضا هدایت می شوند و قبرها را به تمامی به تماشا می نشینند.

با الهام از قبرستانهای سنتی که در آنها نام افراد زنده با تفاوتهایی در کنار مردگان دیده می شود، در اینجا نیز نام بازماندگان به صورت حک شده دیده می شود

بدون آنکه نوری از آنها عبور کند.

چیدمان

چنین چیدمانی با ایجاد بی نظمی در پوسته،

بیش از پیش حس آسمان پرستاره را تداعی می کند.

با وجود قرارگرفتن قبرستان در زیر زمین، سعی بر ایجاد فضایی پر نور و سرزنده بوده است که نور به تمام قبرها بتابد و هیچ قبری در تاریکی فرو نرود.

نمودار تابش خورشید

با توجه به تحلیل نمودار تابش خورشید

 ضلع شمالی

و قسمت هایی از ضلع شرقی

و غربی قابلیت قرارگرفتن قبرها را خواهند داشت.

ضلع جنوبی نیز که در سایه قرار می گیرد به نظرگاه و مسیر رفت وآمد مراجعین اختصاص یافته است؛

عمق فضا 

مسیرهایی منتهی به عبادت گاه که متناسب با ویژگی فضاهای گذر، درخت بندی شده اند. عمق قبرستان با توجه به مقدارنفوذ خورشید در ظهر بلندترین روز سال،

۴۳ متر درنظر گرفته شد که گنجایش بیش از ۴۰۰۰ قبر را ایجاد می نماید.