سیتی سنتر محمود آباد | گروه معماری زما

سیتی سنتر محمود آباد
معمار:گروه معماری زما(رضا مفاخر )

موقعیت:ایران، محمودآباد
وضیعت:ساخته شده
مساحت :۳۵۰۰۰مترمربع
کاربری :چندمنظوره
 طراح: رضا مفاخر
همکاران طراحی: فروزان وحدتی -نسترن فدایی -سحر حق پرست
ارائه: تینا رکنی- علی فلاحتی- یحیی نوش آبادی -حامد سرحدی
نگارنده ادبی:سحر حق پرست
کارفرما: دکتر رزیانی- آقای علیمردانی

درباره پروژه سیتی سنتر محمود آباد

پروژه مرکز تجاری محمود آباد بازاری در چهار طبقه واقع در جنوب جاده کمربندی محمودآباد می باشد که بر بقایای زمین های مردابی آن محدوده سبک بر زمین نشسته است. زمین پروژه با کشیدگی طولی در راستای شمالی-جنوبی، حدود ۲۲۰۰۰ متر مربع را اشغال نموده و ۴۰% مساحت آن می تواند به ساخت بنا اختصاص یابد. مجموعه علاوه بر کاربری تجاری و بخش های پشتیبانی مربوطه، به عنوان فعالیت اصلی از فضاهای خدماتی فرهنگی و تفریحی تشکیل یافته است.

طراحی کالبد

طراحی کالبد آن برگرفته شده است از پوسته ای بتنی؛ گویی کاغذی، که از هندسه ی زمین برخاسته، تا خورده، گذر کرده، پوشانده، روی گذر انسان پل زده، از کنار او گذشته، رویش را به طبیعت گشوده، به نشانه ی فرهنگ بوم کنار رفته و در تمام این لحظات خود را از یاد نبرده؛ گویی هویتی است به تمامی جداگانه برای خویشتن خویش.

پوسته ی بتنی

پوسته ی بتنی مذکور در ورودی های بنا رو به ورود مخاطب گشوده می شود، در حضور مرداب میانی به آسمان اجازه ی رخداد می دهد، بر روی بالکن معلق بنا، پناه می شود، به نشانه ی سلامی به حضور گذشته ی موتیف بومی بستر به نقش بام محلی اقلیم در می آید، به اتفاق گذر انسان از درون به برون در دیواره ها گشوده می شود و آرام به وسیله ی رمپ هایی پا به پای انسان قدم برمی دارد، برای امنیت انسان ارتفاع می گیرد و هرکجا که لازم است روی می پوشد.

جرم عملکردی

جرم عملکردی به صورت گذری سیال است برای عبور و پرسه زنی انسانی که نگاهی متفاوت به جهان دارد،

 که پیرامون آن فعالیت های مجموعه -متشکل از واحدهای:

تجاری

هایپرمارکت

 سالن کنسرت

 فودکورت

 محل بازی کودکان

 فضای سیرکولاسیون

و فضاهای ایست ساختاری عملکردی را شکل می دهد که گویی فضای فعالیت مخاطب است.

هدف طراحی

در آغاز مسیر، هدف طراحی پوسته ای هدفمند و جرمی نرم و عملکردی بود که انسان را در درون خود جای دهد. پوسته ی خارجی مسیر خود پیمود، هر آن کجا که هدف بود قدم برداشت. فضای انسان رو به سوی هدف خویش رفت و دو المان به نشانه ی بیان هدف سیال طراح در آستانه ی ورودی ها قرار داده شد. محور اصلی اتصال دو ورودی به هم فضایی است موجود اما دست نایافتنی؛

حائل گذار فیزیکی محور مورد ذکر، چیدمانی است از مرداب که به صورتی نمادین اشاره به گذشته ی سایت دارد. حال آنکه دل تا انتهای این اتفاق را می بیند و پل های معلق روی این حائل و آسمان را بر بالای خواسته ی خویش می یابد.

عملکردمجموعه

گذر سیال عملکردی مجموعه، پس از پشت سر گذاشتن فضای ورودی به دلیل وجود مرداب نمادین چیده شده، که شکافی در بنا ایجاد کرده، از روی مرداب می گذرد و به این منظور پل های چوبی معلقی دو سوی مرداب را به هم می دوزد. این پل ها حس فضایی جدیدی را دارا هستند که با پوشش صلب اما نزدیک به انسان و گویی آشنا با محیط خود، دیدی به مرداب زیر پایشان ندارند؛

ولی مخاطب که هنگام ورود، آن سوی گذر را دیده است پل را صرفا برای عبور زندگی می کند نه ماندن. فضای فود کورت در طبقه ی فوقانی مجموعه محلی تفریحی محسوب می شود، که گرچه شاید در اقلیم مرطوب و حتی پر باران شمال نتواند رو به طبیعت گشوده باشد و در دل آن اتفاق بیفتد، پس از سعی در داشتن دیواره ای شیشه ای رو به فضای باز به اتاق دومی می رسد که بالکنی است زیر آسمان پوسته ی معماری اما با رویی باز به طبیعت و خنکای اقلیم.

مصالح بومی

تیرهای چوبی، روکش کاهگل دیواره ها، سقف گالی پوش، پله های چوبی، نرده های چوبی با طرح واره های هندسی، لمبه پوش سقف و همه و همه در دل طبیعت دست نخورده گویی انسان را می برد به یک خاطره ی خوب و حال … ساكنان شمال ايران از گذشته‌هاي دور با انتخاب مصالح در دسترس و موافق با طبيعت، به ايجاد نوعي معماري كه به سرعت قابل ساخت بوده و به سهولت مرمت مي‌شد دست يافتند كه در اصطلاح «اسكل دچي» نام گرفته است.

المان انتهایی بنا

المان انتهایی بنا، گویی موزه ی موتیف اقلیمی باشد، رمپی است که به آرامی مخاطب (ناظر) را در فضا با خود می برد و با حضور در آن بافت معماری منطقه را دوباره زندگی می کند در حالی که منظره ی پیش رو مزارع کشاورزی است که برای انسان قاب شده است.

پوسته ی طرح

همانطور که گذر انسان از درون به برون در دیواره ها اتفاق می افتد، رمپ هایی پا به پای انسان قدم برمیدارد و فرد را در دیواره ها با خود از جلوی ویترین های چشم نواز می گذراند و به آرامی وقتی به خود می آید خویشتن را در فضایی جدید خواهد دید.

پوسته ی طرح برای این اتفاق هم جای پا می شود و هم سقفی به عنوان پناه. رساندن پیام به دیگران از طریق برقراری ارتباط به منظور ایجاد تغییر نگرش؛ آنچه از نظرتان گذشت ترجمانی بود از واژه ی “تبلیغ” در فرهنگ فارسی معین؛ آنچه در بیان تصویری که هدف خاص حوزه ی میان رشته ای معماری و تبلیغات است بیشترین توجه را به خود جلب می کند پس از “برقراری ارتباط” عبارت “به منظورایجاد تغییر نگرش” است.

 هدف مجموعه ی تجاری

این مهم در عین حال که شاید اولین هدف یک مجموعه ی تجاری باشد نباید به چشم مخاطب هدفی جدا از رفاه حال او بیاید. از سویی برد تبلیغاتی یک المان و اتقاق الحاقی به معماری مورد ذکر است و سخن از هدف خود که بیان آنچه در فضا می گذرد می گوید و از یک سو بخشی از مجموعه است و هدفش آسایش مخاطب. برد تبلیغاتی نمایشگری دیجیتال است که با تعبیه ی پوسته ای حائل، گویی “آنچه هست” از صافی دید طراح می گذرد و به مخاطب قرائتی نو ارائه می کند.

و در پایان انسان با هر ساخته ی خود همانقدر که به سوی ساخت دنیای خویشتن قدم برمی دارد، فضایی را از دنیا به امانت می گیرد؛ از خاک، از زمین، از طبیعت، حتی از ساکنان این زمانی و آینده کره ی زمین. چالش اساسی در این است که آیا این معامله ای بردابرد است یا انسان به اندازه آن چه می گیرد، به نظام کیهانی باز پس نمی دهد.

بام سبز

بام سبز مجموعه شاید ادای دینی باشد به آنچه از طبیعت زیبای زمین، درست در همان نقطه، کاسته شده. و غرفه های صنایع دستی بازپس دادن امانت فرهنگ بومی منطقه و قدمی مثبت در ترویج آن.