خانه شماره ۷ | دفترمعماری آینه

خانه شماره ۷
معمار: دفترمعماری آینه

موقعیت: ایران،اصفهان، نجف آباد، جنب میدان بسیج، کوچه شهید اسماعلیان، پلاک ۷
وضعیت: ساخته شده
مساحت زمین: ۶۰۰m^۲
کاربری: مسکونی
تاریخ طراحی: ۱۳۸۹
تاریخ ساخت: ۱۳۹۱
کارفرما: مهدی صالحی، الهه ابراهیم
همکاران: عاطفه کرباسی، علی سلطانی، علی دهقانی
مصالح: آجر
عکاس: فرشید نصرآبادی

درباره پروژه

موقعیت پروژه

نجفآباد شهر کوچک و سنتی هفتصد ساله ای است که در دوران صفویه و در نزدیکی اصفهان(پایتخت مهم صفویان)، درغالب یک باغ_شهر ساخته شد. این شهر به خصوص در دهه ی اخیر در حال پوستاندازی است؛ متأسفانه اغلبِ تخریبها بی منطق و بیقاعده و اغلبِ نوسازی ها بی سلیقه و عجولانه و فاقد ایده های معمارانه است. سیمای معماری شهر بی روح، مرده و نازیبا می شود.

خانه های تاریخی رو به تخریب اند و خانه های ارزان و البته بی کیفیت در حال ساخته شدن. اگر معماران و مردم، شهر را نجات ندهند، کمکم به یک شهرک نوساز بی هویت تبدیل می شود که هیچ اثر، خاطره و نشان های از گذشته ی ارزشمند خود ندارد. مشکل دیگر این است که اغلب کارفرمایان بر این عقیده اند که برای داشتن خانه یا بناهای عالی باید هزینه های زیادی صورت گیرد؛ به همین دلیل به ندرت طرح ها را به معماران می سپارند.

ما معماری را در دانشگاه هنر اصفهان آموختیم. بعد از اتمام تحصیلات، گروه معماریمان دفتر خود را در تهران تشکیل داد. اما دلبستگی و تعلق خاطر مان به اصفهان -شهری که معماری را در آن و از فضاهای زیبا و تاریخیش آموختیم- موجب شد ارتباط کاری خود را با این شهر و نجف آباد حفظ کنیم. به این ترتیب در شهر نجفآباد از هفت سال قبل با سه هدف کلان دست به کار شدیم: خلق فضاهای شاداب و امروزی، ارزان کارکردن، نگاه به معماری ارزشمند گذشته و تلاش در جهت حفظ آن، از راه بهره گرفتن از ایده هایی که معماری گذشته در اختیارمان می گذارد. ما اولین گروه معماری هستیم که در این شهر به طور جدی فعالیت هایی از جنس معماری (نه ساختمان سازی معمول) داشته ایم و پروژههایمان در میان مردم و در جوامع حرفهای به طور قابل قبولی مقبول افتاده است.

وضعیت محله پروژه

زمين خانه ی شماره هفت درحاشیه ی شهر نجف آباد، در محل باغ‌هايي قرارداردكه يكي پس ازديگري درحال نابودي، وقربانی گسترش شهرند. آخرين وتنهاباغ باقيمانده ی آن حوالي كه مالك آن اصراربرنگهدار‌ی اش دارد،با درختان بلند وتنومند توت،درست درمقابل زمين پروژه ی ما (شمال کوچه) واقع شده است.

ایده اولیه طراحی

ایده ی اولیه ما این بود که خانه پیامی باشد حاوی احترام به باغ. خانه درمقابل درختان باغ، دربدنه ی شمالي خود عقب نشسته وشكافي عميق درحجم دارد که پلكان دسترسی و ورودی طبقه دوم از آنجاست. در بالای پلکان، طبقه دوم حیاطی دنج قرار دارد که از سوی دیگرش به حياط اصلی خانه در همكف سرازير می‌شود و به این ترتیب باغِ بیرون خانه به باغِ درون خانه متصل می شود. حياط همكف باغچه‌هايي كشيده دارد ودرديوارجنوبي آن قابهایی سبزرنگ تعبیه شده که همچون پنجره‌هايي به باغهای گذشته‌ی این محل كه امروزديگرنيستند، اشاره می كند.

شکاف نمادین حجم

شكافِ نمادین در حجمْ، از نظر عملکردی هم درهردوطبقه، فضاي داخل رابه دو قسمت فضاهاي خصوصي (اتاق خوابها و حمام،دربخش شرقي وفضاهاي عمومي(آشپزخانه و غذاخوری و پذیرایی) دربخش غربي تقسيم مي‌كند. در طبقه همکف، در محل جدا شدن دو عرصه از هم، نشیمن مربع شکل، درمرکزِ هندسی و عملکردی خانه قراردارد.

وضعیت پله ها

پله های متعددی ازگوشه وکنارخانه برای دسترسی به طبقه ی بالا تعبیه شده، یکی کنارغذاخوری ودیگری دربخش خصوصی که باگذر ازکتابخانه ی واقع درنیم طبقه، به طبقه ی بالامی رسد. کارفرما پدر، مادر و دو فرزندند. خواسته آنها در این پروژه این بود که طبقه ی همكف براي زندگي روزانه وطبقه ی بالا براي پذيرايي واقامت ميهمانان باشد . از انجا که این خانواده زیاد مهمان داشتند، خواستند تا فضاهاي عمومي خانه باهمديگر ارتباط سیالی داشته باشد.

حیاط بالاپاسخگوی عادت اهالی نجف آباد به خوابیدن روی پشت بام خنک و زیر آسمان پرستاره، در شبهای گرم تابستان است که کاملا از دید همسایگان محفوظ و متناسب با اعتقادات مذهبی مردم است. شیشه های وسیع طبقه بالابه این حیاط، با پرده های حصیری بومی ترکیب شده تا فضایی انعطاف پذیر وقابل بستن یاگشودن به این حیاط ایجادکند. تعدد فضای باز، سهولت دسترسی به آنها وديدهای وسيع از فضاهای بسته به آسمان به این علت است که مردم این شهرکوچک مقدار زیادی ازوقت روزانه ی خودرادرخانه سپری می کنند وبه فضاهای دلباز و دیدن آسمان عادت دارند. آنهادوست دارند «روی زمین» و «زیر آسمان» زندگی کنند.