آپارتمان مسكونی آبادان | دفتر مهدی زاده و همكاران

آپارتمان مسكونی آبادان
معمار:دفتر مهدی زاده و همكاران (فرشاد مهدی زاده)

موقعیت : ایران،خوزستان،آبادان
وضعیت : تکمیل شده
مساحت سایت: ۱۶۰ مترمربع
مساحت ساخته شده: ۶۴۰ مترمربع
کاربری : مسکونی
تاریخ: ۱۳۸۷-۱۳۸۹
معمار مسئول: فرشاد مهدی زاده
همکاران طراحی:رها اشرفی امینه، شیما مرادی، ماندانا تنباکویی، محمد هورجندی
کارفرما:مینا فلاح
جوایز: رتبه اول جايزه معمار در گروه ساختمان هاي مسکونی، ۱۳۹۰

درباره پروژه آپارتمان مسكونی آبادان

آبادان با اقلیمی گرم و مرطوب از شهرها و نقاط استراتژیک ایران از لحاظ جغرافیایی و تاریخی به شمار می آید. از آنجا که در جنگ صدمات بسیاری را متحمل شده است به نوعی آثار معماری با ارزش قبل از جنگ تخریب شده و آثار بجا مانده نیز به دلیل عدم اختصاص بودجه کافی جهت مرمت و بازسازی به دست فراموشی سپرده شده و به صورت متروکه باقی مانده اند.

روند طرح

طراحی یک ساختمان مسکونی در زمینی به مساحت ۱۶۰ مترمربع در سه طبقه به صورت سه آپارتمان مجزا و یک واحد سرایداری در طبقه همکف بوده است. لازم به ذکر است که داشتن دید به فرودگاه (که به سمت غرب ساختمان قرار گرفته) جزو خواسته های کارفرما بوده است.

ایده اصلی طرح

حجم ساختمان به صورت یک ضخامت در نظر گرفته شده که ابعاد آن برحسب فضای مورد نیاز برنامه طرح در نظر گرفته شده است. سپس عملکردهای خدماتی به فضای زندگی مانند دسترسی ها و جعبه های تاسیساتی (داکت ها) و آشپزخانه و… بر حسب موقعیت زمین، دسترسی ها و پتانسیل های نورگیری در آن چیده می شوند سپس این باكس مانند رولت تا می خورد و در نتیجه این تا خوردگی، فضاهای زندگی و تقسیم واحد ها در ارتفاع حاصل می شود. تاثیر این جعبه های خدماتی برضخامت و فضای بوجود آمده و باعث تغییرات توپولوژیکی در ضخامت می شود که گشودگی ها را بوجود می آورد ودر نهایت ضخامت (حجم ساختمان) شروع به جهت گیری و تغییر شکل برای کنترل روشنایی درساختمان می کند که با ایجاد پیشامدگی (کنسول) و رشد، قسمتهایی از ضخامت سایه بان هایی برای نورگیر ها بوجود آمده که نور را به خوبی کنترل کرده و مانع از ورود نورمستقیم به داخل حجم می شود.

عوامل موثر در طراحی

از دیگر عوامل مهم در جهت گیری حجم، باند فرودگاه آبادان است که در غرب ساختمان قرار دارد و به همین دلیل قسمت بالای حجم (طبقه سوم) گشودگی های خود را به قسمت باند فرودگاه باز می کند. این گشودگی ها نقش مهمی در جهت بخشیدن به حجم ایفا می کنند. جهت حجم بدون گشودگی ها ی طبقه سوم جهتی شمال جنوبی است که در نتیجۀ جهت تاخوردگی القا می شود. پس از باز شدن گشودگی ها به یکباره معماری در طبقه آخر تغییر جهت می دهد و قسمت بالای حجم چرخشی بر خلاف جهت هندسی خود دارد.

سازه و تاسیسات

سازه این پروژه فلزی در نظرگرفته شده که به دلیل پیش فرض های معماری مبنی بر عدم وجود بادبند در نمای اصلی و کنسولهای ۱/۵ تا ۳ متری، مهندس محاسب از اسکلت فلزی پیچ و مهره ای با سیستم قابهای خمشی ویژه بهره جست. سقف ها از نوع سقف سبک تیرچه فلزی با بلوکهای یونولیت است، که این سقف امکان پوشاندن دهنه های بزرگ با ضخامت کم در سقف ایجاد می کند؛ به دلیل سبک بودن سقف باعث صرفه جویی و سبک تر شدن اسکلت ساختمان نیز شده است. سیستم تاسیساتی ساختمان هواسازهای دو تکه، با سیستم خنک کننده مرکزی است. مساله هواسازها در ساختمان برای معماران بسیار با اهمیت بوده است. چرا که در مناطق جنوب ایران همیشه کولرهای گازی تاثیر بدی درنمای ساختمان و در نتیجه بر سیمای شهری داشته است، لذا برای حل این مساله دو جعبه در دو طرف ساختمان (جبهه شمالی و جنوبی) در ارتباط با هوای آزاد در نظرگرفته شده است که محل قرارگیری هواساز ها است.

پایداری در معماری

از مهمترین مسائل اقلیمی در محیط گرم و مرطوب آبادان مساله گرما و نور می باشد که در فصل تابستان با گرمایی بطور متوسط ۴۵ درجه نیاز به تسهیلات ویژه ای در کنترل و ممانعت از اتلاف حرارت مرطوب داخل ساختمان دارد ، از اینرو طراح از کنسولها و سایه بانها که از کنش های خود فرم بوجود آمده که برحسب حرکت خورشید در طول روز موجب سایه اندازی به روی نورگیرها و پنجره ها شده استفاده کرده است ، تا از ورود مستقیم نور به داخل ساختمان و بروز پدیده گلخانه ای جلوگیری کند. تکنیک دیگری که طراح جهت کنترل حرارت داخل ساختمان و جلوگیری از ورود مستقیم نور به داخل بهره جسته طراحی دیتیل ویژه ای برای گشودگیها است. که عبارت است از ایجاد یک ضخامت ۷۰ سانتی متری که عبارت است از گشودگی های متعدد و باريک که شيشه در انتهای آن قرار دارد و جهت عدم اتلاف فضا و دولایه کردن جداره فضای بین گشودگی ها به کمد تبدیل شده است.